Jesteśmy spółką z o.o., produkującą alkohole. W grudniu 2008 r. otrzymaliśmy towar, który powinniśmy pozostawić do dyspozycji, w związku z niedotrzymaniem pewnych warunków umowy przez dostawcę. My natomiast zaksięgowaliśmy faktury, przyjęliśmy towar na magazyn i obliczyliśmy VAT. Dostawca nie wyraża zgody na wystawienie faktury korygującej, ponieważ żąda zapłaty.
Czy jest możliwe skorygowanie deklaracji VAT za grudzień i stanów magazynowych bez faktury korygującej od dostawcy?
W mojej ocenie jednostka ma nie tyle prawo co obowiązek dokonania korekty deklaracji VAT-7 za grudzień 2008 r. Natomiast korekta dowodów obrotu magazynowego może nastąpić dopiero wtedy, gdy nastąpi ruch w stanie magazynowym.
Ani ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., ani rozporządzenia wykonawcze do niej nie regulują bezpośrednio sytuacji nabywcy towarów czy usług, który nie otrzymał faktury korygującej od dostawcy, ale chce dokonać korekty odliczonego wcześniej podatku naliczonego.
Bezpośrednio natomiast (w art. 86 ust. 10a u.p.t.u.) uregulowany został obowiązek, ale i prawo dokonania korekty kwoty podatku naliczonego przez nabywcę towarów lub usług w przypadku otrzymania faktury korygującej. Zgodnie z przywołanym przepisem, w przypadku gdy nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, o której mowa w art. 29 ust. 4a lub 4c, jest on obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym tę korektę faktury otrzymał. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
Fakt, iż przepisy nie regulują bezpośrednio sytuacji nabywcy, który faktury korygującej nie otrzymał nie oznacza jednak, iż kwestia korekty podatku naliczonego nie znajduje rozstrzygnięcia. Co więcej, w mojej ocenie podatnik ma nie tyle prawo co obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego związanego z nabytymi towarami. Jak bowiem wynika z przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego, nabyte towary nie tylko nie zostały zaakceptowane przez nabywcę (w związku z niedotrzymaniem pewnych warunków umowy przez dostawcę) - co znalazło odzwierciedlenie w braku płatności, ale i nigdy nie stały się przedmiotem sprzedaży czy jakiejkolwiek innej transakcji opodatkowanej VAT. W tym kontekście za niezrealizowane należy uznać przesłanki art. 86 ust. 1 u.p.t.u., który określa prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zgodnie z przywołanym przepisem podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Skoro w przedmiotowym stanie faktycznym, podatnik w żadnym momencie nie zakładał że towary zostaną wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych (traktując umowę ich nabycia jako wadliwą) - prawo do odliczenia podatku naliczonego nigdy mu nie przysługiwało. W związku z tym ma nie tyle prawo, co jest zobowiązany dokonać korekty deklaracji VAT-7 za grudzień, która zawiera nieprawidłową kwotę odliczonego podatku naliczonego.
Jeżeli chodzi o korektę stanów magazynowych należy zwrócić uwagę, iż korekty dowodów obrotu magazynowego mogą wystąpić dopiero w sytuacji, gdy nastąpi ruch w stanie magazynowym, a okoliczność ta nie została wskazana w pytaniu. Generalnie, na gruncie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223) - dalej u.o.r., całą zaistniałą sytuację należy potraktować jako błąd w księgowaniu, który podlega korekcie. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 2 u.o.r. zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną. Przepis art. 20 ust. 1 u.o.r. przewiduje, iż do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym na podstawie dowodów księgowych. Jeśli stwierdzono błędy w zapisach, zgodnie z art. 25 u.o.r. błędy te poprawia się:
- przez skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelności błędnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; poprawki takie muszą być dokonane jednocześnie we wszystkich księgach rachunkowych i nie mogą nastąpić po zamknięciu miesiąca, lub
- przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu zawierającego korekty błędnych zapisów, dokonywane tylko zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi - ten sposób stosuje się zawsze w razie ujawnienia błędów po zamknięciu miesiąca lub prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera.
