Od początku 2013 r. w ustawie o CIT obowiązują regulacje, które mają na celu zmniejszenie zatorów płatniczych przez zmotywowanie podatników prowadzących działalność gospodarczą do terminowego regulowania zobowiązań względem kontrahentów, a także ograniczenie praktyki ustalania długich terminów płatności. Środkiem, który ma temu służyć jest obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów lub w określonych przypadkach obowiązek zwiększenia przychodów podatników będących nabywcami towarów i usług. Wynikiem takich regulacji ma być zniechęcenie podatników do finansowania własnej działalności przez opóźnianie zapłaty kontrahentom.

W sprawie przedmiotem sporu była kwestia związana z obowiązkiem korekty kosztów uzyskania przychodów w sytuacji, gdy zgodnie z umową faktoringu odwrotnego zobowiązanie podatnika względem jego dostawcy regulowane jest przez bank, pełniący funkcję faktora.

Spółka uznała, że jej zobowiązanie zostaje skutecznie uregulowane jeszcze przed upływem terminów płatności, wynikających z faktury, przez faktora. Natomiast sprzedaż produktów i w konsekwencji zaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów następuje zasadniczo po terminie uregulowania zobowiązania. Tak więc zastosowanie art. 15b ustawy o CIT nie będzie powodowało konieczności dokonania korekty rozpoznanych przez spółkę kosztów, skoro zobowiązanie spółki zostało uregulowane.

Fiskus był innego zdania i uznał, że aby wydatek stanowił dla podatnika koszt uzyskania przychodów musi być poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika. Dlatego dokonanie płatności przez faktora nie świadczy o skutecznym uregulowaniu zobowiązań spółki przed upływem terminów płatności wynikających z faktur. Zobowiązanie wynikające z faktur Spółka ureguluje dopiero w momencie przekazania środków pieniężnych faktorowi (bankowi, nabywcy wierzytelności). W konsekwencji spółka zobowiązana jest do dokonania zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie zostanie ona uregulowana w terminie płatności.

Sprawa trafiła do WSA we Wrocławiu. Zdaniem sądu uregulowanie zapłaty na rzecz dostawcy surowca odbędzie się w ostatecznym rozrachunku kosztem majątku podatnika, ponieważ podatnik zobowiązany jest zwrócić faktorowi uiszczone kwoty. W rozpatrywanej sytuacji, zrealizowany zostaje cel. Dostawcy zaspokajani są w terminach nie przekraczających terminów wskazanych w art. 15b ustawy o CIT, a podatnik nie finansuje swojej działalności ze środków należnych dostawcom, ale ze środków faktora – banku, a wiec instytucji prowadzącej działalność gospodarczą w tym zakresie i pobierającej wynagrodzenie z tytułu udostępniania swoich środków innym podmiotom.

Wobec powyższego zasadne jest stanowisko spółki, że jej zobowiązanie wobec dostawcy zostaje każdorazowo uregulowane w rozumieniu art. 15b ustawy o CIT i nie powstaje obowiązek korekty kosztów uzyskania przychodów, wynikający z tego przepisu. Fiskus dokonał więc błędnej interpretacji tego przepisu.

Wyrok WSA we Wrocławiu z 20 marca 2014 r., I SA/Wr 76/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego