Aktor Teatru Współczesnego w Warszawie M. T. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z września 2021 roku, który odmówił mu prawa do rekompensaty.
Praca w świetle reflektorów
Zaskarżonej decyzji aktor zarzucił naruszenie paragrafu 17 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Wnosząc o zmianę decyzji aktor wskazał, że pracował w teatrze na scenie przez 20 lat przy świetle sztucznym, w wysokiej temperaturze wytwarzanej przez reflektory.
Aktor występował na scenie nie tylko Teatru Współczesnego, ale także na scenie Teatru Dramatycznego.
Czytaj w LEX: Warunki szkodliwe i uciążliwe a nabycie prawa do emerytury >>>
Czytaj też: SN: Emerytura pomostowa, gdy praca wykonywana była po 2008 r., niekoniecznie przez miesiąc>>Akt nie obejmuje mężczyzn
Zakład Ubezpieczeń Społecznych 30 sierpnia 2019 r. wydał aktorowi decyzję o przeliczeniu emerytury. Po ponownym ustaleniu wysokości emerytury wysokość świadczenia od 1 października 2019 r. ustalona została na kwotę 4 tys. 932 zł .
Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawcy przyznania rekompensaty. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia warunku posiadania 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Zakład nie uznał okresu pracy w okresie od 1 lipca 1977 r. do 31 sierpnia 1997 r. jako pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, ponieważ charakter wykonywanej pracy w szczególnych warunkach nie jest zgodny ściśle z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.
W świadectwie pracy pracodawca poświadcza, że w tym okresie ubezpieczony wykonywał pracę o szczególnym charakterze jako aktor.
W rozporządzeniu wymienieni zostali m. in. aktorzy teatru lalek oraz aktorki. Wymieniony akt prawny nie obejmuje mężczyzn zatrudnionych w charakterze aktora. Zatem zgodnie z nim aktorzy nie nabędą prawa do rekompensaty.
LINIA ORZECZNICZA w LEX:
Możliwości zaliczenia urlopu wychowawczego do okresu pracy w szczególnych warunkach >
Cena promocyjna: 89 zł
Cena regularna: 89 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 0 zł
Uwagi biegłego sądowego
Odwołujący się w piśmie procesowym wskazał, że wykonywanie zawodu aktora teatralnego jest pracą w stałym naświetleniu oraz w temperaturze wytwarzanej przez reflektory. Zaś biegły w swojej opinii skoncentrował się wyłącznie na omówieniu zawodu aktora jako zawodu o szczególnym charakterze w świetle rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Tymczasem zgodnie z postanowieniem sądu miał ustalić również czy wykonywana praca aktora teatralnego nie stanowi pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.
Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłego sądowego specjalisty ds. BHP , który uznał, że aktorowi nie należy się emerytura z uwagi na szczególne warunki pracy.
Wcześniejsze emerytury przysługują :
- tancerzowi, akrobacie, gimnastykowi, ekwilibryście, kaskaderowi - w wieku 40 lat kobietom i 45 lat dla mężczyznom,
- soliście wokaliście, muzykowi grającemu na instrumentach dętych, treserowi zwierząt drapieżnych - 45 lat kobietom i 50 lat mężczyznom,
- artyście chóru, żonglerowi, komikowi cyrkowemu, aktorowi teatru lalek - 50 lat kobietom i 55 lat mężczyznom,
- aktorki, dyrygentki - 55 lat;
- muzyka grającego na instrumentach smyczkowych, perkusyjnych oraz klawiszowych, operatora obrazu filmowego, fotografika - 55 lat - kobietom i 60 lat mężczyznom,
Z tym, że wiek emerytalny pracownik musiał osiągnąć w czasie zatrudnienia lub w ciągu 5 lat od ustania zatrudnienia. Osoba taka musi mieć wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat działalności twórczej lub artystycznej.
Praca odwołującego na stanowisku aktora nie jest wymieniana jako wykonywana w warunkach szczególnych Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego - ustalił biegły.
Sąd Okręgowy: Odwołanie niezasadne
Sąd oddalił odwołanie aktora. Ustawodawca uznał, że praca na stanowisku aktora nie jest na tyle uciążliwa, aby uznać ją za pracę w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Wskazane w piśmie procesowym odwołującego czynniki występujące przy pracy w spornym okresie, tj. praca przy świetle (stałe naświetlenie sztuczne), temperatura (wytwarzana przez reflektory) nie mogły być podstawą do uznania danej pracy za wykonywaną w warunkach szczególnych w oparciu o wymagania rozporządzenia Rady Ministrów.
- Z faktu występowania czynników szkodliwych (np. temperatura, hałas, oświetlenie, zapylenie) w środowisku pracy, wynikają obowiązki dla pracodawcy, ale nie wynika fakt uznania tej pracy za wykonywaną w warunkach szczególnych/o szczególnym charakterze - argumentował sąd.
- Praca w warunkach szkodliwych nie jest bowiem tożsama z pracą wykonywanych w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Ustawodawca nie wskazał prac w środowisku oświetlenia sztucznego, temperatury - jako prac wykonywanych w warunkach szczególnych czy o szczególnym charakterze. Praca w warunkach szkodliwych nie jest zatem tożsama z pracą w szczególnych warunkach - zaznaczył sąd.
Konieczne jest bowiem, aby praca ta była równocześnie pracą o znacznej uciążliwości, a takie zostały rodzajowo wymienione w załączniku do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983 r.
Sąd nie neguje, że praca odwołującego mogła odbywać się w warunkach stałego sztucznego naświetlenia w podwyższonej temperaturze, ale zebrany w sprawie materiał dowodowy nie zawierał żadnych informacji pozwalających na przesądzenie ich dokładnego rodzaju czy też stopnia natężenia.
Sąd utrzymał więc decyzję ZUS w mocy.
Sygn. akt VII U 1621/21, wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z 6 października 2022 r.
Cena promocyjna: 89 zł
|Cena regularna: 89 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 0 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
