W trakcie postępowania podatkowego dotyczącego nieujawnionych źródeł dochodów, podatnik powołał się na darowiznę od ojca dokonaną w 2006 r., w formie gotówkowej.
Czy w ramach tego postępowania może być opodatkowana darowizna, czy organ podatkowy ma obowiązek wszcząć odrębne postępowanie, celem opodatkowania darowizny?
Jaki dokumenty musi posiadać podatnik na potwierdzenie tej darowizny?
1) Jeśli toczyło się już powstępowanie w przedmiocie opodatkowania nieujawnionych dochodów i w jego trakcie podatnik powołał się na darowiznę otrzymaną od ojca, to obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstał z chwilą powołania się na darowiznę, zaś darowizna powinna podlegać opodatkowaniu wedle stawki 20%. Jeśli podatnik sam nie złoży deklaracji podatkowej na podatek od spadków i darowizn i nie opodatkuje sam darowizny, to wtedy organ podatkowy może wszcząć odrębne postępowanie w przedmiocie opodatkowania darowizny
2) Nie ma tutaj obowiązku prawnego przedstawienia żadnych dokumentów. Organ podatkowy ocenia jednak twierdzenia podatnika w ramach swobodnej oceny dowodów, zgodnie z zasadami doświadczenia. Może ocenić twierdzenia strony w tym zakresie, jako zupełnie niewiarygodne.
Ad. 1)
Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) - dalej u.p.d.o.f., wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala się na podstawie poniesionych przez podatnika w roku podatkowym wydatków i wartości zgromadzonego w tym roku mienia, jeżeli wydatki te i wartości nie znajdują pokrycia w mieniu zgromadzonym przed poniesieniem tych wydatków lub zgromadzeniem mienia, pochodzącym z przychodów uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania.
Przepisy u.p.d.o.f. stanowią wprawdzie o "mieniu, pochodzącym z przychodów uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania", nie wskazując wprost na przychody wyłączone z opodatkowania. Pojęcie "dochodów wolnych od podatku" należy rozumieć jako wszelkie dochody danej osoby, które z różnych przyczyn legalnie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, np. dlatego gdyż ustawa, bądź umowa międzynarodowa wyłączają dany dochód spod podatku w Polsce. Nie są więc przychodami nieujawnionymi przychody, które podlegają przepisom dotyczącym podatku od spadków i darowizn.
Przepis art. 6 ust. 4 zdanie drugie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) – dalej u.p.s.d., stanowi, że w przypadku gdy nabycie (zwykle tytułem darowizny) nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia. Przepis art. 15 ust. 4 u.p.s.d. stanowi, że nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy podlega opodatkowaniu według stawki 20%, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny, a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony.
Jeśli zatem toczyło się już powstępowanie w przedmiocie opodatkowania nieujawnionych dochodów i wówczas podatnik powołał się na darowiznę otrzymaną od ojca, to w takim przypadku przepisy powyższe mają zastosowanie. Obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstał z chwilą powołania się na darowiznę, zaś darowizna powinna podlegać opodatkowaniu wedle stawki 20%.
Jeśli podatnik sam nie złoży deklaracji podatkowej na podatek od spadków i darowizn i nie opodatkuje sam darowizny, to wtedy organ podatkowy może wszcząć odrębne postępowanie w przedmiocie opodatkowania darowizny (o ile oczywiście uzna na wiarygodne twierdzenia o darowiźnie – zob. niżej).
Ad. 2)
Nie ma tutaj obowiązku prawnego przedstawienia żadnych dokumentów. Zapewne zresztą – biorąc pod uwagę, że darowizna miała charakter gotówkowy – niespecjalnie istnieją tutaj jakieś dokumenty.
Należy jednak pamiętać, że organ podatkowy ocenia twierdzenia podatnika w ramach swobodnej oceny dowodów, zgodnie z zasadami doświadczenia. Może ocenić twierdzenia strony w tym zakresie, jako zupełnie niewiarygodne.
Aby tak się nie stało, to wyjaśnienia podatnik i zeznania jego ojca – co do kwoty, terminu, okoliczności, powodów i innych szczegółów (choćby i nawet nominałów banknotów) – muszą być ze sobą zgodne. Wszelkie rozbieżności mogą zdyskwalifikować wiarygodność twierdzeń podatnika w tym zakresie.
Ojciec podatnika powinien móc przedstawić okoliczności pozyskania gotówki – czy została ona wypłacona z banku, czy była przechowywana w domu, czy też może działo się z nią, co innego. Ojciec podatnika oczywiście powinien być tak w ogóle w stanie dokonać darowizny (mieć środki na jej dokonanie). Może się bowiem okazać, że albo darowizna nie zostanie uznana albo też organ podatkowy uzna ją, ale zacznie prowadzić postępowanie wobec ojca podatnika w związku z jego nieujawnionymi dochodami.
