Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Islandii (2011/2884(RSP)).

Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Islandii

P7_TA(2012)0084

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie sprawozdania o postępach Islandii w 2011 r. (2011/2884(RSP))

(2013/C 251 E/11)

(Dz.U.UE C z dnia 31 sierpnia 2013 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając decyzję Rady Europejskiej z dnia 17 czerwca 2010 r. o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z Islandią,

– uwzględniając wyniki konferencji na szczeblu ministerialnym w sprawie przystąpienia Islandii z dni 27 czerwca 2010 r., 27 czerwca 2011 r. oraz 12 grudnia 2011 r., jak również konferencję na szczeblu zastępców w sprawie przystąpienia Islandii z dnia 19 października 2011 r.,

– uwzględniając komunikat Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady zatytułowany "Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania na lata 2011-2012" (COM(2011)0666) oraz sprawozdanie w sprawie postępów Islandii w 2011 r. przyjęte w dniu12 października 2011 r. (SEC(2011)1202),

– uwzględniając wyniki przeglądu prawodawstwa,

– uwzględniając przyjęty w październiku 2011 r. narodowy program IPA dla Islandii o budżecie w wysokości 12 milionów EUR,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie wniosku Islandii o członkostwo w Unii Europejskiej ¹ oraz swoją rezolucję z dnia 7 kwietnia 2011 r. w sprawie sprawozdania o postępach Islandii w 2010 r. ² ,

– uwzględniając posiedzenia wspólnej komisji parlamentarnej UE-Islandia,

– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że Islandia spełnia kryteria kopenhaskie oraz że w dniu 27 lipca 2010 r., po zatwierdzeniu przez Radę, Unia Europejska rozpoczęła negocjacje akcesyjne z Islandią,

B. mając na uwadze, że przegląd dorobku prawnego UE został prawie zakończony,

C. mając na uwadze, że do tej pory otwarto i tymczasowo zamknięto osiem rozdziałów w negocjacjach akcesyjnych (rozdział 2 - swobodny przepływ pracowników, rozdział 6 - prawo spółek, rozdział 7 -prawa własności intelektualnej, rozdział 20 - polityka w zakresie przedsiębiorstw i przemysłu, rozdział 21 - sieci transeuropejskie, rozdział 23 - sądownictwo i prawa podstawowe, rozdział 25 - nauka i badania, rozdział 26 - edukacja i kultura), a trzy kolejne otwarto (rozdział 5 - zamówienia publiczne, rozdział 10 - społeczeństwo informacyjne i media oraz rozdział 33 - przepisy finansowe i budżetowe),

D. mając na uwadze, że, jak podkreślono w nowym porozumieniu w sprawie rozszerzenia, postępy każdego państwa w dążeniu do przynależności do UE opierają się na wynikach,

E. mając na uwadze, że Islandia prowadzi już ścisłą współpracę z UE, będąc członkiem Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz stroną zarówno umów z Schengen, jak i rozporządzenia dublińskiego II, i zastosowała się już do znacznej części dorobku prawnego UE,

F. mając na uwadze, że w procesie przystąpienia Islandii do UE należy w pełni przestrzegać zasad i dorobku prawnego UE,

G. mając na uwadze, że Islandia przyczynia się do zwiększenia spójności i solidarności w Europie poprzez mechanizm finansowy w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) i współpracuje z UE w operacjach pokojowych i operacjach zarządzania kryzysowego,

H. mając na uwadze, że konsolidacja gospodarcza i fiskalna są na dobrej drodze, stan islandzkiej gospodarki w sposób umiarkowany się poprawia i PKB powinien powoli odzyskiwać wcześniejszy poziom,

Uwagi ogólne

1. przypomina, że ogólną podstawę przystąpienia do UE stanowią kryteria kopenhaskie i zdolność UE do przyjęcia nowego czlonka;

2. popiera postępy Islandii w procesie akcesyjnym; z zadowoleniem przyjmuje otwarcie jedenastu rozdziałów negocjacyjnych i tymczasowe zamknięcie ośmiu z tych rozdziałów w negocjacjach akcesyjnych; uważa, że należy stworzyć warunki konieczne do zakończenia procesu przystępowania Islandii do UE i zapewnić pomyślność tego przystąpienia;

Kryteria polityczne

3. z zadowoleniem przyjmuje perspektywę przyjęcia do UE nowego państwa członkowskiego, które jest krajem o długotrwałych i dużych tradycjach demokratycznych i kulturze obywatelskiej;

4. zwraca uwagę na bliskie powiązania historyczne Islandii z Europą Północną oraz na udaną ponadsześćdziesięcioletnią współpracę euroatlantycką;

