CIT: zrzeczenie się nieruchomości to też likwidacja środka trwałego

Do likwidacji środka trwałego wystarczy wykreślenie go z ewidencji i wyzbycie się go. Przy czym przez wyzbycie się można także rozumieć utratę prawa do korzystania z przedmiotu użyczenia na skutek zrzeczenie się nieruchomości przez użyczającego. Tak wynika z wyroku NSA z 19 marca 2014 r.

W przedmiotowej sprawie spółka korzystała z nieruchomości, na której wybudowała drogę wewnętrzną (inwestycja w obcym środku trwałym). W niedalekiej przyszłości użyczający zrzekł się jednak nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa. W tym stanie rzeczy spółka utraciła tytuł prawny do korzystania z drogi wewnętrznej i możliwość dalszego dokonywania odpisów amortyzacyjnych od inwestycji w obcym środku trwałym. Spółka wyjaśniła przy tym, że część środków, z których została sfinansowana budowa środka trwałego, pochodziła z dotacji publicznej.

Powstało więc pytanie czy spółka może zaliczyć do kosztów podatkowych wartość netto inwestycji w obcym środku trwałym po dacie jego likwidacji.

Spółka uznała, że ma możliwość jednorazowego zaliczenia poniesionych wydatków (inwestycji w obcym środku trwałym), pomniejszonych o sumę dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych, do kosztów uzyskania przychodu. Spółka zwróciła uwagę, że wraz z zrzeczeniem się własności środek trwały uległ likwidacji.

Fiskus nie zgodził się z tym stanowiskiem i uznał, że rozwiązanie umowy, na podstawie której spółka korzystała z wybudowanej przez siebie drogi wewnętrznej, nie można traktować jak likwidacji niezamortyzowanego środka trwałego. A, skoro spółka nie zlikwidowała fizycznie inwestycji w obcym środku trwałym, nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej części wartości początkowej drogi wewnętrznej.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu umowa użyczenia – na podstawie, której spółka korzystała z wybudowanej przez siebie drogi wewnętrznej – wygasła w momencie, gdy użyczający zrzekł się prawa własności nieruchomości (środka trwałego). Tym samym, skoro spółka utraciła prawo do używania swojej inwestycji w obcym środku trwałym, nie miała podstaw do dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych. W konsekwencji tego poniosła stratę w wysokości niezamortyzowanej wartości inwestycji w obcym środku trwałym, która podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu bezpośrednio, na zasadach ogólnych.

Wyrok NSA z 19 marca 2014 r., II FSK 2014 r.

Omówienie ochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego