Nowelizacja ustawy o odpadach, która czeka już tylko na publikację w Dzienniku Ustaw, wprowadza zabezpieczenie na wypadek konieczności pokrycia kosztów zastępczego usunięcia odpadów.  Zgodnie z nowym art. 48a jego wysokość oblicza się mnożąc stawkę określoną przez ministra środowiska przez największą masę odpadów, które mogłyby być magazynowane. Ze skierowanego właśnie do konsultacji publicznych projektu rozporząrzenia Ministra Środowiska w tej sprawie wynika, że najwyższa stawka będzie za odpady niebezpieczne - 1500 zł za 1 Mg (megagram, czyli tona). Resort uzasadnia, że wynika ona z uśrednionych kosztów likwidacji  tzw. bomb ekologicznych. Dla pozostałych odpadów stawki wyniosą od 100 do 750 zł. Taka ustalona kaucja będzie wykorzystana na pokrycie kosztów usunięcia i zagospodarowania odpadów za podmiot, który nie wykonał zobowiązania z decyzji admisnitracyjnej. Skala problemu jest duża. W ciągu pięciu lat organy administracji wszczęły 5 236 postępowania mające przymusić do usunięcia odpadów. Koszty wykonania zastępczego decyzji to ponad 12,3 mln zł. Tyle, że eksperci ostrzegają, że w wielu przypadkach, z wnioskiem o wydanie zezwolenia na gospodarowanie odpadami występują osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, których sytuacja finansowa lub majątkowa nie jest wystarczająca dla zabezpieczenia przed negatywnymi skutkami prowadzonej działalności. Dlatego BCC proponuje proponuje uregulowanie stawek zabezpieczenia roszczeń w formie załącznika. - Pozwoli to na większe zróżnicowanie stawek - tłumaczy, Jacek Pietrzyk, ekspert BCC do spraw gospodarki odpadami.

Już 22 sierpnia odbędzie się szkolenie on-line o zmianach w przepisach o odpadach i Inspekcji Ochrony Środowiska. Chcesz wziąć udział, zapisz się tutaj >>

750 zł za śmieci komunalne, 100 zł za metal

Wysokość stawek uzależniona jest od kategorii odpadów. Dla zmieszanych odpadów komunalnych lub odpadów pochodzących z ich przetworzenia stawka wyniesie 750 zł za 1 Mg. Do kategorii tej zaliczono także następujące odpady posiadające właściwości palne:
- paliwa alternatywne  oraz odpady przygotowane bezpośrednio do produkcji takiego paliwa,
- papier,
- tektur,
- tekstylia,
- odpady  wielkogabarytowe, ale bez złomu,
- tworzywa sztuczne, w tym folie, opony i inne odpady z gumy,
- odpady wielomateriałowych złożone z wyżej wymienionych materiałów.
Stawka jest wysoka, bo odpady komunalne stwarzają wiele kłopotów, np. nieprzyjemnie pachną, przyciągają gryzonie, są narażone na pożarty. Ponadto często nie jest znany ich pełny skład chemiczny, co też oznacza większe ryzyko.
W przypadku odpadów innych niż niebezpieczne, obojętne i niewymienionych wyżej stawka wynosi 300 zł za 1 Mg. Z kolei dla odpadów metali - 100 zł za 1 Mg.
 

Zasady liczenia dla różnych kategorii

W przypadku odpadów należących jednocześnie do więcej niż jednej kategorii do obliczania brana będzie najwyższa stawka. Z kolei, gdy majednocześnie magazynowane są odpady z różnych kategorii, a maksymalna masa odpadów jest mniejsza albo większa od największej, też przyjmowana będzie najwyższa stawka. Gdy zaś maksymalna masa odpadów jest równa największej masie odpadów, określenie stawki będzie polegało na określeniu procentowego udziału masy poszczególnej kategorii odpadów w największej masie odpadów i pomnożeniu jej przez stawkę przypisaną do tej kategorii odpadów. Następnie powyższą czynność powtarza się dla każdej kategorii odpadów z osobna oraz sumuje się otrzymane wyniki.Dopieto taka uśredniona stawka będzie mnożona przez największą masę odpadów.
 

Wysokość i forma zabezpieczenia już we wniosku

Przedsiębiorcy proponowaną formę i wysokość zabezpieczenia roszczenia mają wskazywać we wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów. Zgodnie z przepisami przejściowymi  do wniosków, które został złożone przed dniem  wejścia w życie nowelizacji stosuje się już jej przepisy. Oznacza to, że posiadacz odpadów, który ubiega się o wydanie takiego zezwolenia powinien we wniosku określić wysokość i formę zabezpieczenia roszczeń. - Zabezpieczenie roszczeń może mieć formę depozytu, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub umowy ubezpieczenia - tłumaczy Agnieszka Oleksyn-Wajda, radca prawny,  kierownik studiów podyplomowych Prawo Ochrony Środowiska na Uczelni Łazarskiego. I przestrzega, że w razie stwierdzenia, że posiadacz odpadów nie utrzymuje ustanowionego zabezpieczenia roszczeń, właściwy organ zobowiązany jest do cofnięcia zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów. Jej zdaniem instytucja zabezpieczenia może w praktyce okazać się poważną barierą w działalności małych podmiotów i rykoszetem uderzyć w podmioty, które działają zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i warunkami decyzji administracyjnych.Nowe przepisy obejmą blisko 14 tys. firm, które zbierają lub przetwarzają odpady.