Małżonkowie - właściciele nieruchomości zasadzili na swojej nieruchomości las. Wójt gminy w oparciu o przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym* nakazał im przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania nieruchomości. Wyjaśnił, że teren w którym działka się znajduje przeznaczony był pod zabudowę pensjonatową. Zasadzenie lasu doprowadziło do zmiany zagospodarowania terenu, niezgodnej z tym przeznaczeniem.

Decyzja była nielegalna

Małżonkowie odwołali się od tej decyzji. Twierdzili, że drzewa na działce posadzili legalnie i nie doszło w ten sposób do zmiany zagospodarowania terenu, sprzecznego z obowiązującym planem. Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło decyzję wójta i umorzyło postępowanie. Wyjaśniło, że decyzja była błędna – przepis art. 59 ust. 3 powołanej ustawy, nie pozwala nakładać na właściciela nieruchomości takiego obowiązku, gdy na danym terenie obowiązuje miejscowy plan. Tylko wtedy zmiana zagospodarowania terenu polegająca na budowie obiektu czy wykonania innych robót budowlanych wymaga ustalenia w drodze decyzji warunków zabudowy, o której mowa w tym przepisie. Decyzji takich nie wydaje się na terenach posiadających obowiązujący plan miejscowy ponieważ w takich terenach inwestycja lokalizowana jest na podstawie planu miejscowego. Organ nie zajął się jednak ustaleniem, czy wskutek zalesienia terenu zmieniło się jego przeznaczenie. Z taką wykładnią nie zgodził się starosta i wniósł skargę do sądu administracyjnego.

Obie strony mają rację

Sąd Administracyjny w Krakowie przyznał wójtowi częściowo rację. Uznał, że jego decyzja była z prawnego punku widzenia prawidłowa. W przypadku samowolnej zmiany zagospodarowania terenu organ administracyjny może wydać decyzję i nakazać przywrócenie stanu poprzedniego. Nie ma znaczenia czy na tym terenie obowiązuje plan miejscowy.
Sąd podkreślił jednak, że organy administracyjne nie ustaliły, czy faktycznie doszło do zmiany zagospodarowania terenu. Tutaj sąd zgodził się z właścicielami nieruchomości, że dla zmiany przeznaczenia terenu z nieleśnego na leśny nie wystarczy nasadzenia drzew na danym obszarze.

Las to nie tylko drzewa

Sąd przypomniał, że dla uznania, że na zadrzewionym terenie znajduje się las muszą być spełnione łącznie kryterium przyrodnicze, przestrzenne i przeznaczenia. Zgodnie z art. 3 ustawy o lasach*, lasem jest grunt o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony:

  • a) przeznaczony do produkcji leśnej lub
  • b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
  • c) wpisany do rejestru zabytków.





W świetle powyższego, lasem nie jest każdy teren zadrzewiony, jak chciałby tego wójt, ale teren o powierzchni co najmniej 0,10 ha pokryty roślinnością leśną a więc nie tylko drzewami, ale i krzewami oraz runem leśnym i co do zasady przeznaczony do produkcji leśnej. Teren mniejszy, pokryty roślinnością leśną tj. drzewami, krzewami i runem leśnym lub teren większy niż 0.10 ha, ale bez roślinności leśnej i niesłużący do produkcji rolnej lasem w tym znaczeniu nie jest. Samo zadrzewienie terenu nie wpływa więc od razu na zmianę przeznaczenia terenu nieleśnego na leśny. Spełniony zostaje w ten sposób tylko jeden z trzech warunków koniecznych do uznania, że chodzi o las.

Decyzja do weryfikacji

Sąd zaznaczył, że wójt będzie mógł  nakazać przywrócenie właścicielom nieruchomości poprzedniego sposobu zagospodarowania, ale pod pewnym warunkiem. Musi ustalić, że wbrew zapisom planu, który dla terenu działki przewidywał zabudowę pensjonatową, pokryli teren o obszarze co najmniej 0,10 ha roślinnością leśną tj. drzewami, krzewami i runem leśnym przeznaczając ten teren do produkcji leśnej.

Wyrok WSA w Krakowie z 4 kwietnia 2018 r., sygn. II SA/Kr 195/18
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu.