PROJEKT ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR .../...z dnia 5 sierpnia 2013 r.
w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym
(2013/C 227/04)
(Dz.U.UE C z dnia 6 sierpnia 2013 r.)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 108 ust. 4,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. dotyczące stosowania art. 92 i 93 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa 1 ,
po opublikowaniu projektu niniejszego rozporządzenia 2 ,
po konsultacji z Komitetem Doradczym ds. Pomocy Państwa,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Finansowanie publiczne spełniające kryteria art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ("Traktatu") stanowi pomoc państwa i wymaga zgłoszenia do Komisji na mocy art. 108 ust. 3 Traktatu. Jednak zgodnie z art. 109 Traktatu, Rada może określić rodzaje pomocy, które są zwolnione z tego obowiązku zgłoszenia. Zgodnie z art. 108 ust. 4 Traktatu Komisja może przyjąć rozporządzenia dotyczące tych kategorii pomocy państwa. Na mocy rozporządzenia (WE) nr 994/98 Rada zdecydowała, zgodnie z art. 109 Traktatu, że pomoc de minimis może stanowić jedną z takich kategorii. Na tej podstawie uznano, że pomoc de minimis, przyznana temu samemu przedsiębiorstwu na dany okres, która nie przekracza pewnej określonej kwoty, nie spełnia wszystkich kryteriów określonych w art. 107 ust. 1 Traktatu i w związku z tym nie podlega procedurze zgłaszania.
(2) Komisja w licznych decyzjach wyjaśniała pojęcie pomocy w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu. Komisja określiła również kierunki swoich działań w odniesieniu do pułapu de minimis, poniżej którego można uważać, że art. 107 ust. 1 nie ma zastosowania, najpierw w swoim zawiadomieniu w sprawie stosowania zasady de minimis do pomocy państwa 3 , a następnie w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 69/2001 4 i rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1998/2006 5 . Ze względu na specjalne zasady, które stosuje się w sektorze rolnym, a także mając na uwadze ryzyko, iż nawet niewielkie kwoty pomocy mogłyby spełniać kryteria art. 107 ust. 1 Traktatu, rozporządzenie (WE) nr 69/2001 wykluczyło sektor rolny ze swojego zakresu. Rozporządzenie (WE) nr 1998/2006, które zastąpiło rozporządzenie (WE) nr 69/2001, nadal wyklucza ze swojego zakresu produkcję podstawową produktów rolnych, ale włącza przetwórstwo produktów rolnych i wprowadzanie ich do obrotu do systemu ogólnego.
(3) Jednakże, ponieważ zdobyte w ciągu lat doświadczenie wykazało, że przy spełnieniu niektórych warunków niewielkie kwoty pomocy przyznawane w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych także mogą nie spełniać kryteriów określonych w art. 107 ust. 1 Traktatu, Komisja po raz pierwszy ustanowiła przepisy umożliwiające przyznawanie pomocy de minimis na tę produkcję w rozporządzeniu (WE) nr 1860/2004 z dnia 6 października 2004 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rolnego i sektora rybołówstwa 6 . Rozporządzenie to obejmuje zarówno produkcję podstawową, jak i przetwórstwo produktów rolnych i obrót nimi.
(4) Rozporządzenie (WE) nr 1860/2004 uchylono ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2008 r. rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej 7 . Na mocy tego rozporządzenia, mającego zastosowanie do pomocy przyznawanej przedsiębiorstwom w sektorze produkcji rolnej, łączna kwota pomocy de minimis przyznanej jednemu przedsiębiorstwu prowadzącemu działalność w sektorze produkcji rolnej została uznana za niespełniającą wszystkich kryteriów określonych w art. 87 ust. 1 Traktatu WE, jeśli nie przekraczała ona 7.500 EUR na beneficjenta w żadnym okresie trzech lat obrotowych lub łącznej kwoty określonej dla każdego państwa członkowskiego, stanowiącej 0,75 % rocznej produkcji w sektorze rolnym.
(5) Do celów reguł konkurencji określonych w Traktacie przedsiębiorstwem jest każda jednostka wykonująca działalność gospodarczą niezależnie od jej formy prawnej i sposobu finansowania 8 . Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że podmioty, które są kontrolowane (prawnie lub de facto) przez ten sam podmiot, należy traktować jako jedno przedsiębiorstwo 9 . W trosce o pewność prawa oraz w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych w niniejszym rozporządzeniu należy zawrzeć wyczerpujący wykaz jasnych kryteriów określających, kiedy dwa podmioty lub więcej podmiotów uznaje się za jedno przedsiębiorstwo. Spośród utrwalonych kryteriów służących określeniu "powiązanych przedsiębiorstw" w definicji MŚP (załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 800/2008) 10 Komisja wybrała te kryteria, które są właściwe do celów niniejszego rozporządzenia. Kryteria te są już znane organom publicznym i powinny być stosowane, wziąwszy pod uwagę zakres niniejszego rozporządzenia, do MŚP i do większych przedsiębiorstw.
(6) W świetle doświadczeń Komisji w stosowaniu rozporządzenia (WE) nr 1535/2007 maksymalna kwota pomocy w okresie trzech lat może wzrosnąć do 10.000 EUR, a maksymalny poziom produkcji rocznej do 1 %, co nadal gwarantuje, że żaden środek wchodzący w zakres niniejszego rozporządzenia nie wywiera żadnego wpływu na wymianę handlową między państwami członkowskimi, nie zakłóca konkurencji, ani nie grozi jej zakłóceniem.
