Pytanie

Firma podpisała z osobą fizyczną umowę o przeniesienie praw autorskich do wynalazku. Wynagrodzenie została uregulowane w dwóch ratach.
Czy kupujący powinien uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych?
W jakim terminie sprzedający powinien odprowadzić podatek od uzyskanego przychodu?
Czy istnieją inne obciążenia z tytułu podpisanej umowy?

Odpowiedź

Kupujący powinien uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych jedynie w sytuacji gdy sprzedający nie jest twórcą praw majątkowych. Jeżeli sprzedający jest twórcą praw to czynność nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
Od przedmiotowych przychodów nabywca praw powinien jako płatnik odprowadzić zaliczki na podatek, natomiast sprzedawca zobowiązany jest rozliczyć te przychody w rocznym zeznaniu podatkowym składanym do urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia następnego roku.
W związku z podpisaniem przedmiotowej umowy nie wystąpią żadne inne obciążenia podatkowe.

Uzasadnienie

Jak wynika z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z póxn. zm.) – dalej u.p.c.c., opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany praw majątkowych. Czy jednak umowę przeniesienia praw autorskich do wynalazku w każdym przypadku należy traktować jako umowę sprzedaży praw majątkowych?

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. stanowi zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Podatkowi temu nie podlegają ani umowy nienazwane ani umowy nazwane, ale niewymienione w tym przepisie. Należy zaś zauważyć, iż w obrocie prawnym istnieje szczególna umowa nazwana jako "umowa przeniesienia autorskich praw majątkowych". Została ona tak nazwana przez ustawę z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim o prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.).

Jest to umowa, która zawiera pewne elementy umowy sprzedaży praw majątkowych, jednak różni się ona od zwykłej umowy sprzedaży praw majątkowych faktem, że prawa te sprzedaje ich twórca. W związku z tym faktem umowa sprzedaży praw majątkowych przez twórcę, jako niewymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. umowa przeniesienia autorskich praw majątkowych nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC. Opodatkowaniu PCC będzie natomiast podlegała umowa sprzedaży praw majątkowych przez osobę inną aniżeli twórca. Będzie to bowiem umowa sprzedaży praw majątkowych wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.c.c (zob.: postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Katowicach z 8 czerwca 2004 r., IIUSPO4351/415/2004; postanowienie Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z 8 września 2006 r., ZP/436-15/06).
W kwestii opodatkowania przez sprzedawcę przychodu ze zbycia autorskich praw do wynalazku należy się odnieść do art. 41 ust. 1 oraz art. 42 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f. Zgodnie z tymi przepisami, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które dokonują na rzecz osób posiadających w Polsce tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy m.in. świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 18 u.p.d.o.f. (czyli świadczeń skutkujących uzyskaniem przychodu z praw majątkowych, w tym także praw autorskich), są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy oraz odprowadzać je na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym je pobrano.

W analizowanym więc przypadku nabywca praw majątkowych zobowiązany jest pobrać od ich sprzedawcy miesięczne zaliczki na podatek dochodowy. Sprzedawca natomiast, zgodnie z art. 45 ust. 1 i ust. 4 u.p.d.o.f. powinien przedmiotowe przychody rozliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym w terminie do 30 kwietnia następnego roku i w tym samym terminie wpłacić ewentualną różnicę pomiędzy należnym podatkiem a kwotą zapłaconych przez płatnika zaliczek.

Uwagi

Warto zauważyć, iż w piśmiennictwie można spotkać się z interpretacjami, zgodnie z którymi analizowane wyżej czynności powinny podlegać opodatkowaniu PCC niezależnie od faktu czy sprzedaży praw dokonuje twórca czy też inny podmiot. Przedmiotowa kwestia w istocie wcale nie jest taka oczywista, stąd nie byłoby tu błędem wystąpienie do Krajowej Informacji Podatkowej z wnioskiem o udzielenie indywidualnej interpretacji, ze wskazaniem oczywiście własnego stanowiska w sprawie zgodnego z przedstawioną wyżej argumentacją, jak również ze wskazaniem wymienionych wyżej interpretacji organów podatkowych.