SN: Granicę można ustalić inaczej, niż to wynika z aktu własności ziemi

Wydanie aktu własności ziemi nie oznacza, iż granice objętych nimi nieruchomości nie były, nie są albo nie mogą być sporne - potwierdził Sąd Najwyższy.

Sąd okręgowy oddalił apelację na postanowienie sądu rejonowego w sprawie rozgraniczenia nieruchomości. Uczestnik procesu wniósł skargę kasacyjną. Wskazał, że w sprawie mamy do czynienia z zagadnieniem prawnym. Dotyczyło ono znaczenia dokumentów będących podstawą ewidencji gruntów i wpisów w księgach wieczystych w kontekście ustalenia stanu prawnego jako kryterium dokonania rozgraniczenia (art. 153 k.c.). W sytuacji tej podstawą nabycia nieruchomości sąsiadujących były deklaratoryjne akty własności ziemi, które zostały wydane na podstawie ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych. Przepisy tego aktu przewidywały nabycie własności ex lege.

Niejednolitość orzecznictwa

Sprawą zajął się Sąd Najwyższy, który orzekł o odmowie przyjęcia jej do rozpoznania. Wskazał, że zagadnienie prawne, które ma być przyczyną kasacyjną zostało sformułowane nieprecyzyjnie. Natomiast, zważywszy na uzasadnienie wniosku, dotyczy ono niejednolitości orzecznictwa.

Sąd przypomniał, że problem związków postępowania uwłaszczeniowego, które było przeprowadzane na postawie ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych z postępowaniem rozgraniczeniowym był stale obecny w orzecznictwie i rzeczywiście wywoływał rozbieżności. Kwestia ta była już także przedmiotem rozważań prawnych, między innymi w uchwale SN z dnia 4 kwietnia 1975 r., III CZP 92/74 i postanowieniu SN z dnia 23 czerwca 1978 r., IV CR 268/78.

Granicę można ustalić odmiennie

Ostatecznie przyjęto pogląd, że wydanie aktu własności ziemi nie oznacza, iż granice objętych nimi nieruchomości nie były, nie są albo nie mogą być sporne. Szczególnie kwestia ta została rozstrzygnięta po wejściu w życie ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw. Zgodnie bowiem z przepisami tej ustawy, nie ma przeszkód, aby ustalić przebieg granicy według stanu prawnego odmiennego od wynikającego z aktów własności ziemi.

Postanowienie SN z dnia 20 kwietnia 2018 r., sygn. akt III CSK 297/17 

* Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis Budowlany Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów