Czy przy sporządzeniu raportu z audytu finansowo – rzeczowego na realizację projektu szkoleniowo – doradczego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego można zastosować zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich?
Praca wykonana przez stronę tej umowy jest twórcza tzn. niepowtarzalna, ma indywidualny charakter oraz spełnia przesłanki utworu określonego w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a strona umowy jest wykonawcą.
Zgodnie dyspozycją art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. - o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., koszt uzyskania przychodu ustalony zostanie w wysokości 50% uzyskanego przychodu tylko w sytuacji, kiedy wykonane dzieło stanowić będzie utwór w rozumieniu prawa autorskiego, a z treści zawartej umowy o dzieło wynikać będzie, że majątkowe prawa autorskie przeniesione zostaną na zamawiającego. Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje zagadnienia dotyczącego praw autorskich, ustawodawca odniósł się do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) - dalej u.p.a.p. Stosownie do zapisów art. 1 ust. 1 u.p.a.p. przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Tak ogólna definicja nastręcza wiele wątpliwości natury interpretacyjnej. Pewne wytyczne w tym zakresie wyznaczył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 stycznia 2006 r., III CSK 40/05, wskazując iż "rezultat wysiłku intelektualnego nie może być rutynowy, standardowy i typowy. Nie może być uznany za utwór i objęty ochroną prawa autorskiego taki przejaw ludzkiej aktywności umysłowej, któremu brak cech dostatecznie indywidualizujących, tj. odróżniających go od innych wytworów podobnego rodzaju i przeznaczenia".
W kolejnym wyroku Sąd Najwyższy z dnia 25 stycznia 2006 r., I CK 281/05, uznaje, iż "wymaganie nowości nie jest niezbędną cechą twórczości jako przejawu intelektualnej działalności człowieka. Utworem może być kompilacją wykorzystującą dane powszechnie dostępne pod warunkiem, że ich wybór, segregacja, sposób przedstawienia ma znamiona oryginalności".
Dla postawionego pytania warto również przytoczyć kierunek interpretacyjny nadany przez Ministerstwo Kultury w piśmie, DP/WPA.024/189/01, gdzie wskazało, iż kluczowe przy klasyfikacji fachowych opinii i ekspertyz jako utworu chronionego prawem autorskim jest ustalenie, czy przygotowywane są one według z góry ustalonego wzoru niezależnie od autora, czy też autor danego dzieła ma swobodę w kształtowaniu jego treści i formy. Niemniej Minister zaznaczył, iż nie sposób określić jednolitej klasyfikacji, a każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie w okolicznościach konkretnego stanu faktycznego.
W nawiązaniu do powyższego można wskazać, że raport z audytu finansowo - rzeczowego na realizację projektu szkoleniowo - doradczego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki może zostać zaklasyfikowany jako utwór w rozumieniu prawa autorskiego jednakże wymagane jest aby taki raport nie był tylko czystym opisaniem stanu faktycznego i przepisów prawnych, ale zawierał pewne wnioski i rekomendacje dla odbiorcy. Przy czym nie jest konieczne, aby był oparty na faktach, czy spostrzeżeniach nikomu dotąd nie znanych. Indywidualność może bowiem przejawiać się nie tylko w treści opinii, ale głównie w sposobie segregacji i prezentacji zebranych informacji.
Praca wykonana przez stronę tej umowy jest twórcza tzn. niepowtarzalna, ma indywidualny charakter oraz spełnia przesłanki utworu określonego w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a strona umowy jest wykonawcą.
Zgodnie dyspozycją art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. - o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., koszt uzyskania przychodu ustalony zostanie w wysokości 50% uzyskanego przychodu tylko w sytuacji, kiedy wykonane dzieło stanowić będzie utwór w rozumieniu prawa autorskiego, a z treści zawartej umowy o dzieło wynikać będzie, że majątkowe prawa autorskie przeniesione zostaną na zamawiającego. Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje zagadnienia dotyczącego praw autorskich, ustawodawca odniósł się do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) - dalej u.p.a.p. Stosownie do zapisów art. 1 ust. 1 u.p.a.p. przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Tak ogólna definicja nastręcza wiele wątpliwości natury interpretacyjnej. Pewne wytyczne w tym zakresie wyznaczył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 stycznia 2006 r., III CSK 40/05, wskazując iż "rezultat wysiłku intelektualnego nie może być rutynowy, standardowy i typowy. Nie może być uznany za utwór i objęty ochroną prawa autorskiego taki przejaw ludzkiej aktywności umysłowej, któremu brak cech dostatecznie indywidualizujących, tj. odróżniających go od innych wytworów podobnego rodzaju i przeznaczenia".
W kolejnym wyroku Sąd Najwyższy z dnia 25 stycznia 2006 r., I CK 281/05, uznaje, iż "wymaganie nowości nie jest niezbędną cechą twórczości jako przejawu intelektualnej działalności człowieka. Utworem może być kompilacją wykorzystującą dane powszechnie dostępne pod warunkiem, że ich wybór, segregacja, sposób przedstawienia ma znamiona oryginalności".
Dla postawionego pytania warto również przytoczyć kierunek interpretacyjny nadany przez Ministerstwo Kultury w piśmie, DP/WPA.024/189/01, gdzie wskazało, iż kluczowe przy klasyfikacji fachowych opinii i ekspertyz jako utworu chronionego prawem autorskim jest ustalenie, czy przygotowywane są one według z góry ustalonego wzoru niezależnie od autora, czy też autor danego dzieła ma swobodę w kształtowaniu jego treści i formy. Niemniej Minister zaznaczył, iż nie sposób określić jednolitej klasyfikacji, a każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie w okolicznościach konkretnego stanu faktycznego.
W nawiązaniu do powyższego można wskazać, że raport z audytu finansowo - rzeczowego na realizację projektu szkoleniowo - doradczego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki może zostać zaklasyfikowany jako utwór w rozumieniu prawa autorskiego jednakże wymagane jest aby taki raport nie był tylko czystym opisaniem stanu faktycznego i przepisów prawnych, ale zawierał pewne wnioski i rekomendacje dla odbiorcy. Przy czym nie jest konieczne, aby był oparty na faktach, czy spostrzeżeniach nikomu dotąd nie znanych. Indywidualność może bowiem przejawiać się nie tylko w treści opinii, ale głównie w sposobie segregacji i prezentacji zebranych informacji.