5. z zadowoleniem odnotowuje ustanowienie Rady Konstytucyjnej oraz trwający proces przeglądu islandzkiej konstytucji mający na celu zwiększenie demokratycznych zabezpieczeń, wzmocnienie kontroli i równowagi, poprawę funkcjonowania instytucji państwowych i lepsze zdefiniowanie ich roli i uprawnień; z zadowoleniem przyjmuje działania na rzecz zwiększenia roli i skuteczności islandzkiego parlamentu (Althing) poprzez wzmocnienie nadzorczej roli tej instytucji, jak również zwiększenie przejrzystości procesu legislacyjnego;

6. odnotowuje zmiany w rządzie islandzkim, do jakich doszło w dniu 31 grudnia 2011 r.; jest pewien, że nowy rząd będzie kontynuował negocjacje z jeszcze większym i silniejszym zaangażowaniem na rzecz procesu akcesyjnego;

7. wyraża uznanie dla Islandii za dobre wyniki w dziedzinie ochrony praw człowieka i wysoki poziom współpracy z organami międzynarodowymi na rzecz ochrony praw człowieka; podkreśla, że przystąpienie Islandii do UE zwiększy jeszcze rolę Unii w propagowaniu oraz obronie praw człowieka i podstawowych wolności na całym świecie;

8. z zadowoleniem przyjmuje postępy osiągnięte w umacnianiu niezależności i skuteczności wymiaru sprawiedliwości, a także we wzmocnieniu ram polityki antykorupcyjnej, co potwierdza tymczasowe zamknięcie rozdziału 23;

9. z zadowoleniem przyjmuje również nową ustawę o mediach przyjętą przez parlament islandzki w dniu 20 kwietnia 2011 r.; zachęca właściwe komisje parlamentarne powołane latem 2011 r. do pracy nad ramami legislacyjnymi w tej dziedzinie, a także w zakresie koncentracji własności na rynku mediów w Islandii oraz roli islandzkiej krajowej rady ds. radia i telewizji na rynku reklamowym;

10. ponawia poparcie dla islandzkiej inicjatywy w sprawie nowoczesnych mediów i z niecierpliwością oczekuje na jej transpozycję do prawodawstwa i praktyki sądowniczej, co pozwoli zarówno Islandii, jak i UE zająć wyraziste stanowisko w odniesieniu do prawnej ochrony wolności wypowiedzi i wolności informacji;

11. nadal zachęca władze Islandii do ujednolicenia praw obywateli UE w zakresie prawa do głosowania w wyborach lokalnych w Islandii;

12. zwraca uwagę na podział polityczny w kwestii członkostwa w UE zarówno wewnątrz rządu i w parlamencie islandzkim, jak również we wszystkich głównych siłach politycznych w Islandii; zachęca do przyjęcia kompleksowych strategii przystąpienia do UE w niektórych dziedzinach, a szczególnie w tych, których nie obejmuje EOG;

13. z zadowoleniem zauważa, że znaczna część Islandczyków opowiada się za kontynuacją negocjacji akcesyjnych; z zadowoleniem wita rządowe poparcie dla opartej na pogłębionych informacjach oraz obiektywnej debaty na temat procesu akcesyjnego, a także udział społeczeństwa islandzkiego w publicznych dyskusjach na temat członkostwa w UE; uważa, że otwarcie Centrum Informacji UE w Islandii stanowi dla UE szansę zapewnienia obywatelom Islandii kompletu możliwych informacji na temat wszystkich konsekwencji członkostwa w UE dla Islandii oraz dla samej UE;

14. sądzi, że bardzo ważne jest, aby przekazywać obywatelom UE jasne, kompletne i oparte na faktach informacje o skutkach przystąpienia Islandii do UE; wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia wysiłków w tym celu oraz uważa, że równie ważne jest, aby słuchać obywateli i udzielać odpowiedzi na nurtujące ich obawy i pytania, a także aby reagować na ich opinie i działać zgodnie z ich interesem;

Kryteria gospodarcze

15. z zadowoleniem przyjmuje bliskie powiązania gospodarcze Islandii z UE oraz ogólnie zadowalające wyniki tego kraju, jeżeli chodzi o wypełnianie jego zobowiązań w ramach EOG oraz zdolność do sprostania presji konkurencji i sił rynkowych na terenie UE w średnim okresie, pod warunkiem że nadal będzie starał się on zaradzić obecnym słabościom poprzez odpowiednie strategie polityki makroekonomicznej i reformy strukturalne; przypomina jednak o potrzebie pełnej realizacji istniejących zobowiązań EOG zgodnie z opinią Urzędu Nadzoru EFTA;