Daniel Gawlas
Czy jest możliwe skorygowanie deklaracji VAT za grudzień i stanów magazynowych bez faktury korygującej od dostawcy?
W mojej ocenie jednostka ma nie tyle prawo co obowiązek dokonania korekty deklaracji VAT-7 za grudzień 2008 r. Natomiast korekta dowodów obrotu magazynowego może nastąpić dopiero wtedy, gdy nastąpi ruch w stanie magazynowym.
Ani ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., ani rozporządzenia wykonawcze do niej nie regulują bezpośrednio sytuacji nabywcy towarów czy usług, który nie otrzymał faktury korygującej od dostawcy, ale chce dokonać korekty odliczonego wcześniej podatku naliczonego.
Bezpośrednio natomiast (w art. 86 ust. 10a u.p.t.u.) uregulowany został obowiązek, ale i prawo dokonania korekty kwoty podatku naliczonego przez nabywcę towarów lub usług w przypadku otrzymania faktury korygującej. Zgodnie z przywołanym przepisem, w przypadku gdy nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, o której mowa w art. 29 ust. 4a lub 4c, jest on obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym tę korektę faktury otrzymał. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.
Fakt, iż przepisy nie regulują bezpośrednio sytuacji nabywcy, który faktury korygującej nie otrzymał nie oznacza jednak, iż kwestia korekty podatku naliczonego nie znajduje rozstrzygnięcia. Co więcej, w mojej ocenie podatnik ma nie tyle prawo co obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego związanego z nabytymi towarami. Jak bowiem wynika z przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego, nabyte towary nie tylko nie zostały zaakceptowane przez nabywcę (w związku z niedotrzymaniem pewnych warunków umowy przez dostawcę) - co znalazło odzwierciedlenie w braku płatności, ale i nigdy nie stały się przedmiotem sprzedaży czy jakiejkolwiek innej transakcji opodatkowanej VAT. W tym kontekście za niezrealizowane należy uznać przesłanki art. 86 ust. 1 u.p.t.u., który określa prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zgodnie z przywołanym przepisem podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Skoro w przedmiotowym stanie faktycznym, podatnik w żadnym momencie nie zakładał że towary zostaną wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych (traktując umowę ich nabycia jako wadliwą) - prawo do odliczenia podatku naliczonego nigdy mu nie przysługiwało. W związku z tym ma nie tyle prawo, co jest zobowiązany dokonać korekty deklaracji VAT-7 za grudzień, która zawiera nieprawidłową kwotę odliczonego podatku naliczonego.
Jeżeli chodzi o korektę stanów magazynowych należy zwrócić uwagę, iż korekty dowodów obrotu magazynowego mogą wystąpić dopiero w sytuacji, gdy nastąpi ruch w stanie magazynowym, a okoliczność ta nie została wskazana w pytaniu. Generalnie, na gruncie ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223) - dalej u.o.r., całą zaistniałą sytuację należy potraktować jako błąd w księgowaniu, który podlega korekcie. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 2 u.o.r. zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną. Przepis art. 20 ust. 1 u.o.r. przewiduje, iż do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego należy wprowadzić, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym na podstawie dowodów księgowych. Jeśli stwierdzono błędy w zapisach, zgodnie z art. 25 u.o.r. błędy te poprawia się:
- przez skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelności błędnego zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie daty; poprawki takie muszą być dokonane jednocześnie we wszystkich księgach rachunkowych i nie mogą nastąpić po zamknięciu miesiąca, lub
- przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu zawierającego korekty błędnych zapisów, dokonywane tylko zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi - ten sposób stosuje się zawsze w razie ujawnienia błędów po zamknięciu miesiąca lub prowadzenia ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera.
Daniel Gawlas