Nie ulega wątpliwości, że zmianą budzącą najwięcej emocji oraz najszerzej komentowaną jest wprowadzenie elektronicznego wykazu czynnych podatników VAT, czyli tzw. białej listy. Oprócz standardowych danych identyfikacyjnych danego podmiotu, takich jak jego nazwa, adres, numery NIP i REGON, biała lista będzie zawierała również informację o jego statusie VAT, tj. informację czy jest to "podatnik VAT czynny" albo "podatnik VAT zwolniony", jak również informację o braku rejestracji, wykreśleniu z rejestru lub przywróceniu rejestracji.
Najistotniejszym elementem białej listy będą jednak numery rachunków rozliczeniowych w rozumieniu prawa bankowego lub imienne rachunki w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. Dotychczas takie informacje o podatnikach nie były dostępne. Od 1 września informacje te staną się jednak bardzo istotne a ich ważność stanie się jeszcze większa od 2020 r. Przelewy przekraczające 15 tys. zł powinny być bowiem dokonywane wyłącznie na rachunki z białej listy, w przeciwnym razie podatnicy będą musieli liczyć się z negatywnymi konsekwencjami.
Zobacz również: Biała lista może uprzykrzyć życie podatnikom >>
Kary za przelewy na inne rachunki
Od przyszłego roku, podatnik VAT, który dokona przelewu przekraczającego 15 tys. zł na rachunek inny niż rachunek kontrahenta wykazany w białej liście nie będzie mógł zaliczyć tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów a ponadto będzie ponosił solidarną odpowiedzialność z dostawcą towarów lub usługodawcą za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług. Te negatywne konsekwencje nie będą jednak miały zastosowania jeżeli podmiot dokonujący zapłaty złożył zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.
W praktyce w związku z powyższymi zmianami, wszyscy podatnicy VAT powinni w pierwszej kolejności sprawdzić, czy wszystkie rachunki, których używają w działalności są znane urzędowi skarbowemu, a jeżeli tak nie jest, powinni dokonać aktualizacji danych. W drugiej kolejności natomiast przed dokonaniem przelewu podatnicy powinni sprawdzać, czy rachunek na jaki dokonują przelewu jest widoczny na białe liście i ewentualnie zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego fakt dokonania przelewu na inny rachunek.
Cena promocyjna: 17.8 zł
|Cena regularna: 89 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Praktyczne problemy
Nowe przepisy budzą wiele wątpliwości praktycznych, w związku z czym Ministerstwo Finansów zapowiedziało publikację objaśnień, jak również prace na zmianami, które miałyby być odpowiedzią na zgłaszane problemy, jak np. brak regulacji płatności dokonywanych za pomocą kart kredytowych, czy za pośrednictwem PayPal, czy DotPay, które często są wykorzystywane w transakcjach internetowych, czy też zapłaty na subrachunki (np. u operatorów telekomunikacyjnych), które nie są rachunkami rozliczeniowymi i które w związku z tym nie znajdą się na białej liście. Kolejnym problemem związanym z korzystaniem z listy może być zapowiadane przez Ministerstwo ograniczenie możliwości złożenia przez podatnika jedynie 10 zapytań o maksymalnie 30 podmiotów dziennie.
Nowe ograniczenia zwolnienia podmiotowego
Od 1 września nowe grupy podatników utracą prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT, tj. zwolnienia dla podmiotów, których wartość sprzedaży nie przekracza 200 tys. zł. Obecnie, bez względu na wysokość obrotów, ze zwolnienia tego nie mogą korzystać np. podmioty świadczące usługi prawnicze, czy też dokonujące dostaw nieruchomości czy niektórych towarów akcyzowych. Od 1 września ograniczenie to obejmie także podmioty świadczące usługi ściągania długów, w tym factoringu oraz podmioty dokonujące dostawy hurtowej lub detalicznej części do pojazdów samochodowych i motocykli. Ze zwolnienie nie będą także mogły korzystać podmioty zajmujące się sprzedażą przez internet np. kosmetyków, komputerów, czy też sprzętu AGD.
Pierwsze zasiedlenie zgodne z wyrokiem TSUE
Obecnie przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie budynków, budowli lub ich części do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi. W nowej definicji ustawodawca zrezygnował z warunku, że zasiedlenie budynków, budowli lub ich części następuje tylko w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu. Zgodnie z nową definicją pierwsze zasiedlenie to także rozpoczęcie użytkowania budynku na cele własne podatnika. Zmiana jest podyktowana m.in. wyrokiem TSUE z 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection Sp. z o.o., w którym Trybunał orzekł, że definicja pierwszego zasiedlenia zawarta w polskiej ustawie o VAT jest niezgodna z dyrektywą 2006/112/WE. W praktyce nowelizacja potwierdza obecną linię orzeczniczą dotyczącą pierwszego zasiedlenia ukształtowaną w związku z wyrokiem TSUE.
Remigiusz Fijak, doradca podatkowy w TPA Poland
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