16. zachęca władze islandzkie do rozwiązania kwestii wciąż znaczącej ingerencji państwa w sektorze bankowym; zachęca władze Islandii do stopniowego reformowania i otwierania sektorów takich jak energetyka, lotnictwo, transport i rybołówstwo, które są nadal chronione przed konkurencją zagraniczną, z należytym uwzględnieniem specyfiki tego kraju; w tym kontekście wspiera wysiłki na rzecz dalszego wyjaśnienia przyczyn załamania się islandzkiego systemu gospodarczego i finansowego; podkreśla, że wyeliminowanie protekcjonizmu jest warunkiem wstępnym trwałego rozwoju gospodarczego;

17. wyraża uznanie dla Islandii za pomyślne zakończenie programu odnowy gospodarczej we współpracy z MFW, który to program miał na celu konsolidację fiskalną i gospodarczą;

18. z zadowoleniem odnotowuje osiągniętą już dobrą koniunkturę gospodarczą i głęboką restrukturyzację i reformy realizowane w sektorze finansów; zachęca władze islandzkie do kontynuacji działań na rzecz zmniejszenia poziomu bezrobocia, w szczególności bezrobocia wśród młodzieży;

19. z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie deklaracji politycznej "Islandia 2020" i zachęca rząd do wspierania małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w kraju poprzez ułatwianie im obecności na rynku międzynarodowym oraz zapewnienie odpowiedniego dostępu do środków finansowych;

20. zwraca uwagę na zatwierdzenie przez Althing zrewidowanej strategii na rzecz zniesienia kontroli przepływu kapitału przygotowanej przez islandzkie władze w porozumieniu z MFW oraz na konstruktywny dialog prowadzony w tej dziedzinie między Islandią a UE; przypomina, że zniesienie kontroli przepływu kapitału jest ważnym warunkiem przystąpienia kraju do UE;

21. przypomina, że na tym etapie nadal nierozstrzygnięty pozostaje spór dotyczący Icesave; podkreśla, że kwestia Icesave musi zostać rozwiązana niezależnie od negocjacji akcesyjnych i nie może być przeszkodą w procesie przystąpienia Islandii do UE; przyjmuje do wiadomości decyzję Urzędu Nadzoru EFTA o przekazaniu sprawy Icesave do Trybunału EOG oraz orzeczenie Sądu Najwyższego Islandii o przestrzeganiu ustawy kryzysowej z dnia 6 października 2008 r.; docenia stałe zaangażowanie władz Islandii w rozstrzygnięcie tego sporu i z zadowoleniem przyjmuje pierwsze częściowe wypłaty dla priorytetowych wierzycieli w ramach likwidacji Landsbanki Íslands hf szacowane na blisko jedną trzecią uznanych roszczeń priorytetowych;

Zdolność do podjęcia obowiązków wynikających z członkostwa

22. wzywa Islandię, aby nasiliła przygotowania do dostosowania prawa Islandii do dorobku prawnego UE, w szczególności w dziedzinach nieobjętych EOG, oraz aby zapewniła wdrożenie i egzekwowanie tych przepisów przed przystąpieniem do UE;

23. przyjmuje do wiadomości wyniki przeglądu prawodawstwa; z zadowoleniem przyjmuje wyrażone przez Islandię ambitne dążenie do otwarcia wszystkich rozdziałów negocjacyjnych podczas prezydencji duńskiej; wyraża nadzieję, że negocjacje akcesyjne będą przebiegać pomyślnie podczas obecnej prezydencji, i podkreśla jednocześnie konieczność spełnienia kryteriów otwarcia w rozdziale 11 (rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich) oraz w rozdziale 22 (polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych), a także kryteria zamknięcia w rozdziale 5 (zamówienia publiczne), rozdziale 10 (społeczeństwo informacyjne i media) oraz w rozdziale 33 (przepisy finansowe i budżetowe);

24. z zadowoleniem przyjmuje obecną konsolidację ministerstw, wyraża uznanie dla skuteczności i profesjonalizmu islandzkiej administracji, a także popiera ogólny cel zwiększenia zdolności administracyjnych i koordynacyjnych islandzkich ministerstw;

25. z zadowoleniem przyjmuje dalsze wysiłki na rzecz zlikwidowania braków instytucjonalnych w sektorze finansów oraz postępy we wzmacnianiu bankowych praktyk w zakresie regulacji i nadzoru;

26. biorąc pod uwagę fakt, że trwa obecnie przegląd wspólnej polityki rybołówstwa oraz islandzkiej polityki rybołówstwa, wzywa Islandię i UE do konstruktywnego podejścia do tego rozdziału negocjacji w celu znalezienia zadowalającego dla obu stron rozwiązania kwestii zrównoważonego zarządzania zasobami rybnymi i zrównoważonej eksploatacji tych zasobów w ramach dorobku prawnego mającego wówczas zastosowanie;

