(Sprawa C-43/24, Shipov 1 )(C/2024/2729)
Język postępowania: bułgarski
(Dz.U.UE C z dnia 29 kwietnia 2024 r.)
Sąd odsyłający
Wyrchowen kasacionen syd
Strony w postępowaniu głównym
Skarżący w postępowaniu kasacyjnym: K.M.H.
Strona przeciwna w postępowaniu kasacyjnym: Obsztina Stara Zagora
Pytania prejudycjalne
1) Czy ustanowione w art. 9 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz w art. 8 i 21 skonsolidowanej wersji Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zasady równości obywateli Unii i swobodnego przemieszczania się - potwierdzone w art. 7 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i w art. 8 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności - dopuszczają przepisy krajowe państwa członkowskiego wykluczające jakąkolwiek możliwość dokonania zmiany już wpisanych danych dotyczących płci, nazwiska i jednolitego numeru identyfikacyjnego (EGN) w aktach stanu cywilnego wnioskodawcy, który twierdzi, że jest transseksualny?
2) Czy ustanowione w art. 9 TUE oraz w art. 8 i 21 skonsolidowanej wersji TFUE zasady równości obywateli Unii i swobodnego przemieszczania się - a także ustanowiony w art. 10 TFUE zakaz wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, potwierdzone w art. 7 Karty i art. 8 EKPC, oraz zasada przyznająca prawo do skutecznego środka prawnego - dopuszczają określenie orzecznictwa krajowego (w niniejszym przypadku w uchwale interpretacyjnej N2 2/2023 r.), zgodnie z którym przyjmuje się, że obiektywne prawo materialne obowiązujące na terytorium danego państwa członkowskiego Unii nie przewiduje możliwości zmiany płci, nazwiska i jednolitego numeru identyfikacyjnego w aktach stanu cywilnego wnioskodawcy, który twierdzi, że jest transseksualny, podczas gdy w ten sposób stawia się tego wnioskodawcę w sytuacji odmiennej od sytuacji, w jakiej znalazłby się on w innym państwie członkowskim, w którego orzecznictwie krajowym przyjęto przeciwne rozstrzygnięcia?
Czy dopuszczalne jest również orzecznictwo krajowe, w którym, ze względu na wartości religijne i normy moralne, nie dopuszczono zmiany tożsamości płciowej, z wyjątkiem przypadków konieczności z przyczyn medycznych wyłącznie w odniesieniu do określonych osób - a mianowicie osób interseksualnych?
Czy dopuszczalne jest orzecznictwo krajowe, w którym przyjęto, że zmiana płci jest możliwa jedynie w określonych przypadkach, ze względu na wartości religijne i normy moralne, oraz z przyczyn medycznych jedynie w odniesieniu do określonych osób (osób interseksualnych) - lecz nie w pozostałych przypadkach zmiany tożsamości płciowej z innych przyczyn, odmiennych od przyczyn medycznych?
3) Czy ustanowiony w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku ze stosowaniem dyrektywy 2004/38/WE 2 i art. 21 ust. 1 TFUE (zgodnie z tym, co przyjęto w wyrokach wydanych w sprawach C-673/ 16 3 i C-490/20 4 ) obowiązek państwa członkowskiego Unii Europejskiej uznania stanu cywilnego osób zamieszkałych w innym państwie członkowskim, zgodnie z prawem tego ostatniego państwa, obowiązuje również w odniesieniu do płci jako jednego z podstawowych elementów stanu cywilnego i wymaga - w przypadku ustalenia w innym państwie członkowskim zmiany płci osoby, która jest również obywatelem bułgarskim - dokonania wpisu tej okoliczności w odpowiednich rejestrach w Republice Bułgarii?
4) Czy dopuszczalne jest - biorąc pod uwagę prawo do rzetelnego procesu sądowego wynikające z [Karty praw podstawowych Unii Europejskiej] i z [europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności] - przyjęcie wiążącej wykładni Konstitucijata (konstytucji) w orzeczeniu Konstitucionen syd (trybunału konstytucyjnego), zgodnie z którym pojęcie płci jest rozumiane jedynie w jego sensie biologicznym, czy jest to zgodne z wymogami prawa Unii i czy może to stanowić przeszkodę prawną dla zarejestrowania zmiany płci?
1 Niniejszej sprawie została nadana fikcyjna nazwa, która nie odpowiada rzeczywistej nazwie żadnej ze stron postępowania.
2 Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. 2004 r., L 158, s. 77).
3 ECLI:EU:C:2018:385.
4 ECLI:EU:C:2021:1008.