Prezydent podpisał ustawę po tym, jak 17 listopada br. Sejm poparł wszystkie poprawki Senatu do ustawy ws. nieuczciwych praktyk w obrocie produktami rolnymi. Ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego przepisy unijnej dyrektywy w tej sprawie z 2019 r. Większość senackich poprawek porządkuje i doprecyzowuje niektóre zapisy ustawy.

Uchwalona zmiana przepisów wynika z implementacji unijnej dyrektywy w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach między przedsiębiorcami w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych.

Nowe przepisy określają zasady i tryb przeciwdziałania nieuczciwym praktykom wykorzystującym przewagę kontraktową oraz zasady i sposób podejmowania ochrony interesów dostawców i nabywców. W stosunku do obowiązującej dotychczas ustawy wprowadza większe kompetencje dla Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

- Po wejściu w życie ustawy kontynuujemy dotychczasowe działania zmierzające do poprawy sytuacji słabszych podmiotów na rynku rolno-spożywczym. Nowe przepisy w zasadniczych kwestiach odpowiadają aktualnie stosowanym rozwiązaniom. Jednocześnie wprowadzają zmiany, które ułatwią zwalczanie nieuczciwych praktyk, a tym samym doprowadzą do zmniejszenia liczby naruszeń występujących na rynku – mówi prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Nowela definiuje 16 nieuczciwych praktyk, przy czym 10 jest bezwzględnie zakazanych, a sześć - dozwolonych pod warunkiem, że zostały one w sposób jasny uzgodnione w umowie między dostawcą a nabywcą. Według nowych przepisów, postępowanie ws. nieuczciwych praktyk wszczyna prezes UOKiK z urzędu.

Przewagą kontraktową w rozumieniu ustawy jest występowanie znacznej dysproporcji w potencjale ekonomicznym nabywcy względem dostawcy albo dostawcy względem nabywcy. Chodzi m.in. o wykorzystywanie przewagi ze strony sieci handlowych wobec zwykle rozdrobionych dostawców produktów rolnych czy przetwórców żywności.

Wśród nieuczciwych praktyk wskazano m.in. anulowanie przez nabywcę zamówienia w terminie krótszym niż 30 dni przed przewidywanym terminem dostarczenia łatwo psujących się produktów rolnych lub spożywczych; jednostronną zmianę przez nabywcę warunków umowy w zakresie częstotliwości, sposobu realizacji, miejsca, terminu lub wielkości ogółu dostaw lub pojedynczych dostaw produktów rolnych lub spożywczych, standardów jakości produktów rolnych lub spożywczych, warunków płatności lub cen; nieuzasadnione obniżanie należności z tytułu dostarczenia produktów rolnych lub spożywczych po ich przyjęciu przez nabywcę w całości albo w umówionej części, w szczególności na skutek żądania udzielenia rabatu.