Czy opodatkowaniu PCC podlega nieodpłatna umowa przelewu wierzytelności?
Cesji podlega 100% wierzytelności, brak jest dodatkowych opłat, prowizji, czy wynagrodzeń.
W sytuacji opisanej w pytaniu, gdy cesja (przelew) wierzytelności ma charakter nieodpłatny, brak jest dodatkowych opłat, prowizji czy wynagrodzeń, a umowa cesji nie została określona w żadnej z umów wymienionych enumeratywnie w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, jako podlegające opodatkowaniu tym podatkiem, w szczególności w umowie sprzedaży, cesja taka nie podlega opodatkowaniu PCC.
Przepisy art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) - dalej u.p.c.c. - zawierają zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Są to następujące czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c.:
- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
- umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
- umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
- umowy dożywocia,
- umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
- ustanowienie hipoteki,
- ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
- umowy depozytu nieprawidłowego,
- umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też, na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 u.p.c.c., niektóre zmiany umów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c., jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a także na mocy art. 1 ust. 1 pkt 3 u.p.c.c. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 lub 2 u.p.c.c.
Jak wyjaśnił m.in. Minister Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach - w interpretacji indywidualnej z dnia 27 listopada 2009 r., IBPBII/1/436-227/09/MZ, http://sip.mf.gov.pl, instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
Dalej organ podatkowy wskazał, że przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Ponadto cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności. Z treści art. 510 § 1 k.c. wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.
Organ podatkowy uznał za konieczne podkreślić, że umowa cesji jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 u.p.c.c. nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie, w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Księgi trzeciej "Zobowiązania" Tytułu XI "Sprzedaż" k.c.
W związku z powyższym w sytuacji opisanej w pytaniu, gdy cesja (przelew) wierzytelności ma charakter nieodpłatny, brak jest dodatkowych opłat, prowizji czy wynagrodzeń, a umowa cesji nie została określona w żadnej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 u.p.c.c., cesja taka nie podlega opodatkowaniu PCC.