POMOC PAŃSTWA - REPUBLIKA SŁOWACKAPomoc państwa SA.23008 (2013/C) (ex 2013/NN) Domniemana pomoc państwa na rzecz Spoločná zdravotná poisťovňa, a.s (SZP) oraz Všeobecná zdravotná poisťovňa, a.s (VZP)
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2013/C 278/03)
(Dz.U.UE C z dnia 26 września 2013 r.)
Pismem z dnia 2 lipca 2013 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Republikę Słowacką o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres:
European Commission
Directorate-General for Competition
Directorate F
State Aid Greffe
MADO 12/063
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Faks: +32 2 296 12 42
E-mail: stateaidgreffe@ec.europa.eu
Otrzymane uwagi zostaną przekazane Republice Słowackiej. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
PROCEDURA
Pismem z dnia 2 kwietnia 2007 r. Komisja otrzymała skargę od słowackiego prywatnego zakładu ubezpieczeń zdrowotnych Dôvera zdravotná poisťovňa, a.s (zwanego dalej "Dôvera") w sprawie domniemanej pomocy państwa na rzecz państwowego ubezpieczyciela zdrowotnego Spoločná zdravotná poisťovňa, a.s. (zwanego dalej "SZP").
W dniu 21 sierpnia 2009 r. Komisja wysłała odpowiednie wezwanie do udzielenia informacji. Pismem z dnia 24 września 2009 r. władze słowackie przekazały wymagane informacje. Pismem z dnia 18 marca 2008 r. Komisja poinformowała skarżącego o bieżącej sytuacji.
Pismem z dnia 26 lutego 2010 r. Komisja wystąpiła do władz słowackich o przekazanie dalszych informacji. Pismem z dnia 9 lipca 2010 r. władze słowackie przekazały wymagane informacje.
W dniu 15 lipca 2011 r. Dôvera przekazał dodatkowe informacje dotyczące charakteru rynku ubezpieczeń zdrowotnych na Słowacji oraz dodatkowych środków przyjętych przez Republikę Słowacką na rzecz SZP oraz zakładu Všeobecná zdravotná poisťovňa, a.s (zwanego dalej "VZP", drugiego, państwowego ubezpieczyciela zdrowotnego, który połączył się z SZP w dniu 1 stycznia 2010 r.).
Pismem z dnia 6 września 2011 r. Komisja wezwała władze słowackie do przekazania uwag na temat skargi dotyczącej wspomnianych środków dodatkowych. Pismem z dnia 11 listopada 2011 r. władze słowackie przekazały wymagane informacje.
W dniu 16 stycznia 2012 r. Dôvera przekazał wymagane informacje dotyczące kształtu rynku ubezpieczeń zdrowotnych na Słowacji.
ŚRODKI BĘDĄCE PRZEDMIOTEM OCENY
W 2007 r. Komisja otrzymała skargę od ubezpieczyciela Dôvera w sprawie domniemanej pomocy państwa na rzecz SZP w formie zwiększenia kapitału zakładowego SZP o 450 mln SKK (około 15 mln EUR) w dniu 26 stycznia 2006 r. W lipcu 2011 r. skarżący poszerzył zakres skargi o następujące, dodatkowe środki pomocy państwa na rzecz SZP i VZP: i) spłatę zadłużenia SZP przez państwowe przedsiębiorstwo Veriteľ w latach 2004-2005 w formie dwóch płatności w wysokości 52,7 mln EUR i 28 mln EUR; (ii) dotację w wysokości 7,6 mln EUR przyznaną SZP w 2006 r. przez Ministerstwo Zdrowia oraz (iii) finansowane z budżetu państwa zwiększenie kapitału VZP w dniu 1 stycznia 2010 r. o kwotę 65,1 mln EUR.
W czasie trwania dochodzenia wstępnego dotyczącego wyżej wspomnianych środków, których dotyczyła skarga, Komisja dowiedziała się również o innych, potencjalnych źródłach dochodu SZP i VZP, tzn. (i) o rekompensatach przyznanych SZP lub VZP z systemu wyrównywania ryzyka (RES) obecnie istniejącego w słowackim systemie obowiązkowych ubezpieczeń zdrowotnych oraz (ii) o bezpośrednim przeniesieniu do SZP/VZP kilku portfeli innych przedsiębiorstw oferujących ubezpieczenia zdrowotne (według informacji dostępnych w 1999 r., 2005 r. i 2009 r.) bez zastosowania otwartej i przejrzystej procedury konkurencyjnej.
W ramach formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja dokona oceny wszelkich odnośnych środków publicznych przekazanych SZP i VDP, o których wie w chwili obecnej, w tym: zwiększenia kapitału SZP w 2006 r., spłaty zadłużenia SZP przez Veriteľ, dotacji na rzecz SZP z 2006 r., zwiększenia kapitału VZP w 2010 r., rekompensaty z systemu wyrównywania ryzyka oraz przeniesienia portfeli do SZP i VZP.
