Pytanie

Podatnik prowadzi działalność w zakresie sprzedaży komputerów, drukarek itp. Ze swoimi kontrahentami zawiera umowy na terminy płatności np. 100 dni.
Czy w związku z przepisami, które mają wejść od dnia 1 stycznia 2013 r., powinien zmienić umowy?
Jaki jest ustawowo najdłuższy termin płatności?
Czy obliczając termin usunięcia danej faktury z kosztów bierze się najpierw termin płatności np. 14 dni, a potem dodaje się do tej daty 30 dni?
Czy te terminy również odnoszą się do kontrahenta zagranicznego?
Podatnik rozlicza się ze swoimi kontrahentami czasami towarowo, po zakończeniu roku drukowane jest ogólne zestawienie płatności (kto komu jest winien i wtedy dochodzi do końcowego rozliczenia - czyli płatność będzie dokonana po terminie).
Czy powinni oni zawierać kompensaty?
Czy nowe przepisy będą pozwalały na zawieranie umów między kontrahentami ustalające szczegółowe terminy płatności dłuższe niż ustawowe?

Odpowiedź

Nie obowiązują i w 2013 r. nie będą obowiązywały maksymalne ustawowe terminu płatności.

Uzasadnienie

Odpowiedź pragnę rozpocząć od wyjaśnienia, że obowiązujące przepisy nie określają maksymalnego terminu płatności (nie ma czegoś takiego jak ustawowe terminy płatności; w szczególności terminy takie nie wynikają z ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych . W konsekwencji dopuszczalne jest ustalanie przez strony dowolnie długich terminów płatności (nawet wieloletnich). Sytuacja nie zmieni się z dniem 1 stycznia 2013 r., tj. w dniu wejścia w życie przepisów art. 24d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f. Przepisy te nie ograniczą możliwości stosowania dowolnie długich terminów płatności przez kontrahentów (nie wprowadzą ustawowych terminów płatności).

Wskazane przepisy określą natomiast negatywne dla dłużników skutki zwlekania z opłacaniem wierzytelności. W konsekwencji od 1 stycznia 2013 r. z punktu widzenia dłużników wskazane będzie niestosowanie terminów płatności dłuższych niż 60 dni. W przypadku stosowania takich terminów płatności zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów niezapłaconej kwoty będzie wiązało się z koniecznością zmniejszenia tych kosztów z upływem 90 dni od daty zaliczenia niezapłaconych kwot do kosztów uzyskania przychodów (zob. art. 24d ust. 2 u.p.d.o.f. ).
Nie oznacza to, że podatnik, o którym mowa, powinien zmieniać ustalone z kontrahentami terminy płatności. Jak bowiem zostało wskazane, powyższe jest istotne wyłącznie z punktu widzenia dłużników. Z punktu widzenia wierzycieli sytuacja z dniem 1 stycznia 2013 r. nie ulegnie zmianie, tj. rozpoznawać oni będą przychody na dotychczasowych zasadach.

Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że w przypadku terminów płatności nie dłuższych niż 60 dni o konieczności zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów decyduje upływ 30 dni od daty upływu terminu płatności (zob. art. 24d ust. 1 u.p.d.o.f. ). A zatem, przykładowo, w przypadku 14-dniowego terminu płatności ewentualny obowiązek zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów powstanie po upływie 44 dni (14 30) od dnia, w którym rozpoczął bieg termin płatności. Natomiast w przypadku terminów płatności dłuższych niż 60 dni o konieczności zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów decyduje upływ 90 dni od daty zaliczenia przez dłużnika niezapłaconych kwot do kosztów uzyskania przychodów.

Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że omawiane przepisy dotyczą podatników, którzy rozliczają podatek dochodowy w Polsce. Nie znajdują one zatem zastosowania do większości kontrahentów zagranicznych. Mogą one mieć zastosowanie wyłącznie to kontrahentów zagranicznych, którzy posiadają w Polsce zakład opłacający polski podatek dochodowy.

Omawiane przepisy będą miały zastosowanie również w przypadku rozliczeń między kontrahentami dokonywanymi w drodze kompensaty. Jeżeli kompensaty nie zostaną dokonane w terminach określonych przepisami art. 24d u.p.d.o.f ., obowiązkiem dłużnika będzie zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów na zasadach określonych tymi przepisami.