(przedstawiona na mocy art. 287 ust. 4 i art. 322 ust. 2 TFUE)w sprawie a) wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (COM(2018) 325 final); b) wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady w sprawie metod i procedury udostępniania zasobów własnych opartych na wspólnej skonsolidowanej podstawie opodatkowania osób prawnych, na unijnym systemie handlu uprawnieniami do emisji i na niepoddawanych recyklingowi odpadach opakowaniowych z tworzyw sztucznych oraz w sprawie środków w celu zaspokojenia potrzeb gotówkowych (COM(2018) 326 final); c) wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG, Euratom) nr 1553/89 w sprawie ostatecznych jednolitych warunków poboru środków własnych pochodzących z podatku od wartości dodanej (COM(2018) 328 final)
(2018/C 431/01)
(Dz.U.UE C z dnia 29 listopada 2018 r.)
SPIS TREŚCI
STRESZCZENIE
WSTĘP
CZĘŚĆ PIERWSZA: UWAGI OGÓLNE
Stawki poboru mające zastosowanie do zasobów własnych
Przepisy wykonawcze
CZĘŚĆ DRUGA: UWAGI SZCZEGÓŁOWE
Reforma określonych istniejących kategorii zasobów własnych
Utrzymanie należności celnych (TZW) przy jednoczesnym obniżeniu stawki kosztów poboru
Utrzymanie zasobów własnych opartych na DNB
Uproszczenie zasobów własnych opartych na VAT
Koszyk nowych zasobów własnych
Zasoby własne oparte na CCCTB
Zasoby własne oparte na EU ETS
Zasoby własne oparte na odpadach opakowaniowych z tworzyw sztucznych
Stopniowa likwidacja korekt
Zwiększenie pułapów zasobów własnych
CZĘŚĆ TRZECIA: WNIOSKI I SUGEROWANE ZMIANY
Zalecenia zmierzające do udoskonalenia proponowanej reformy zasobów własnych
ZAŁĄCZNIK I - Zmiany we wnioskach proponowane przez Trybunał
ZAŁĄCZNIK II - Metoda obliczania proponowanych nowych zasobów własnych opartych na VAT
TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 287 ust. 4 oraz art. 322 ust. 2,
uwzględniając poniższe wnioski przedstawione przez Komisję w dniu 2 maja 2018 r.,
uwzględniając otrzymany przez Trybunał w dniu 15 maja 2018 r. wniosek Komisji o wydanie opinii na temat wniosków wymienionych w lit. b) i d) powyżej,
uwzględniając otrzymany przez Trybunał w dniu 28 maja 2018 r. wniosek Rady o wydanie opinii na temat wniosków wymienionych w lit. b) i d) powyżej,
uwzględniając otrzymany przez Trybunał w dniu 25 czerwca 2018 r. wniosek Parlamentu Europejskiego o wydanie opinii na temat wniosku wymienionego w lit. a) powyżej,
uwzględniając decyzję Rady 2014/335/UE, Euratom z dnia 26 maja 2014 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej 1 ,
uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 608/2014 z dnia 26 maja 2014 r. określające środki wykonawcze dotyczące systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 609/2014 z dnia 26 maja 2014 r. w sprawie metod i procedury udostępniania tradycyjnych zasobów własnych, zasobów własnych opartych na VAT i zasobów własnych opartych na DNB oraz w sprawie środków w celu zaspokojenia potrzeb gotówkowych 2 , to ostatnie zmienione rozporządzeniem Rady (UE, Euratom) 2016/804 z dnia 17 maja 2016 r. 3 ,
uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG, Euratom) nr 1553/89 z dnia 29 maja 1989 r. w sprawie ostatecznych jednolitych warunków poboru środków własnych pochodzących z podatku od wartości dodanej 4 , ostatnio zmienione rozporządzeniem Rady (WE) nr 807/2003 z dnia 14 kwietnia 2003 r. 5 ,
uwzględniając wcześniejsze opinie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego na temat systemu zasobów własnych Unii Europejskiej 6 ,