Czy w ramach tego postępowania może być opodatkowana darowizna, czy organ podatkowy ma obowiązek wszcząć odrębne postępowanie, celem opodatkowania darowizny?
Jaki dokumenty musi posiadać podatnik na potwierdzenie tej darowizny?
1) Jeśli toczyło się już powstępowanie w przedmiocie opodatkowania nieujawnionych dochodów i w jego trakcie podatnik powołał się na darowiznę otrzymaną od ojca, to obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstał z chwilą powołania się na darowiznę, zaś darowizna powinna podlegać opodatkowaniu wedle stawki 20%. Jeśli podatnik sam nie złoży deklaracji podatkowej na podatek od spadków i darowizn i nie opodatkuje sam darowizny, to wtedy organ podatkowy może wszcząć odrębne postępowanie w przedmiocie opodatkowania darowizny
2) Nie ma tutaj obowiązku prawnego przedstawienia żadnych dokumentów. Organ podatkowy ocenia jednak twierdzenia podatnika w ramach swobodnej oceny dowodów, zgodnie z zasadami doświadczenia. Może ocenić twierdzenia strony w tym zakresie, jako zupełnie niewiarygodne.
Ad. 1)
Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) - dalej u.p.d.o.f., wysokość przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych ustala się na podstawie poniesionych przez podatnika w roku podatkowym wydatków i wartości zgromadzonego w tym roku mienia, jeżeli wydatki te i wartości nie znajdują pokrycia w mieniu zgromadzonym przed poniesieniem tych wydatków lub zgromadzeniem mienia, pochodzącym z przychodów uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania.
Przepisy u.p.d.o.f. stanowią wprawdzie o "mieniu, pochodzącym z przychodów uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania", nie wskazując wprost na przychody wyłączone z opodatkowania. Pojęcie "dochodów wolnych od podatku" należy rozumieć jako wszelkie dochody danej osoby, które z różnych przyczyn legalnie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, np. dlatego gdyż ustawa, bądź umowa międzynarodowa wyłączają dany dochód spod podatku w Polsce. Nie są więc przychodami nieujawnionymi przychody, które podlegają przepisom dotyczącym podatku od spadków i darowizn.
Przepis art. 6 ust. 4 zdanie drugie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) – dalej u.p.s.d., stanowi, że w przypadku gdy nabycie (zwykle tytułem darowizny) nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia. Przepis art. 15 ust. 4 u.p.s.d. stanowi, że nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy podlega opodatkowaniu według stawki 20%, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny, a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony.
Jeśli zatem toczyło się już powstępowanie w przedmiocie opodatkowania nieujawnionych dochodów i wówczas podatnik powołał się na darowiznę otrzymaną od ojca, to w takim przypadku przepisy powyższe mają zastosowanie. Obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstał z chwilą powołania się na darowiznę, zaś darowizna powinna podlegać opodatkowaniu wedle stawki 20%.
Jeśli podatnik sam nie złoży deklaracji podatkowej na podatek od spadków i darowizn i nie opodatkuje sam darowizny, to wtedy organ podatkowy może wszcząć odrębne postępowanie w przedmiocie opodatkowania darowizny (o ile oczywiście uzna na wiarygodne twierdzenia o darowiźnie – zob. niżej).
Ad. 2)
Nie ma tutaj obowiązku prawnego przedstawienia żadnych dokumentów. Zapewne zresztą – biorąc pod uwagę, że darowizna miała charakter gotówkowy – niespecjalnie istnieją tutaj jakieś dokumenty.
Należy jednak pamiętać, że organ podatkowy ocenia twierdzenia podatnika w ramach swobodnej oceny dowodów, zgodnie z zasadami doświadczenia. Może ocenić twierdzenia strony w tym zakresie, jako zupełnie niewiarygodne.
Aby tak się nie stało, to wyjaśnienia podatnik i zeznania jego ojca – co do kwoty, terminu, okoliczności, powodów i innych szczegółów (choćby i nawet nominałów banknotów) – muszą być ze sobą zgodne. Wszelkie rozbieżności mogą zdyskwalifikować wiarygodność twierdzeń podatnika w tym zakresie.
Ojciec podatnika powinien móc przedstawić okoliczności pozyskania gotówki – czy została ona wypłacona z banku, czy była przechowywana w domu, czy też może działo się z nią, co innego. Ojciec podatnika oczywiście powinien być tak w ogóle w stanie dokonać darowizny (mieć środki na jej dokonanie). Może się bowiem okazać, że albo darowizna nie zostanie uznana albo też organ podatkowy uzna ją, ale zacznie prowadzić postępowanie wobec ojca podatnika w związku z jego nieujawnionymi dochodami.