OCENA
Władze słowackie twierdzą przede wszystkim, że słowacki obowiązkowy system ubezpieczeń zdrowotnych (zwany dalej "OSUZ") nie korzysta z żadnej pomocy państwa, ponieważ jego działalność ma charakter nieekonomiczny ze względu na społeczne i solidarnościowe cechy systemu. Niemniej jednak, zdaniem skarżącego, OSUZ cechują pewne elementy konkurencyjności rynkowej, które uzasadniają zastosowanie wobec niego reguł dotyczących pomocy państwa.
Komisja uważa, że połączenie cech ekonomicznych i nieekonomicznych OSUZ na Słowacji wymaga przeprowadzenia dogłębnej analizy różnych elementów tego sektora oraz roli, jaką w nim odgrywają, aby ocenić, czy ze względu na specyficzny sposób funkcjonowania OSUZ na Słowacji należy uznać, że ma on charakter ekonomiczny (od dnia 1 stycznia 2005 r.) czy też nieekonomiczny. Na podstawie aktualnie dostępnych informacji Komisja ma wątpliwości dotyczące ustalenia ekonomicznego lub nieekonomicznego charakteru omawianej działalności.
Uwzględniając dostępne na obecnym etapie informacje, należy wątpić, czy środki podlegające ocenie, o ile ich zastosowanie powodowałoby działania o charakterze ekonomicznym, można uznać za nieprzyczyniające się do powstania nienależnej przewagi na rzecz SZP/VZP. W szczególności Komisja ma wątpliwości co do tego, czy zwiększenie kapitału SZP/VZP w latach 2006 i 2010 nie naruszyło zasady inwestora rynkowego. Odnośnie do spłaty w 2006 r. zadłużenia SZP przez Veriteľ, dotacji przyznanej SZP w 2006 r. oraz bezpłatnego przeniesienia portfeli innych ubezpieczycieli zdrowotnych do SZP/VZP Komisja w chwili obecnej również nie może wykluczyć, że środki te nie mogą oznaczać przyznania selektywnej korzyści za pośrednictwem zasobów państwowych. Wreszcie, system wyrównywania ryzyka, prowadzący do podziału dochodów między zakłady ubezpieczeń zdrowotnych na mocy krajowego ustawodawstwa, może stanowić formę pomocy państwa w oparciu o utrwalone orzecznictwo i praktykę Komisji.
Ponadto, nawet jeśli rekompensata władz słowackich odnosi się do zobowiązań dotyczących usług publicznych, nałożonych na SZP i VZP, polegających na świadczeniu usług w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń zdrowotnych, Komisja ma wątpliwości co do spełnienia czterech warunków określonych przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości w orzeczeniu w sprawie Altmark (C-280/00).
W związku z tym, uwzględniając fakt, iż beneficjent prowadzi działalność konkurencyjną wobec innych zakładów ubezpieczeń zdrowotnych w UE, środki podlegające ocenie mogą zostać uznane za pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE.
Komisja uważa, że system wyrównywania ryzyka mógł potencjalnie stać się istniejącą pomocą państwa w dniu 1 stycznia 2005 r. w rozumieniu przepisu określonego w art. 1 lit. b) pkt v) rozporządzenia Rady 659/1999. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę fakt, iż system wyrównywania ryzyka uległ znacznym zmianom w dniu 1 stycznia 2010 r., zmiany te spowodowały przekształcenie systemu wyrównywania ryzyka w nową pomoc w rozumieniu art. 1 lit. c) rozporządzenia proceduralnego, począwszy od tego dnia, z zastrzeżeniem, że słowacki obowiązkowy system ubezpieczeń zdrowotnych można uznać za działalność o charakterze gospodarczym.
Ponieważ środki będące przedmiotem oceny wprowadzono w życie przed formalnym zatwierdzeniem przez Komisję, jeśli środki te kwalifikują się jako pomoc państwa, władze słowackie nie dopełniły obowiązku stosowania okresu zawieszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 TFUE.
Uwzględniając brak konkretnych i szczegółowych argumentów lub precyzyjnych dowodów na zgodność środków z regułami rynku wewnętrznego, na obecnym etapie procedury istnieją wątpliwości, czy środki te można uznać za zgodne z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 106 ust. 2 lub art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.
Dlatego też zgodnie z art. 4 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 Komisja podjęła decyzję o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego i zaprasza osoby trzecie do zgłaszania uwag.
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 można wystąpić do beneficjenta o zwrot wszelkiej bezprawnie przyznanej pomocy.
PISMO
grafika
