Wcześniejszy rządowy program „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie” prowadzony przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) w nowej perspektywie finansowej z funduszy unijnych został przekształcony w nowy projekt, ale o tej samej nazwie. Jest on częścią Działania 04.01 Europejskie pożyczki na samozatrudnienie z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus. Projekt jest zasilany także środkami z Funduszu Pracy i musi być zgodny z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. BGK jest podmiotem wdrażającym fundusz powierniczy. Zmieniły się także nieco zasady skorzystania z pożyczki na założenie działalności gospodarczej.

Czytaj też: Dotacje na założenie firmy przez niepełnosprawnego są, ale często tylko na papierze

Kto może skorzystać ze „Wsparcia w starcie”

- Przede wszystkim zmieniło się to, że z niskooprocentowanego kredytu na założenie działalności gospodarczej mogą też skorzystać osoby pracujące, z przychodami, które nie przekraczają przeciętnego wynagrodzenia, które muszą być zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy (PUP) jako poszukujący pracy – mówi Aleksandra Kwiatkowska, dyrektorka biura w Departamencie Programów Europejskich BGK. Wcześniej z pożyczki mogły skorzystać tylko osoby niepracujące zarejestrowane w PUP.

Zatem obecnie z dofinansowania na założenie działalności gospodarczej mogą skorzystać:

  • bezrobotni,
  • poszukujący pracy, którzy nie są zatrudnieni i nie wykonują innej pracy zarobkowej,
  • poszukujący pracy, których średniomiesięczne przychody z okresu ostatnich trzech miesięcy przed miesiącem złożenia wniosku o pożyczkę nie przekraczały przeciętnego wynagrodzenia,
  • poszukujący pracy opiekunowie osoby z niepełnosprawnością,
  • studenci ostatniego roku studiów (I, II stopnia i jednolitych studiów magisterskich).

Podstawowym warunkiem dla wszystkich osób jest to, by nie prowadziły działalności gospodarczej i nie pozostawały w okresie zawieszenia wykonywania tej działalności w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku.

 


Korzystniejsze oprocentowanie dla opiekunów osób z niepełnosprawnością

Opiekunowie osób z niepełnosprawnością, ale także osoby, które chcą podjąć działalność gospodarczą polegającą na prowadzeniu żłobka lub klubu dziecięcego z miejscami integracyjnymi lub polegającą na świadczeniu usług rehabilitacyjnych dla dzieci z niepełnosprawnością w miejscu zamieszkania, w tym usług mobilnych mogą otrzymać kredyt na korzystniejszych warunkach. Oprocentowanie stałe w ich przypadku wynosi 0,1 stopy redyskonta weksli NBP. – Obecnie wynosi ona 5,8 proc., ale stopa redyskonta może zmieniać się w zależności od decyzji Rady Polityki Pieniężnej – wyjaśnia Aleksandra Kwiatkowska. To oznacza, że oprocentowanie pożyczki na dziś dla tej grupy osób wynosi 0,58. Dla pozostałych osób oprocentowanie pożyczki wynosi 0,25 stopy redyskonta weksli NBP (na dziś 1,45).

Opiekun osoby z niepełnosprawnością, aby móc starać się o pożyczkę na działalność gospodarczą z projektu, nie może pobierać świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku ani, co oczywiste, na starych zasadach, ani na nowych zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024 r.

Czytaj też: Świadczenie pielęgnacyjne na nowych i starych zasadach

Będzie też dofinansowanie miejsc pracy

Obecnie nie ma chwilowo możliwości starania się przez żłobki, kluby dziecięce i podmioty świadczące usługi rehabilitacyjne o wsparcie finansowe na utworzenie nowego miejsca pracy związanego z opieką lub rehabilitacją dzieci z niepełnosprawnościami.

W aktualnym projekcie, jak było dotychczas, nie można także otrzymać pożyczki na zatrudnienie osoby bezrobotnej, również skierowanej przez urząd pracy. Jednak to ma się zmienić. BGK uruchomi dodatkowy komponent projektu i taka możliwość będzie. – Niebawem zostanie ogłoszony odrębny przetarg na wybór partnerów finansujących, którzy będą udzielali pożyczek tylko i wyłącznie na tworzenie miejsc pracy – wyjaśnia Aleksandra Kwiatkowska.

Na co wykorzystać pożyczkę z BGK

Wysokość pożyczki w projekcie BGK może wynieść maksymalnie 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia. Na dziś to kwota 162 947,60 zł. Okres jej spłaty może trwać do siedmiu lat.

Środki pozyskane z projektu można wydać na:

  • zakup środków trwałych oraz towarów na sprzedaż,
  • zakup środka transportu,
  • kosztów stałych związanych z prowadzeniem działalności do sześciu miesięcy od dnia jej uruchomienia.

Na etapie wnioskowania o pożyczkę i w trakcie korzystania z przyznanego wsparcia można także skorzystać z darmowych usług doradczych i szkoleniowych w zależności od indywidualnych potrzeb.

Ogólnopolski operator projektu

- O pożyczki w projekcie już można wnioskować, już zresztą napływają wnioski i usługa dostępna jest na terenie całego kraju – mówi Aleksandra Kwiatkowska. Pożyczki będą realizowane za pośrednictwem partnerów finansujących. Obecnie część z nich jest już wybrana, z innymi podpisywane są umowy lub trwa procedura ich wyboru. Aktualną listę partnerów można znaleźć na stronie BGK.  

Ogólnopolskim operatorem, którego wcześniej nie było, jest Polska Fundacja Przedsiębiorczości. Wnioski można też będzie składać u partnerów w ośmiu regionach i trzech makroregionach.

Karencja w spłacie pożyczki wynosi do 12 miesięcy. Kapitał pożyczki można częściowo umorzyć (w części równej sześciokrotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia, jednak nie wyższej niż 50 proc. wartości pożyczki), pod warunkami:

  • prowadzenie firmy przez minimum 12 miesięcy,
  • brak zaległości ze spłatą rat pożyczki.

Możliwe jest staranie się o środki na działalność prowadzoną z innymi osobami w formie spółki cywilnej. Wtedy każdy wspólnik może otrzymać indywidualną pożyczkę.

Ile osób dotąd skorzystało ze „Wsparcia w starcie”

Jak informuje nas BGK, pośrednicy udzielili łącznie w dotychczasowym rządowym programie 6 832 pożyczek na założenie działalności i 155 pożyczek na utworzenie miejsc pracy. W 2023 r. na działalność udzielono 515 pożyczek i 6 pożyczek na utworzenie stanowisk pracy. Ze środków programu skorzystało 15 opiekunów osób z niepełnosprawnością, a pięć pożyczek udzielono w zeszłym roku. To niewielka liczba, jednak na prowadzenie działalności przez opiekunów osób z niepełnosprawnością lub przez nie same trzeba patrzeć w dużo szerszym kontekście. Taka możliwość uwarunkowana jest wieloma innymi czynnikami. Środki z BGK to dodatkowe wsparcie, z którego mogą skorzystać opiekunowie, poza tym z publicznego systemu.

Wartość obecnego projektu to 674 mln zł, w tym wkład UE wynosi 556 175 572,36 zł, a wkład krajowy to 117 824 427,64 zł. Efekty projektu przewidują prowadzenie działalności gospodarczej przez ponad 6 tys. osób przez co najmniej 12 miesięcy.