CIT: pracodawca nie wrzuci w koszty składek, które zapłacił za pracownika

Wydatki na składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz składki na ubezpieczenia społeczne, które w części finansują pracownicy zapłacone jednak przez pracodawcę nie spełniają przesłanek zaliczenia ich do kategorii kosztów uzyskania przychodów. Tak wynika z wyroku WSA w Kielcach z 24 kwietnia 2014 r.

W przedmiotowej sprawie pracodawca po przeprowadzonej kontroli ZUS opłacił zaległe składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wynikające ze złożonych korekt deklaracji ZUS. Spór powstał co do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w części finansowanej przez pracowników, ale zapłaconych przez pracodawcę.

Pracodawca uznał, że w przypadku dokonania przez pracodawcę zapłaty składek obciążających pracownika, wartość zapłaconych za pracownika składek ZUS pracodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Fiskus uznał, że nie. Fiskus stwierdził, że trudno uznać, że przyjęcie na siebie przez pracodawcę ciężaru finansowania tych składek, będących wynikiem wcześniejszych nieprawidłowości związanych z klasyfikacją świadczeń na rzecz pracowników, służy uzyskiwaniu przez pracodawcę jakichkolwiek przysporzeń, w tym mających charakter przychodów. Koszty te nie służą również zachowaniu ani zabezpieczeniu źródeł przychodów wnioskodawcy. Według fiskusa uznanie, że fakt sfinansowania przez pracodawcę problemowych składek na ubezpieczenia oraz okoliczność, że dotyczą one jego obecnych i byłych pracowników, nie są wystarczające dla uznania tych wydatków za koszty uzyskania przychodów.

Sprawa trafiła do WSA w Kielcach. Zdaniem sądu fiskus trafnie stwierdził, że pracodawca płacił zaległe składki, aby zrealizować swoje obowiązki wyłącznie, jako płatnika składek. A uiszczenie przedmiotowych składek było konsekwencją błędnej kwalifikacji świadczeń na rzecz pracowników. Tym samym nie można było uznać, że przyjęcie przez pracodawcę ciężaru finansowania tych składek służy uzyskiwaniu przez pracodawcę jakichkolwiek przysporzeń, w tym mających charakter przychodów. Koszty te nie służyły również zachowaniu ani zabezpieczeniu źródeł przychodów pracodawcy. Analizowane wydatki nie spełniają zatem jednej z podstawowych cech definiujących kategorię podatkową "kosztów uzyskania przychodów" - nie są ponoszone w celu uzyskania przychodów ani w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Okoliczność, iż przedmiotowe składki dotyczą pracowników, nie może być wystarczającą przesłaną do uznania ich poniesienia za koszty uzyskania przychodów. Zobowiązanym do ich zapłacenia był pracownik, a pracodawca jedynie płatnikiem części ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych przypadających na pracownika. Zapłata przez pracodawcę za pracowników omawianych składek nie wynika z łączącego strony stosunku pracy. Brak jest zatem podstaw, aby wskazując na łączącą pracodawcę i pracownika umowę uznać, że wydatki na składki na ubezpieczenia społeczne w części, którą zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych finansują ubezpieczeni oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne, które zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych finansują ubezpieczeni, zapłacone przez pracodawcę "za pracowników" zostały poniesione w celu uzyskania przychodów ani w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Tym samym nie spełniają przesłanek zaliczenia ich do kategorii kosztów uzyskania przychodów, określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Wyrok WSA w Kielcach z 24 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Ke 129/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego