Odpowiedź:
Przepisy prawa podatkowego nie przewidują wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z ratami leasingowymi dla podatników nie posiadających prawa jazdy, ani wyłączenia z tego powodu prawa do odliczenia podatku naliczonego.
Jeśli więc wydatki te służą osiągnięciu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów, stanowią koszty uzyskania przychodów. A gdy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, odliczeniu podlega, co do zasady, 50% kwoty podatku naliczonego od rat leasingowych.
Uzasadnienie:
Na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f. – kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f.
Jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 kwietnia 2015 r., IBPBI/1/4511-80/15/AP, aby dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:
– musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
– nie może być wymieniony w art. 23 u.p.d.o.f., wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
– musi być należycie udokumentowany.
Dalej organ podatkowy wskazał, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów art. 23 u.p.d.o.f. nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Organ podatkowy zauważył przy tym, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika.
Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.
Skoro przepisy art. 23 u.p.d.o.f. nie przewidują wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z ratami leasingowymi dla podatników nie posiadających prawa jazdy, jeśli wydatki te służą osiągnięciu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów, stanowią koszty uzyskania przychodów.
Wyłączenia takiego nie zawierają też przepisy art. 86, 86a czy 88 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.
Zatem na mocy art. 86a ust. 1 i ust. 2 pkt 2 u.p.t.u. – w przypadku wydatków związanych z używaniem pojazdów samochodowych na podstawie umowy leasingu, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 u.p.t.u., stanowi 50% kwoty podatku.

Karol Różycki, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 7.05.2015 r.