Pytanie

Firma transportowa przewoziła ładunek na zlecenie swojego kontrahenta. Po kontroli policji w Niemczech stwierdono, że samochód był przeładowany i w związku z tym Region Hanower nałożył na nas karę pieniężną.
Czy taką karę możemy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?
Jeśli ta kara nie będzie stanowiła kosztu, to czy przychód z refakturowania będzie opodatkowany?

Odpowiedź

W mojej ocenie kary za przeciążenie samochodu nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. W konsekwencji przychody uzyskane przez podatnika w wyniku obciążenia tymi wydatkami innego podmiotu nie będą przychodami podlegającymi opodatkowaniu.

Uzasadnienie

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., wydatek podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli został poniesiony przez podatnika (nie przez inną osobę), w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Poza tym dany wydatek nie może być wymieniony w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zdefiniowanym w art. 23 u.p.d.o.f.

Oznacza to, że nie każdy wydatek, który pozostaje w związku z przychodem i dla osiągnięcia przychodu został przez podatnika poniesiony, stanowi koszt podatkowy. Przesłanka ta jest konieczna, ale nie jest wystarczająca. Pamiętać bowiem należy, że oprócz warunku pozytywnego, koszt nie może znajdować się na liście kosztów negatywnych.

Stosownie do norm art. 774 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c., przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Cechą konstytutywną umowy przewozu jest zatem przewiezienie osób lub rzeczy do miejsca przeznaczenia. Usługi przewoźnika nie obejmują więc samego tylko działania, ale jego rezultat.

Wskazać należy, że przewoźnik podejmując się wykonania danej usługi transportowej powinien posiadać wszystkie wymagane zezwolenia oraz znać dopuszczalną ładowność samochodu, którym przewożony będzie towar celem prawidłowego wywiązania się z powziętego zobowiązania wobec zleceniodawcy usługi. W mojej ocenie kary za przeciążenie samochodu wiążą się z wadliwym wykonaniem usługi. Opierając się na takim założeniu uznać należy, że ww. kary nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 19 u.p.d.o.f., nie uważa się za koszt uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Stosownie zaś do art. 14 ust. 3 pkt 3a u.p.d.o.f., do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.
Ponieważ kara za przeciążenie samochodu nie stanowi kosztu uzyskania przychodów również przychody uzyskane przez podatnika w wyniku obciążenia tymi wydatkami innego podmiotu nie będą przychodami.