Badanie klientów firm ubezpieczeniowych podlega zwolnieniu z VAT

Czynności polegające na jej zorganizowaniu i obsłudze usług medycznych są konieczne dla realizacji usługi ubezpieczeniowej, dlatego objęte są zwolnieniem od podatku od towarów i usług. Tak wskazał Wyrok WSA w Poznaniu w wyroku z 28 kwietnia 2016 r.

Zakłady ubezpieczeń w toku prowadzonej przez siebie działalności ubezpieczeniowej są zmuszone do nabywania i korzystania z usług medycznych dla celów ubezpieczeniowych na wielu różnych etapach trwania stosunku prawnego ubezpieczenia. A sprawa dotyczyła spółki, która zamierza przejąć od zakładów ubezpieczeń za wynagrodzeniem obowiązki związane z tymi usługami ubezpieczeniowymi, które obejmują swoim zakresem organizowanie, nabywanie i korzystanie ze świadczeń medycznych dla potrzeb ubezpieczeniowych. Spółka zamierza przyjmować od zakładów ubezpieczeń zlecenia realizacji świadczeń medycznych, których obsługa może wymagać kolejno nawiązania kontaktu z klientem, weryfikacji jego praw do skorzystania z usługi, umówienia terminu, przekazania skierowania do placówki medycznej, pozyskania wyników, potwierdzenia wykonania usługi, przekazania ubezpieczycielowi raportu z przebiegu wykonania zlecenia, administrację płatnościami itd.

Spółka podnosi, że usługa medyczna, w tym także czynności polegające na jej zorganizowaniu i obsłudze, jest konieczna dla realizacji usługi ubezpieczeniowej w tym sensie, że bez nabycia lub skorzystania z usługi medycznej nie jest możliwa prawidłowa realizacja usługi ubezpieczeniowej (zawarcie umowy ubezpieczenia, realizacja świadczenia ubezpieczeniowego). Zdaniem spółki czynności te nie stanowią więc oddzielnych usług, ale są składowymi, kolejnymi etapami realizacji jednej kompleksowej usługi, tj. obsługi klientów zakładu ubezpieczeń.

Wątpliwości spółki sprowadzały się do możliwości objęcia zwolnieniem od podatku od towarów i usług przedmiotowych usług wymienionych we wniosku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Spółka zapytała więc fiskusa czy usługi które będzie świadczyć na rzecz zakładów ubezpieczeń podlegają zwolnieniu z VAT? Sama spółka uważała, że może, lecz fiskus, że nie. Według oragnu usługi te będą opodatkowane podatkiem VAT przy zastosowaniu stawki podstawowej w wysokości 23%. Organ powołując się na brak stosownych unormowań w prawie Unii Europejskiej lub dokonując prowspólnotowej wykładni prawa w celu zawężenia zakresu przywileju podatkowego wynikającego z ustawy krajowej odmówił podatnikom możliwość skorzystania z przywileju podatkowego, którego źródłem jest ustawa podatkowa.

Sprawa trafiła do WSA w Poznaniu. Zdaniem sądu fiskus nie ma racji. Zdaniem sądu o ile wejście w życie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT było wynikiem wykonania przez krajowego ustawodawcę ciążącego na nim obowiązku transpozycji art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 112 do krajowego porządku prawnego, o tyle zakres unormowania wynikający z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT wykracza poza zakres zwolnienia wynikającego z art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 112. Oznacza to, że zwolnienie podatkowe uregulowane w prawie krajowym ma szerszy zakres niż zwolnienie wynikające z Dyrektywy 112. A podatnicy są uprawnieni do stosowania przywilejów wynikających z krajowych ustaw podatkowych, nawet gdy uregulowania te nie są zgodne z prawem unijnym. Ponadto, organ nie może podatnikom odmówić możliwości skorzystania z przywileju podatkowego, którego źródłem jest ustawa podatkowa, powołując się na brak stosownych unormowań w prawie Unii Europejskiej lub dokonując prowspólnotowej wykładni prawa w celu zawężenia zakresu przywileju podatkowego wynikającego z ustawy krajowej.

Poza tym sąd stwierdził w oparciu o art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, że działania spółki są składowymi, kolejnymi etapami realizacji jednej kompleksowej usługi, tj. obsługi klientów zakładu ubezpieczeń.

Nie ma znaczenia tu nawet techniczny charakter tych czynności. Bez nich prawidłowe wykonanie usługi ubezpieczeniowej byłoby utrudnione, a nawet niemożliwe.

Zdaniem Sądu sporne usługi uznać należy za element właściwy do wykonania usługi ubezpieczeniowej, gdyż realizowana przez spółkę organizacja procesu służącego ocenie ryzyka ubezpieczeniowego przed zawarciem umowy ubezpieczenia przez zakład ubezpieczeń, która to ocena stanowi część usługi ubezpieczeniowej, jest nie tylko niezbędnym elementem do wykonania tej części usługi ubezpieczeniowej, lecz również specyficznym i istotnym do właściwego jej wykonania, wpisującym się w ciąg czynności, które z perspektywy klienta są postrzegane jako fragment świadczonej przez zakład ubezpieczeń, usługi ubezpieczeniowej.

Wyrok WSA w Poznaniu z 28 kwietnia 2016 r., I SA/Po 2336/15