uwzględniając dokument analityczny Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczący przyszłości finansów UE 7 ,
uwzględniając dokument analityczny Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczący wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 8 ,
uwzględniając sprawozdanie końcowe i zalecenia Grupy Wysokiego Szczebla ds. Zasobów Własnych dotyczące finansowania UE w przyszłości, przedstawione w grudniu 2016 r. 9 ,
a także mając na uwadze, co następuje:
PRZYJMUJE NASTĘPUJĄCĄ OPINIĘ:
STRESZCZENIE
Tabela 2
Maksymalne stawki poboru i stawki poboru, które byłyby stosowane
Zasoby własne |
Maksymalna stawka poboru Jak określono we wniosku dotyczącym decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej. |
Stawki poboru, które byłyby stosowane Jak określono we wniosku dotyczącym rozporządzenia Rady określającego środki wykonawcze dotyczące systemu zasobów własnych Unii Europejskiej. |
(Uproszczone) zasoby własne oparte na VAT % mający zastosowanie do podstawy VAT objętej stawką podstawową
|
2 |
1 |
Zasoby własne oparte na CCCTB % mający zastosowanie do części dochodów podlegających opodatkowaniu przypisanej do każdego państwa członkowskiego
|
6 |
3 |
Zasoby własne oparte na EU ETS % dochodów osiąganych z tytułu uprawnień, które mają być sprzedane na aukcji, i wartości rynkowej przejściowych bezpłatnych uprawnień z przeznaczeniem na modernizację sektora energetycznego
|
30 |
20 |
Zasoby własne oparte na odpadach opakowaniowych z tworzyw sztucznych Stawka mająca zastosowanie do masy niepoddawanych recyklingowi odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych
|
1,00 EUR za kg |
0,80 EUR za kg |
Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy na podstawie wniosków przedstawionych przez Komisję |
Przepisy wykonawcze
CZĘŚĆ DRUGA: UWAGI SZCZEGÓŁOWE
Utrzymanie zasobów własnych opartych na DNB
Uproszczenie zasobów własnych opartych na VAT
Koszyk nowych zasobów własnych
Zasoby własne oparte na CCCTB
Zasoby własne oparte na EU ETS
Ramka 1 - Przegląd EU ETS EU ETS funkcjonuje w oparciu o zasadę systemu pułapów i handlu. Łączna ilość gazów cieplarnianych, które mogą zostać wyemitowane w danym okresie wieloletnim przez elektrownie, fabryki i inne zakłady objęte systemem, jest ograniczona pułapem ustalanym na szczeblu UE. W ramach tego pułapu przedsiębiorstwa otrzymują lub kupują uprawnienia do emisji, którymi mogą następnie handlować wedle uznania.
W okresie 2013-2020 pułap emisji z elektrowni i innych instalacji stałych zmniejsza się o 1,74 % rocznie. Począwszy od 2021 r. to roczne tempo obniżania pułapu emisji wyniesie 2,2 %.
Aukcje uprawnień do emisji zapewniają państwom członkowskim dochody - w latach 2013-2017 przyniosły im 21,3 mld euro. Zgodnie z dyrektywą w sprawie EU ETS co najmniej 50 % tych dochodów należy wykorzystywać do osiągania celów związanych z klimatem. Zdaniem Komisji proporcja ta wynosi faktycznie ok. 80 %.
|
Wykres 4
Ceny aukcyjne uprawnień do emisji w okres od stycznia 2012 r. do września 2018
grafika
Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy, na podstawie ogólnodostępnych informacji ze strony internetowej platformy aukcyjnej (www. eex.com).
Zasoby własne oparte na odpadach opakowaniowych z tworzyw sztucznych
Ramka 2 - Źródła i jakość danych dotyczących odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych Dane dotyczące wytwarzania i recyklingu opakowań są już zgłaszane Komisji (Eurostat) zgodnie z art. 12 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych 47 .
Komisja wskazuje, że w przypadku niektórych państw członkowskich jakość danych dotyczących poddanych recyklingowi opakowań z tworzyw sztucznych wymaga poprawy. Poprawa ta ma zostać osiągnięta za sprawą nowego aktu prawnego w sprawie odpadów, wprowadzającego rygorystyczne i zharmonizowane zasady obliczania. Akt ten, zmieniający wspomnianą wyżej dyrektywę, przyjęto w maju 2018 r. 48 . Zmiany do dyrektywy, wprowadzające rygorystyczne i zharmonizowane zasady obliczania, muszą zostać transponowane do prawa krajowego do lipca 2020 r.
|
Stopniowa likwidacja korekt
Zwiększenie pułapów zasobów własnych
CZĘŚĆ TRZECIA: WNIOSKI I SUGEROWANE ZMIANY
Niniejsza opinia została przyjęta przez Trybunał Obrachunkowy w Luksemburgu na posiedzeniu w dniu 9 październiku 2018 r.
|
W imieniu Trybunału Obrachunkowego |
|
Klaus-Heiner LEHNE |
|
Prezes |
1 Dz.U. L 168 z 7.6.2014, s. 105.
2 Dz.U. L 168 z 7.6.2014, s. 29 i 39.
3 Dz.U. L 132 z 21.5.2016, s. 85.
4 Dz.U. L 155 z 7.6.1989, s. 9.
5 Dz.U. L 122 z 16.5.2003, s. 36.
6 Opinia nr 7/2015 (Dz.U. C 5 z 8.1.2016, s. 1), opinia nr 7/2014 (Dz.U. C 459 z 19.12.2014, s. 1), opinia nr 2/2012 (Dz.U. C 112 z 18.4.2012, s. 1), opinia nr 2/2008 (Dz.U. C 192 z 29.7.2008, s. 1), opinia nr 2/2006 (Dz.U. C 203 z 25.8.2006, s. 50), opinia nr 4/2005 (Dz.U. C 167 z 7.7.2005, s. 1) i opinia nr 7/2003 (Dz.U. C 318 z 30.12.2003, s. 1).
7 Dokument analityczny Trybunału pt. "Future of EU finances: reforming how the EU budget operates" [Przyszłość finansów UE - reforma sposobu funkcjonowania budżetu UE], 15 lutego 2018 r.
8 Dokument analityczny Trybunału pt. "The Commission's proposal for the 2021-2027 Multiannual Financial Framework" [Wniosek Komisji w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027], 10 lipca 2018 r.
9 Dokument Grupy Wysokiego Szczebla ds. Zasobów Własnych pt. "Future Financing of the EU - Final report and recommendations of the High Level Group on Own Resources" [Finansowanie UE w przyszłości - sprawozdanie końcowe i zalecenia Grupy Wysokiego Szczebla] przedstawiony w grudniu 2016 r.
10 Zob. Biuletyn UE 3-1999.
11 Zob. pkt 6 konkluzji prezydencji (dokument Rady 15914/1/05, REV 1, CONCL 3 z dnia 30 stycznia 2006 r.) zawierający odwołanie do dokumentu Rady 15914/05 CADREFIN 268 z dnia 19 grudnia 2005 r., w szczególności pkt 77 tego ostatniego dokumentu.
12 Konkluzje Rady Europejskiej z dni 7-8 lutego 2013 r. (dotyczące wieloletnich ram finansowych) (EUCO 37/13).
13 Wspólne oświadczenie w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej. Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2011/ 0177 (APP).
14 COM(2017) 2025 final z dnia 1 marca 2017 r.
15 COM(2017) 358 final z dnia 28 czerwca 2017 r.
16 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 marca 2018 r. w sprawie reformy systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (2017/2053(INI)).
17 Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 (COM(2018) 322 final z 2.5.2018).
18 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady pt. "Nowe, nowoczesne wieloletnie ramy finansowe dla Unii Europejskiej, która skutecznie realizuje swoje priorytety po 2020 r." (COM (2018) 98 final z 14.2.2018).
19 Zgodnie z wytycznymi w sprawie lepszego stanowienia prawa (SWD(2017) 350 final z 7.5.2017) ocenę skutków należy przeprowadzić, gdy oczekiwane ekonomiczne, środowiskowe lub społeczne skutki działań UE będą najprawdopodobniej znaczne (s. 15).
20 Wkłady krajowe oznaczają płatności dokonywane bezpośrednio z budżetów państw członkowskich. Obejmują wszystkie zasoby własne z wyjątkiem TZW.
21 Stawka poboru oznacza stawkę jednostkową (wyrażoną jako odsetek lub wartość bezwzględna) mającą zastosowanie do zagregowanych wskaźników, na podstawie których oblicza się zasoby własne.
22 Rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 609/2014 z dnia 26 maja 2014 r. w sprawie metod i procedury udostępniania tradycyjnych zasobów własnych, zasobów własnych opartych na VAT i zasobów własnych opartych na DNB oraz w sprawie środków w celu zaspokojenia potrzeb gotówkowych (Dz.U. L 168 z 7.6.2014, s. 39).
23 Wysoka stawka kosztów poboru jest postrzegana jako ukryty rabat przyznany pewnym państwom członkowskim, jak wskazano w sprawozdaniu końcowym Grupy Wysokiego Szczebla ds. Zasobów Własnych, s. 40.
24 Uchylanie się od opłat celnych wpływa na pobór TZW. Trybunał przeanalizował już kwestię "luki w należnościach celnych" (tj. różnicy między oczekiwanymi przychodami celnymi a rzeczywiście pobranymi należnościami) w sprawozdaniu specjalnym nr 19/ 2017 pt. "Procedury przywozu - luki w ramach prawnych i nieskuteczne wdrażanie wpływają negatywnie na interesy finansowe UE". Zob. również sprawozdanie roczne Trybunału za 2017 r.
25 Już w opinii nr 2/2012 Trybunał zauważył, że nie przeprowadzono badania na szczeblu UE, w którym przedstawiono by wiarygodne szacunki kosztów ponoszonych przez organy celne przy poborze należności celnych i przekazywaniu TZW.
26 Zob. przypis 6.
27 Zob. sprawozdanie specjalne nr 11/2013 pt. "Jak uzyskać wiarygodne dane dotyczące dochodu narodowego brutto (DNB) - bardziej usystematyzowane i lepiej ukierunkowane podejście zwiększyłoby skuteczność weryfikacji przeprowadzanych przez Komisję w tym zakresie" oraz sprawozdanie roczne Trybunału za 2014 r.
28 Jednolita stawka poboru określona we wniosku dotyczącym rozporządzenia Rady określającego środki wykonawcze dotyczące systemu zasobów własnych Unii Europejskiej wynosi jeden procent. Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej stanowi, że faktyczna stawka poboru nie może przekroczyć 2 %.
29 Jak utrzymuje Komisja, konieczne jest stosowanie tej metody obliczania nowych zasobów własnych i nie ma możliwości stosowania innej ze względu na brak danych na temat przychodów w podziale na poszczególne stawki podatku VAT.
30 W sprawozdaniu rocznym za 2017 r. Trybunał stwierdził uchybienia w procesie weryfikacji zasobów własnych opartych na VAT prowadzonym przez Komisję, w szczególności w odniesieniu do obliczania średniej ważonej stawki.
31 Uchylanie się od płacenia podatku VAT wpływa na obliczenia dotyczące zarówno obecnych, jak i proponowanych zasobów własnych opartych na tym zagregowanym wskaźniku podatkowym. Trybunał zbadał tę "lukę w podatku VAT" w sprawozdaniu specjalnym nr 24/2015 pt. "Zwalczanie wewnątrzwspólnotowych oszustw związanych z VAT: wymagane dalsze działania".
32 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2015 r. pt. "Sprawiedliwy i skuteczny system opodatkowania przedsiębiorstw w Unii Europejskiej: pięć głównych obszarów działania" (COM (2015) 302 final).
33 Wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016) 685 final z 25.10.2016).
34 Wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych (COM(2016) 683 final z 25.10.2016).
35 Obejmują one m.in. reorganizację grup przedsiębiorstw, sposób traktowania strat i niezrealizowanych zysków kapitałowych, a także metodę podziału stosowaną do przypisania podstawy podatku do poszczególnych państw członkowskich.
36 Tyle wynosi jednolita stawka poboru określona we wniosku dotyczącym rozporządzenia Rady określającego środki wykonawcze dotyczące systemu zasobów własnych Unii Europejskiej. Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej stanowi, że faktyczna stawka poboru nie może przekroczyć 6 %.
37 Art. 13 ust. 4 wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady (COM(2018) 326 final).
38 W przypadku zasobów własnych opartych na EU ETS i TZW okres przechowywania dokumentacji wynosi co najmniej trzy lata.
39 Ze względu na ograniczenia dostępnych danych szacunki te opierają się na informacjach z 2012 r. i obejmują wszystkie wielonarodowe grupy przedsiębiorstw (w tym te nieprzekraczające progu przychodów, o którym mowa w pkt 28).
40 Emisje z sektorów nienależących do zakresu EU ETS są objęte wiążącymi rocznymi celami dotyczącymi emisji gazów cieplarnianych ustalanymi na szczeblu państw członkowskich.
41 Trybunał opublikował już sprawozdanie w sprawie EU ETS (sprawozdanie specjalne nr 6/2015 pt. "Integralność unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji i jego wdrażanie"). Kolejne publikacje ukażą się wkrótce.
42 Tyle wynosi jednolita stawka poboru określona we wniosku dotyczącym rozporządzenia Rady określającego środki wykonawcze dotyczące systemu zasobów własnych Unii Europejskiej. Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej stanowi, że faktyczna stawka poboru nie może przekroczyć 30 %.
43 Zob. art. 10 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE (dyrektywa w sprawie ETS) (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32), zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410 z dnia 14 marca 2018 r. (Dz.U. L 76 z 19.3.2018, s. 3).
44 Zmiany dyrektywy w sprawie ETS wprowadziły mechanizmy, które zapewniają większą stabilność cen aukcyjnych. Ceny te zależą jednak od wyników aukcji.
45 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. "Europejska strategia na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym" (COM(2018) 28 final z 16.1.2018), komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie monitorowania gospodarki o obiegu zamkniętym (COM(2018) 29 final z 16.1.2018).
46 Tyle wynosi jednolita stawka poboru określona we wniosku dotyczącym rozporządzenia Rady określającego środki wykonawcze dotyczące systemu zasobów własnych Unii Europejskiej. Wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej stanowi, że faktyczna stawka poboru nie może przekroczyć 1 euro za kilogram.
47 Dz.U. L 365 z 31.12.1994, s. 10.
48 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz.U. L 150 z 14.6.2018, s. 141).
49 Poufność informacji statystycznych oznacza "ochronę poufnych danych odnoszących się do każdej jednostki statystycznej, które zostały pozyskane bezpośrednio do celów statystycznych lub pośrednio ze źródeł administracyjnych lub innych, i rozumiana jest jako zakaz wykorzystywania uzyskanych danych do celów innych niż statystyczne oraz ich bezprawnego ujawnienia". Zob. art. 2 ust. 1 lit. e) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej oraz uchylającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE, Euratom) nr 1101/2008 w sprawie przekazywania do Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich danych statystycznych objętych zasadą poufności, rozporządzenie Rady (WE) nr 322/97 w sprawie statystyk Wspólnoty oraz decyzję Rady 89/382/EWG, Euratom w sprawie ustanowienia Komitetu ds. Programów Statystycznych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 87 z 31.3.2009, s. 164).
50 W opiniach nr 2/2012 i nr 2/2006 Trybunał wyraził zaniepokojenie stopniem złożoności i brakiem przejrzystości obecnego (i poprzedniego) systemu zasobów własnych, z których finansowany jest budżet UE.
51 Zgodnie z treścią wniosku rabat brytyjski będzie obowiązywał dopóty, dopóki Zjednoczone Królestwo będzie przekazywać wkłady do budżetu UE (tj. do 2020 r.).
52 Dania, Niemcy, Niderlandy, Austria i Szwecja.