Czy przy zmianie przeznaczenia środka trwałego na towar handlowy należy skorygować całkowite dotychczasowe umorzenie?
Spółka od stycznia 2008 r. amortyzowała lokal mieszalny będący środkiem trwałym firmy. W sierpniu 2010 r. spółka podjęła decyzję o przeznaczeniu lokalu na sprzedaż.
Jak należy poprawnie dokonać korekty dotychczasowego umorzenia środka trwałego?
W jakiej wartości przyjąć środek trwały do ewidencji towarów (wg wartości brutto czy netto)?
Lokal mieszkalny nie może zostać przekwalifikowany ze środka trwałego na towar handlowy, w związku z czym powinien on do czasu sprzedaży pozostawać zaewidencjonowany w spółce jako środek trwały.
W razie jego sprzedaży kosztem uzyskania przychodów będzie wartość początkowa tego lokalu wykazana w ewidencji środków trwałych pomniejszona o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych.
Zgodnie z przepisami art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p. - podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m u.p.d.o.p.
Z kolei art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b i c u.p.d.o.p. stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części, a także wydatków na ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 16g ust. 13 u.p.d.o.p. powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych, jednak wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., są jednak kosztem uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na czas ich poniesienia.
Jak wyjaśnił Minister Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie - w interpretacji indywidualnej z dnia 3 grudnia 2009 r., IPPB1/415-707/09-4//MT, o klasyfikacji danego składnika majątku do środków trwałych lub towarów handlowych decyduje sam podatnik. Decyzja ta nie może mieć jednak charakteru dobrowolnego. Decydujące znaczenie dla klasyfikacji danego składnika majątku ma jego przeznaczenie. Klasyfikowanie składnika zależy wyłącznie od zamierzonego przez podatnika sposobu wykorzystania tego składnika.
Dalej organ podatkowy wskazał, że w ustawie o podatku dochodowym nie występuje definicja pojęcia "towarów handlowych". Natomiast definicja ta zawiera się w pojęciu "rzeczowe aktywa obrotowe" występującym w art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) - dalej u.o.r., które definiowane są jako materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Stosownie zaś do art. 3 ust. 1 pkt 18 lit. a u.o.r. przez aktywa obrotowe rozumie się tę część aktywów jednostki, które w przypadku aktywów rzeczowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 19 u.o.r. - są przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12 miesięcy.
Zatem w ocenie organu podatkowego aktywa obrotowe to składniki majątkowe, które zgodnie z oczekiwaniami podatnika zostaną zamienione na środki pieniężne lub zostaną zużyte w ciągu 12 miesięcy. Do rzeczowych aktywów obrotowych zalicza się m.in. towary nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Są to wytworzone przez inne jednostki rzeczowe składniki aktywów obrotowych nabyte przez jednostkę z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży (w niezmienionej postaci).
W sytuacji opisanej w pytaniu spółka nie potraktowała lokalu mieszkalnego jako towaru handlowego przeznaczonego do dalszej odsprzedaży, lecz przewidywała, że będzie on wykorzystywany w działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż rok, w związku z czym wprowadziła go do ewidencji środków trwałych oraz dokonywała od niego odpisów amortyzacyjnych. Podjęcie decyzji o sprzedaży środka trwałego innemu podmiotowi winno spowodować zaprzestaniem odpisów na skutek zbycia środka trwałego oraz wykreśleniem go z ewidencji środków trwałych, jednakże bez możliwości przekwalifikowania go i potraktowania jako towar handlowy.
Spółka od stycznia 2008 r. amortyzowała lokal mieszalny będący środkiem trwałym firmy. W sierpniu 2010 r. spółka podjęła decyzję o przeznaczeniu lokalu na sprzedaż.
Jak należy poprawnie dokonać korekty dotychczasowego umorzenia środka trwałego?
W jakiej wartości przyjąć środek trwały do ewidencji towarów (wg wartości brutto czy netto)?
Lokal mieszkalny nie może zostać przekwalifikowany ze środka trwałego na towar handlowy, w związku z czym powinien on do czasu sprzedaży pozostawać zaewidencjonowany w spółce jako środek trwały.
W razie jego sprzedaży kosztem uzyskania przychodów będzie wartość początkowa tego lokalu wykazana w ewidencji środków trwałych pomniejszona o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych.
Zgodnie z przepisami art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p. - podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m u.p.d.o.p.
Z kolei art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b i c u.p.d.o.p. stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części, a także wydatków na ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 16g ust. 13 u.p.d.o.p. powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych, jednak wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., są jednak kosztem uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na czas ich poniesienia.
Jak wyjaśnił Minister Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie - w interpretacji indywidualnej z dnia 3 grudnia 2009 r., IPPB1/415-707/09-4//MT, o klasyfikacji danego składnika majątku do środków trwałych lub towarów handlowych decyduje sam podatnik. Decyzja ta nie może mieć jednak charakteru dobrowolnego. Decydujące znaczenie dla klasyfikacji danego składnika majątku ma jego przeznaczenie. Klasyfikowanie składnika zależy wyłącznie od zamierzonego przez podatnika sposobu wykorzystania tego składnika.
Dalej organ podatkowy wskazał, że w ustawie o podatku dochodowym nie występuje definicja pojęcia "towarów handlowych". Natomiast definicja ta zawiera się w pojęciu "rzeczowe aktywa obrotowe" występującym w art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) - dalej u.o.r., które definiowane są jako materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Stosownie zaś do art. 3 ust. 1 pkt 18 lit. a u.o.r. przez aktywa obrotowe rozumie się tę część aktywów jednostki, które w przypadku aktywów rzeczowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 19 u.o.r. - są przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12 miesięcy.
Zatem w ocenie organu podatkowego aktywa obrotowe to składniki majątkowe, które zgodnie z oczekiwaniami podatnika zostaną zamienione na środki pieniężne lub zostaną zużyte w ciągu 12 miesięcy. Do rzeczowych aktywów obrotowych zalicza się m.in. towary nabyte w celu odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym. Są to wytworzone przez inne jednostki rzeczowe składniki aktywów obrotowych nabyte przez jednostkę z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży (w niezmienionej postaci).
W sytuacji opisanej w pytaniu spółka nie potraktowała lokalu mieszkalnego jako towaru handlowego przeznaczonego do dalszej odsprzedaży, lecz przewidywała, że będzie on wykorzystywany w działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż rok, w związku z czym wprowadziła go do ewidencji środków trwałych oraz dokonywała od niego odpisów amortyzacyjnych. Podjęcie decyzji o sprzedaży środka trwałego innemu podmiotowi winno spowodować zaprzestaniem odpisów na skutek zbycia środka trwałego oraz wykreśleniem go z ewidencji środków trwałych, jednakże bez możliwości przekwalifikowania go i potraktowania jako towar handlowy.