Czy istnieje nowe stanowisko ZUS w sprawie zwolnienia ze składek na FP i FGŚP?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoCzy istnieje nowe stanowisko ZUS w sprawie zwolnienia ze składek na FP i FGŚP?Za niektóre osoby ubezpieczone pracodawca (czasowo bądź bezterminowo) nie opłaca składek na dwa wymienione Fundusze. Dotyczy to m.in. osób, które osiągnęły wiek wynoszący odpowiednio co najmniej 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn (zwolnienie bezterminowe) art. 104b ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i art. 9b ust. 2 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych, zatrudnionych pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego (okres zwolnienia z płatności składek w tym przypadku wynosi 36 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z jednego z wymienionych urlopów) art. 104a ustawy o promocji zatrudnienia oraz art. 9a ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych, osób zatrudnionych, które ukończyły 50. rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy (zwolnienie przysługuje przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę) art. 104b ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i art. 9b ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych. Zwolnienie z obowiązku opłacania składek na FP i FGŚP za wyżej wymienione osoby ubezpieczone dotyczy kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypłaconych w okresie przysługującego zwolnienia. Powyższą zasadę należy stosować począwszy od rozliczenia składek za marzec 2015 r.Jak było dotychczas i na czym polega zmiana?ZUS jest płatny do 15 następnego miesiąca, czyli ma znaczenie miesiąc wypłaty wynagrodzenia, a nie zapłaty ZUS co w praktyce oznacza brak zwolnienia za ostatni miesiąc.

Odpowiedź:
ZUS konsekwentnie prezentował stanowisko, że opisanymi w pytaniu zwolnieniami z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych są objęte kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe, które zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji ubezpieczonego w okresie przysługującego zwolnienia. Odmienne stanowisko w tym zakresie prezentował jednak Minister Pracy i Polityki Społecznej w decyzjach stanowiących indywidualnie interpretacje, co zaowocowało komunikatem opublikowanym na stronie internetowej www.zus.pl/default.asp?p=1&id=5467.
Uzasadnienie:
Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz Pracy za osoby wskazane w art. 104a - 104c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) – dalej u.p.z., na zasadach określonych w tych przepisach. Podobnie pracodawcy nie mają obowiązku opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za osoby wskazane w art. 9a – 9c ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) – dalej u.o.r.p., na warunkach określonych w tych przepisach. Większość ww. zwolnień z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest ograniczona w czasie. ZUS konsekwentnie prezentował stanowisko, że czasowymi zwolnieniami z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych są objęte kwoty stanowiące podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe, które zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji ubezpieczonego w okresie przysługującego zwolnienia. Odmienne stanowisko w tym zakresie wyrażał natomiast Minister Pracy i Polityki Społecznej w wydawanych przez siebie decyzjach zawierających indywidualnie interpretacje przepisów u.p.z. i u.o.r.p. Minister Pracy i Polityki Społecznej przyjmował bowiem, że zwolnieniem z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest objęte również takie wynagrodzenia, które wprawdzie zostało wypłacone już po upływie okresu zwolnienia, ale należne było jeszcze za okres tego zwolnienia. Z uwagi na tą rozbieżność stanowisk, po uzyskaniu stanowiska Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, ZUS w dniu 13 marca 2015 r. opublikował komunikat w tej sprawie na stronie internetowej http://www.zus.pl/default.asp?p=1&id=5467. W pkt 2 tego komunikatu została zawarta informacja, że zwolnienie z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, o którym mowa w art. 104 a, art.104 b ust. 1 oraz art. 104 c u.p.z.i.r.p. oraz w art. 9 a, art. 9 b ust. 1 oraz art. 9 c u.o.r.p., dotyczy kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypłaconych (postawionych do dyspozycji) w okresie przysługującego zwolnienia i  tą zasadę należy stosować począwszy od rozliczenia składek za marzec 2015 r.
Przykład:
Do końca kwietnia 2015 r. spółce z o.o. przysługiwało zwolnienie z obowiązku opłacania składek na FP i FGŚP za Annę K., która powróciła z urlopu wychowawczego. Zgodnie z obowiązującym w spółce z o.o. regulaminem wynagradzania wynagrodzenie za pracę w danym miesiącu jest wypłacane do 10 dnia następnego miesiąca. W związku z tym, wynagrodzenia za pracę za kwiecień 2015 r. zostało wypłacone Annie K. 8 maja 2015 r. Ponieważ wypłata przedmiotowego wynagrodzenia nastąpiło już po upływie okresu zwolnienia, o którym mowa w art. 104a u.p.z.i.r.p. oraz art. 9a u.o.r.p., – zgodnie ze stanowiskiem ZUS – powinno być ono uwzględnione w podstawie wymiaru składek na FP i FGŚP.

Magdalena Kostrzewa,
autorka współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 11.05.2015 r.