Do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych trafił projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (nr UA8), przygotowanych przez ministra rozwoju i technologii. Wśród zmian mających na celu deregulację prawa gospodarczego jest m.in. zmiana ustawy o rzemiośle (projektowany art. 6).

- Ustawa o rzemiośle regulująca zasady jego funkcjonowania była wielokrotnie nowelizowana. Ostatnią modyfikację przeszła 1 stycznia 2020 r. w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. Wówczas na nowo określono m.in. zakres podmiotowy (definicję rzemieślnika) i zakres przedmiotowy (definicję rzemiosła) ustawy o rzemiośle. Nowe regulacje okazały się pozytywne dla rzemiosła, jednak dynamiczne zmiany zachodzące w otoczeniu prawnym, gospodarczym i społecznym oraz dotychczasowa praktyka stosowania ustawy o rzemiośle wymuszają potrzebę ich kolejnej nowelizacji poprzez dostosowanie definicji rzemiosła i rzemieślnika do obecnych realiów społeczno-gospodarczych – napisali autorzy zmian.

Czytaj również: Instruktor praktycznej nauki zawodu musi mieć odpowiednie kwalifikacje>>

Jakie zmiany przewiduje projekt

Ministerialna propozycja przewiduje:

  1. rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła;
  2. rozszerzenie definicji rzemiosła poprzez dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie;
  3. odejście od wymogu dotyczącego wykorzystywania w ramach działalności gospodarczej spółek kwalifikacji zawodowych w rzemiośle i pracy własnej wszystkich wspólników/akcjonariuszy;
  4. włączenie do rzemiosła usług świadczonych przez optyka okularowego i protetyka słuchu;
  5. odejście od automatyzmu w kwestii nabywania statusu rzemieślnika przez niektóre spółki wykonujące rzemiosło.

 

Nowelizacja obejmuje więc zmianę definicji rzemiosła i rzemieślnika poprzez rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła. Nowa definicja rzemieślnika obejmie dodatkowo spółki kapitałowe (inne niż jednoosobowe spółki kapitałowe powstałe w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą z wykorzystaniem zawodowych kwalifikacji i pracy własnej). W odniesieniu do spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej projektodawca proponuje odejście od wymogu, aby wspólnikami takiej spółki mogły być wyłącznie osoby fizyczne. - Takie rozszerzenie definicji rzemiosła i rzemieślnika umożliwi przedsiębiorcom rzemieślnikom szeroki wybór prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej – czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Kolejną zmianą – jak twierdzi ministerstwo, oczekiwaną przez środowisko rzemieślnicze - jest odejście od wymogu, aby co do zasady wszyscy wspólnicy spółek handlowych musieli posiadać kwalifikacje zawodowe w rzemiośle, a do tego wyłącznie potwierdzone dowodami kwalifikacji zawodowych w rzemiośle w postaci dyplomu mistrza, świadectwa czeladniczego lub robotnika wykwalifikowanego w zawodzie odpowiadającym danemu rodzajowi rzemiosła. Projektodawca proponuje zatem odejście od wymogu dotyczącego wykorzystywania w ramach działalności gospodarczej spółek kwalifikacji zawodowych w rzemiośle i pracy własnej wszystkich wspólników/akcjonariuszy na rzecz kryterium, aby kwalifikacje zawodowe w rzemiośle posiadał co najmniej jeden wspólnik/akcjonariusz spółki.

Ponadto projekt przewiduje zniesienie ograniczenia zawartego w art. 2 ust. 1 ustawy o rzemiośle, różnicującego wymogi dotyczące posiadania i wykorzystywania odpowiednich kwalifikacji rzemieślniczych w zależności od formy prowadzonej działalności gospodarczej oraz stosunków między wspólnikami. - W ramach nowelizacji proponuje się, aby bez względu na formę prowadzonej działalności oraz niezależnie od stosunków między wspólnikami rzemiosło mogło być wykonywane przez przedsiębiorcę legitymującego się dowolnym dowodem kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionym w art. 3 ust. 1 nowelizowanej ustawy. Ustawodawca nie znajduje bowiem uzasadnienia dla dalszego utrzymywania ograniczenia, zgodnie z którym w przypadku spółek handlowych rzemieślnikiem może być wyłącznie osoba, która legitymuje się dowodami kwalifikacji rzemieślniczych, wydanymi przez izby rzemieślnicze przeprowadzające egzaminy czeladnicze i egzaminy mistrzowskie – podkreślają autorzy projektu.  

Przedsiębiorcy, którzy na mocy obowiązujących przepisów są rzemieślnikami utrzymają ten status po wejściu w życie znowelizowanych przepisów. Status rzemieślnika, na mocy ustawy, otrzyma również, dodatkowo, wspólnik spółki cywilnej będący rodzeństwem wspólnika, którego kwalifikacje zawodowe w rzemiośle są wykorzystywane we wspólnej działalności gospodarczej. Natomiast przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą z wykorzystaniem kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, których zawodowo wykonywana działalność gospodarcza stała się rzemiosłem w związku z wejściem w życie znowelizowanych przepisów, niezainteresowani statusem rzemieślnika, będą mogli pozostać poza rzemiosłem.

Projekt przewiduje też modyfikację obowiązującego aktualnie katalogu działalności i usług, których nie zalicza się do rzemiosła, poprzez wyłączenie usług optyków okularowych i protetyków słuchu z usług leczniczych wymienionych w tym katalogu. - Zawody optyka okularowego oraz protetyka słuchu są zawodami rzemieślniczymi. W obu zawodach prowadzona jest zarówno szkolna, jak i praktyczna nauka zawodu oraz przeprowadzane są egzaminy czeladnicze i mistrzowskie – przekonują projektodawcy.

Projektowana ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2025 r.