Odpowiedź:
Podstawą zapisów w PKPiR dotyczącą strat w towarach handlowych może być sporządzony przez podatnika i podpisany przez upoważnioną osobę protokół, zawierający m.in. ilość i rodzaj towarów przekazanych do utylizacji, ich wartość, datę i powód przekazania towarów do utylizacji.
Uzasadnienie:
Jeżeli przekazanie towarów handlowych do utylizacji nie jest skutkiem zaniedbania przedsiębiorcy, lecz rezultatem obiektywnych okoliczności, które spowodowały utratę ich wartości handlowej, to taka strata może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., kosztem uzyskania przychodów są wydatki, które nie są wymienione w art. 23 (katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów) i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów, a także zostały właściwie udokumentowane.
Nie ulega wątpliwości, że wydatki poniesione na zakup towarów handlowych (tu: części samochodowych) miały związek z prowadzoną działalnością, gdyż wydatki te miały obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodów. Straty w towarach handlowych nie zostały wymienione w art. 23 u.p.d.o.f. W przypadku zatem, gdy wydatki te zostały prawidłowo udokumentowane mogą być zaliczone do kosztów podatkowych. Stratę w towarach handlowych należy rozliczyć w kwocie odpowiadającej cenie nabycia utylizowanych towarów.
Wydatek, by mógł stać się kosztem uzyskania przychodu, musi być udokumentowany w sposób przewidziany przez przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1037) – dalej r.p.k.p.r.
Problem w tym, że r.p.k.p.r. nie rozstrzyga, w jaki sposób podatnik winien udokumentować przekazanie do utylizacji towarów, które utraciły wartość handlową.
W interpretacji indywidualnej z dnia 28 stycznia 2010 r., IPPB1/415-867/09-2/AG, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie za prawidłowe uznał stanowisko podatnika, który zaliczył do kosztów straty w środkach obrotowych na podstawie sporządzonego przez tego podatnika protokołu, zawierającego co najmniej: wykaz towarów handlowych obejmujący ich nazwę oraz ilość, wartość towarów, datę wycofania i przeznaczenia do utylizacji oraz powód, podpisy osoby uprawnionej.
Jak wynika z powyższego, podstawą zapisów w PKPiR dotyczącą strat w towarach handlowych może być sporządzony przez podatnika i podpisany przez upoważnioną osobę, protokół zawierający m.in. ww. dane na temat ilości i rodzaju towarów przekazanych do utylizacji, ich wartość, datę i powód przekazania towarów do utylizacji.
Na jego podstawie wartość zlikwidowanych towarów handlowych należy wyksięgować ze znakiem „minus” lub na czerwono z kolumny 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów, tj. jako „Zakup towarów handlowych i materiałów według cen zakupu” i zaksięgować w kolumnie 13 księgi jako „Pozostałe wydatki”.
Gwarantem prawidłowości postępowania podatnika będzie dokument przekazania towarów zewnętrznej firmie dokumentujący ich utylizację.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 lutego 2012 r., IBPBI/2/423-1426/11/CzP.
Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 23 marca 2015 r.