27. uważa za istotny fakt, że czynione są przygotowania w celu odpowiedniego dostosowania niezbędnych struktur administracyjnych do pełnego uczestnictwa Islandii w WPR od dnia przystąpienia, przy czym należy uwzględnić specyfikę islandzkiego rolnictwa, w szczególności jeżeli chodzi o obecną samowystarczalność żywnościową tego kraju oraz trwający proces reformy wspólnej polityki rolnej;

28. ubolewa, że nie osiągnięto porozumienia na niedawnym spotkaniu czterech państw nadbrzeżnych - Islandii, UE, Norwegii i Wysp Owczych - poświęconym zarządzaniu łowiskami makreli na Atlantyku Północno-Wschodnim w 2012 r. i zachęca wszystkie państwa nadbrzeżne do wznowienia wysiłków zmierzających do kontynuowania negocjacji ukierunkowanych na rozstrzygnięcie sporu o makrele w oparciu o realistyczne propozycje zgodnie z historycznymi prawami oraz wskazówkami Międzynarodowej Rady Badań Morza, które zabezpieczą przyszłość stad, ochronią i utrzymają stanowiska pracy w rybołówstwie pelagicznym i zapewnią długoterminowe, zrównoważone rybołówstwo; przyjmuje do wiadomości propozycję Komisji dotycząca przedstawienia środków handlowych zmierzających do zwalczania praktyk połowowych zagrażających równowadze środowiska;

29. uważa, że Islandia - pozyskująca prawie całą energię stacjonarną ze źródeł odnawialnych - może wnieść cenny wkład do polityki UE dzięki doświadczeniu w dziedzinie energii odnawialnych, w szczególności wykorzystywania energii geotermicznej, w dziedzinie ochrony środowiska oraz środków na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu; jednocześnie wyraża przekonanie, że ściślejsza współpraca w tej dziedzinie może mieć pozytywny wpływ na inwestycje, a tym samym na sytuację gospodarczą oraz poziom zatrudnienia w Islandii i w UE;

30. stwierdza jednak, że nadal istnieją rozbieżności między UE a Islandią w kwestiach związanych z zarządzaniem życiem w morzu, w szczególności odnośnie do polowań na wieloryby; zwraca uwagę, że zakaz polowań na wieloryby jest częścią dorobku prawnego UE, i wzywa do szerszego przedyskutowania kwestii zakazu polowań na wieloryby i handlu produktami z wielorybów;

31. z zadowoleniem przyjmuje stałe wspieranie przez Islandię cywilnych operacji prowadzonych w ramach WPBiO oraz dostosowanie do większości deklaracji i decyzji w ramach WPZiB; podkreśla, że w ramach procesu przedakcesyjnego Islandia ma koordynować swoje stanowiska z UE na wszystkich forach międzynarodowych, w tym WTO;

Współpraca regionalna

32. uważa, że przyjęcie Islandii do UE znacznie zwiększyłoby szanse Unii na odgrywanie aktywniejszej i bardziej konstruktywnej roli w Europie Północnej i w regionie Arktyki, co przyczyni się do wielostronnego zarządzania i zrównoważonych rozwiązań politycznych w tym regionie, ponieważ wyzwania dla środowiska Arktyki są przedmiotem wspólnego zainteresowania; uważa, że Islandia mogłaby stać się strategicznym przyczółkiem w regionie, a jej przystąpienie do UE jeszcze wyraźniej zaznaczyłoby europejską obecność w Radzie Arktycznej;

33. pozytywnie odnosi się do udziału Islandii w Radzie Nordyckiej, w Radzie Państw Morza Bałtyckiego (RPMB) oraz w polityce UE dotyczącej wymiaru północnego, w Euro-arktycznej Radzie Morza Barentsa, w Radzie Arktycznej oraz w działaniach w ramach współpracy nordycko-bałtyckiej; uważa, że przyjęcie przez Althing w marcu 2011 r. rezolucji w sprawie islandzkiej "polityki dotyczącej Dalekiej Północy" generalnie zwiększyło zaangażowanie Islandii w odgrywanie aktywnej roli w regionie Arktyki;

34. podkreśla, że potrzebna jest skuteczniejsza i lepiej skoordynowana polityka Unii Europejskiej w odniesieniu do Arktyki, i wyraża pogląd, że przystąpienie Islandii do UE wzmocniłoby zarówno rolę UE w Arktyce, jak i północno-atlantycki wymiar zewnętrznej polityki Unii;

*

**

35. zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/ wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz przewodniczącemu parlamentu (Althing) i rządowi Islandii.

1 Dz.U. C 351 E z 2.12.2011, s. 73.

2 Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0150.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2013.251E.61
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Sprawozdanie w sprawie rozszerzenia dotyczące Islandii (2011/2884(RSP)).
• Data aktu: 14/03/2012
• Data ogłoszenia: 31/08/2013