UE zatwierdziła kompleksowe reformy dla rynku energetycznego

Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowe przepisy, które mają zapewnić kompleksowe uregulowanie rynku energii elektrycznej i gazu, dzięki którym UE będzie miała skuteczniejsze narzędzia do reagowania na ewentualne kryzysy. Mają one służyć także jak najszerszemu ograniczaniu importu gazu z Rosji i promowania ekologicznych alternatyw, m.in. wodoru. Zmiany są też związane z unijnym pakietem "Fit for 55".

Nowa dyrektywa i rozporządzenie w sprawie rynków gazu i wodoru mają na celu dekarbonizację sektora energetycznego UE, zwiększając produkcję i integrację gazów odnawialnych i wodoru. Chodzi przede wszystkim o zabezpieczenie dostaw energii zakłóconych przez napięcia geopolityczne, w szczególności wojnę Rosji przeciw Ukrainie, oraz przeciwdziałanie zmianom klimatycznym. W negocjacjach z Radą w sprawie dyrektywy, posłowie skupili się na zapewnieniu przepisów dotyczących przejrzystości, praw konsumentów i wsparcia dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym. 

Mocniejszy rynek wodoru

Z kolei nowe rozporządzenie ma wzmocnić mechanizmy sprawiedliwych cen i stabilnych dostaw energii oraz pozwoli państwom członkowskim ograniczyć import gazu z Rosji i Białorusi. Przepisy wprowadzą wspólny system zakupów gazu w celu uniknięcia konkurencji między państwami członkowskimi oraz projekt pilotażowy mający na celu wzmocnienie unijnego rynku wodoru przez pięć lat. Rozporządzenie koncentruje się również na zwiększeniu inwestycji w infrastrukturę wodorową, zwłaszcza w regionach węglowych, promując przejście na zrównoważone źródła energii, takie jak biometan i niskoemisyjny wodór.

Odpowiedzialny za prace nad rozporządzeniem Jerzy Buzek stwierdził, że "nowe rozporządzenie przekształci obecny rynek energii w rynek oparty głównie na dwóch źródłach - zielonej energii elektrycznej i zielonych gazach. To ogromny krok w kierunku osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych UE i zwiększenia konkurencyjności UE na rynkach światowych. Wprowadziliśmy opcję prawną dla krajów UE, aby zaprzestać importu gazu z Rosji w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa, co daje im narzędzie do stopniowego zmniejszania naszej zależności od niebezpiecznego monopolisty".

Oba teksty nowych aktów prawnych muszą jeszcze zostać opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE. Wejdą w życie 20. dnia po publikacji. 

Czytaj też: UE pracuje nad przepisami, które wzmocnią bezpieczeństwo energetyczne Europy

Konsumenci lepiej chronieni przed podwyżkami

Z kolei reforma obejmująca rynek energii elektrycznej (również przyjęta podczas posiedzenia) ma sprawić, że będzie on bardziej stabilny, przystępny cenowo i zrównoważony. Przepisy mają przede wszystkim chronić konsumentów przed niestabilnymi cenami. Posłowie zapewnili, że odbiorcy będą mieli prawo dostępu do umów ze stałą lub dynamiczną ceną oraz otrzymają ważne informacje na temat opcji, które podpisują. Dostawcy nie będą mogli jednostronnie zmieniać warunków umowy. Zapewniono również, że kraje UE będą mogły zakazać dostawcom odcinania dostaw energii elektrycznej potrzebującym wsparcia klientom, w tym podczas sporów między dostawcami a klientami.

Przepisy przewidują również szersze wykorzystywanie tzw. "kontraktów różnicowych" (CfD) lub równoważnych systemy o takich samych skutkach, aby zachęcić do inwestycji w energię. W przypadku kontraktu CfD organ publiczny rekompensuje producentowi energii zbyt gwałtowny spadek cen rynkowych, ale pobiera od niego płatności, jeśli ceny są zbyt wysokie. Wykorzystanie kontraktów CfD będzie dozwolone we wszystkich inwestycjach w nową produkcję energii elektrycznej, zarówno z energii odnawialnej, jak i jądrowej.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.