Pracuję w biurze rachunkowym jako księgowa na cały etat. Czy mogę zawrzeć umowę o dzieło z inną firmą na zamknięcie ksiąg handlowych za 2008 r. i sporządzanie deklaracji VAT-7 za grudzień 2008 r.? Posiadam certyfikat księgowy. Czy jest to możliwe po zmianie ustawy o rachunkowości, która weszła w życie w styczniu 2009 r.?
Moim zdaniem nowelizacja przepisów wskazuje, iż każde usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą - a zatem także podpisanie umowy zlecenia. Taka klasyfikacja miałaby groźne konsekwencje (inne sklasyfikowanie przychodów, obowiązki podatkowe, obowiązek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej itp.).
Wątpliwości w sprawie prowadzenia ksiąg rachunkowych na zlecenie związane są z nowym brzmieniem ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) - dalej u.o.r. Zgodnie z jej art. 76a, usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, polegającą na świadczeniu usług w zakresie:
1) prowadzenia, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym,
2) okresowego ustalania lub sprawdzania drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,
3) wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego,
4) sporządzania sprawozdań finansowych,
5) gromadzenia i przechowywania dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej przepisami u.o.r.
Działalność powyższą mogą wykonywać:
1) przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi - jeżeli są uprawnieni do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych,
2) pozostali przedsiębiorcy - pod warunkiem, że czynności z tego zakresu będą wykonywane przez osoby uprawnione do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Powyższe brzmienie przepisów jest bardzo niejednoznaczne, zwłaszcza zdanie "usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą". Czy oznacza to, że każda umowa -zlecenie na prowadzenie ksiąg rachunkowych powoduje, że osoba, która ją zawarła, staje się przedsiębiorcą i powinna tę działalność sformalizować? Jeżeli taka interpretacja okazałaby się prawidłowa, wówczas, zawierając umowę zlecenia, osoba posiadająca certyfikat i nieprowadząca działalności gospodarczej naraża się na zarzut braku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej...
Możliwe jest oczywiście, że intencją ustawodawcy był przepis, zgodnie z którym definicja miała brzmieć "usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych jest działalność gospodarcza..." - jednak istniejące sformułowanie jest odmienne.
Moim zdaniem zawarcie umowy zlecenia na prowadzenie ksiąg rachunkowych jest obecnie bardzo ryzykowne. Niezbędna jest interpretacja przepisów dokonana przez Ministerstwo Finansów.