- Z uwagi na niepewność utrzymującą się w Zjednoczonym Królestwie wokół ratyfikacji uzgodnionej 25 listopada 2018 r. umowy wyjścia oraz ubiegłotygodniowy apel Rady Europejskiej (art. 50) o przyspieszenie prac przygotowawczych na wszystkich szczeblach i w odniesieniu do wszystkich wersji rozwoju wydarzeń, Komisja Europejska rozpoczęła przygotowywanie planu awaryjnego w przypadku „braku porozumienia” - czytamy w komunikacie Komisji. Gdyby bowiem nie doszło do uporządkowanego brexitu, to 30 marca 2019 r. może nastąpić chaos. Aby go uniknąć Komisja przygotowała dla określonych, jej zdaniem najważniejszych dziedzin, tymczasowe rozwiązania.
Czytaj również: Miękki brexit coraz bliżej >>
Prawo do pobytu i koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego
KE zachęca państwa członkowskie do przyjęcia przychylnego podejścia do praw obywateli Zjednoczonego Królestwa w UE z zastrzeżeniem odwzajemnienia takiego podejścia przez Zjednoczone Królestwo. Chodzi o to, aby obywatele Zjednoczonego Królestwa legalnie przebywający w UE w dniu wystąpienia byli nadal uznawani za legalnych rezydentów. Państwa członkowskie powinny przyjąć pragmatyczne podejście do przyznawania statusu miejsca pobytu czasowego. Komisja przyjęła już wniosek dotyczący rozporządzenia, zgodnie z którym obywatele Zjednoczonego Królestwa zwolnieni są z obowiązku wizowego, pod warunkiem że wszyscy obywatele UE są zwolnieni z obowiązku wizowego w Zjednoczonym Królestwie. W odniesieniu do koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Komisja uważa za konieczne, aby państwa członkowskie podjęły wszelkie możliwe kroki w celu zagwarantowania pewności prawa i ochrony praw nabytych przez obywateli UE-27 i obywateli Zjednoczonego Królestwa, którzy skorzystali z prawa do swobodnego przemieszczania się przed dniem 30 marca 2019 r.
Usługi finansowe
Po dokładnym zbadaniu zagrożeń związanych z brakiem porozumienia w sektorze finansowym Komisja stwierdziła, że do zapewnienia stabilności finansowej w państwach UE-27 niezbędna jest jedynie ograniczona liczba środków awaryjnych. W związku z tym KE przyjęła dwa akty prawne:
- Tymczasową i warunkową decyzję w sprawie równoważności na określony, ograniczony okres 12 miesięcy, w celu zapewnienia, że nie dojdzie do natychmiastowego zakłócenia centralnego rozliczania instrumentów pochodnych;
- Tymczasową i warunkową decyzję w sprawie równoważności na określony, ograniczony okres 24 miesięcy, w celu zapewnienia, że nie dojdzie do zakłócenia usług centralnych depozytów w przypadku podmiotów unijnych wykorzystujących obecnie podmioty ze Zjednoczonego Królestwa.
Dwa rozporządzenia delegowane ułatwiające odnowienie, na określony okres 12 miesięcy, niektórych kontraktów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, w przypadku gdy kontrakt jest przekazywany ze Zjednoczonego Królestwa kontrahentom w UE-27. Akty te mają sprawić niezakłócone funkcjonowanie systemów rozliczeniowych.
Transport
Komisja przyjęła dwa wnioski, które pozwolą uniknąć całkowitego przerwania ruchu lotniczego między UE a Zjednoczonym Królestwem w przypadku braku porozumienia. Jeden dotyczy rozporządzenia mającego zapewnić przez 12 miesięcy świadczenia niektórych usług lotniczych między Zjednoczonym Królestwem a UE. Oznacza to, że brytyjscy przewoźnicy będą mogli obsługiwać połączenia między portami w Wlk. Brytanii, a tymi w UE. Nie będą mogli jednak już latać między krajami UE a państwami trzecimi. Drugi wniosek jest w sprawie tymczasowego przedłużenia na dziewięć miesięcy ważności niektórych licencji w zakresie bezpieczeństwa lotniczego.
Komisja przyjęła również wniosek dotyczący zezwolenia podmiotom ze Zjednoczonego Królestwa na tymczasowy (tj. przez dziewięć miesięcy) przewóz towarów do UE, pod warunkiem że Zjednoczone Królestwo przyzna unijnym przewoźnikom drogowym towarów równoważne prawa i z zastrzeżeniem zapewnienia warunków uczciwej konkurencji.
Cła i wywóz towarów
W sytuacji braku porozumienia wszystkie odnośne przepisy UE dotyczące przywozu i wywozu towarów będą miały zastosowanie do towarów przemieszczanych między UE a Zjednoczonym Królestwem. Mają to zapewnić przyjęte środki techniczne:
- Rozporządzenie delegowane w sprawie uwzględnienia mórz otaczających Zjednoczone Królestwo w przepisach dotyczących terminów, w których należy składać przywozowe deklaracje skrócone oraz deklaracje poprzedzające wyprowadzenie przed opuszczeniem obszaru celnego Unii lub wprowadzeniem na ten obszar.
- Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie dodania Zjednoczonego Królestwa do wykazu państw, w odniesieniu do których ogólne zezwolenie na wywóz produktów podwójnego zastosowania jest ważne w całej UE.
Istotne jest jednak, aby państwa członkowskie podjęły wszelkie niezbędne kroki, aby móc stosować unijny kodeks celny i odpowiednie przepisy dotyczące podatków pośrednich w odniesieniu do Zjednoczonego Królestwa.
Unijna polityka klimatyczna
Komisja podjęła też decyzję o tymczasowym zawieszeniu dla Zjednoczonego Królestwa przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji, sprzedaży na aukcji oraz wymiany międzynarodowych jednostek emisji ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2019 r. Decyzja wykonawcza umożliwiająca odpowiedni przydział przedsiębiorstwom ze Zjednoczonego Królestwa rocznych kontyngentów na dostęp do rynku UE-27 (do dnia 31 grudnia 2020 r.). Rozporządzenie wykonawcze zapewni też, że w sprawozdawczości spółek wprowadzone zostanie rozróżnienie między rynkiem UE a rynkiem brytyjskim, co umożliwi prawidłowy przydział kontyngentów w przyszłości.