(7) Ze względu na podobieństwa istniejące między przetwórstwem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych i produktów niebędących produktami rolnymi, przetwórstwo i wprowadzanie do obrotu produktów rolnych włączono do zakresu rozporządzenia Komisji (UE) nr .../2013 z dnia [...] r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu do pomocy de minimis 11 (rozporządzenie (UE) nr .../2013 (ogólne rozporządzenie o pomocy de minimis)).
(8) Trybunał Sprawiedliwości orzekł 12 , że z dniem przyjęcia przez Unię aktów prawnych w celu ustanowienia wspólnej organizacji rynku w danym sektorze rolnictwa, państwa członkowskie mają obowiązek powstrzymania się od wszelkich działań mogących zaszkodzić tej organizacji lub wprowadzających od niej odstępstwa. Z tego względu niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do pomocy, której wysokość ustalana jest na podstawie ceny lub ilości produktów nabytych lub wprowadzonych na rynek.
(9) Niniejszego rozporządzenia nie powinno stosować się do pomocy wywozowej ani pomocy faworyzującej produkty krajowe względem produktów przywożonych. Nie powinno mieć zwłaszcza zastosowania do pomocy służącej finansowaniu tworzenia i funkcjonowania sieci dystrybucyjnej w innych państwach członkowskich lub państwach trzecich. Pomoc na pokrycie kosztów uczestnictwa w targach handlowych bądź kosztów badań lub usług doradczych potrzebnych do wprowadzenia nowego lub już istniejącego produktu na nowy rynek nie stanowi zwykle pomocy wywozowej.
(10) Niniejszego rozporządzenia nie powinno stosować się do przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji, ponieważ nie należy przyznawać im wsparcia finansowego niewchodzącego w zakres planu restrukturyzacji. Istnieją ponadto trudności związane z ustaleniem ekwiwalentu dotacji brutto dla pomocy udzielanej przedsiębiorstwom tego typu. Aby zagwarantować pewność prawa, należy ustanowić jasne kryteria, które nie wymagają przeprowadzania oceny wszystkich szczególnych cech sytuacji przedsiębiorstwa w celu określenia, czy dane przedsiębiorstwo należy uznać za przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji do celów niniejszego rozporządzenia.
(11) Okres trzech lat brany pod uwagę do celów niniejszego rozporządzenia należy oceniać w sposób ciągły, zatem dla każdego przypadku nowej pomocy de minimis należy ustalić łączną kwotę pomocy de minimis przyznaną w ciągu danego roku budżetowego oraz dwóch poprzedzających go lat obrotowych.
(12) W przypadku gdy przedsiębiorstwa działają w sektorze produkcji rolnej, jak również w jednym lub wielu sektorach, w których obowiązują przepisy rozporządzenia (UE) nr .../2013 (ogólnego rozporządzenia o pomocy de minimis), przepisy tego rozporządzenia powinny stosować się do pomocy przyznanej w odniesieniu do tych ostatnich sektorów, pod warunkiem że państwa członkowskie zapewniają za pomocą odpowiednich środków, takich jak rozdział działalności lub zróżnicowanie kosztów, by działalność w sektorze produkcji rolnej nie korzystała z pomocy de minimis, która nie spełnia warunków określonych w niniejszym rozporządzeniu.
(13) W niniejszym rozporządzeniu należy ustanowić przepisy uniemożliwiające obejście maksymalnych poziomów intensywności pomocy określonych w szczegółowych rozporządzeniach lub decyzjach Komisji. Należy również ustanowić jasne i łatwe do zastosowania zasady dotyczące kumulacji.
(14) W niniejszym rozporządzeniu nie wyklucza się sytuacji, w której środka nie uznaje się za pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu na podstawie innych przesłanek niż te wymienione w niniejszym rozporządzeniu, na przykład gdy środek spełnia warunki testu prywatnego inwestora lub nie wiąże się z przekazaniem środków państwowych.
(15) W trosce o przejrzystość, równe traktowanie i możliwość skutecznego monitorowania niniejsze rozporządzenie powinno się stosować jedynie do pomocy de minimis, w przypadku której możliwe jest wcześniejsze dokładne obliczenie ekwiwalentu dotacji brutto bez konieczności przeprowadzania oceny ryzyka ("pomoc przejrzysta"). Takiego dokładnego obliczenia można przykładowo dokonać w odniesieniu do dotacji, dopłat do oprocentowania, ograniczonych zwolnień podatkowych lub innych instrumentów, które przewidują pewien maksymalny poziom gwarantujący nieprzekroczenie odpowiedniego pułapu. Określenie maksymalnego poziomu oznacza, że tak długo, jak dokładna wysokość pomocy jest nieznana lub jeszcze nieznana, państwo członkowskie musi przyjąć, że kwota ta jest równa maksymalnemu poziomowi, aby zagwarantować, że połączenie kilku środków pomocy nie przekroczy pułapu ustanowionego w niniejszym rozporządzeniu, oraz zastosować zasady dotyczące kumulacji pomocy.
(16) W trosce o przejrzystość, równe traktowanie oraz prawidłowe stosowanie pułapu de minimis wszystkie państwa członkowskie powinny stosować tę samą metodę obliczeń. Aby ułatwić obliczenia, kwota pomocy przyznanej w innej formie niż dotacje pieniężne powinna zostać przeliczona na ekwiwalent dotacji brutto. Przy obliczaniu ekwiwalentu dotacji dla przejrzystych rodzajów pomocy innych niż dotacje oraz pomocy wypłacanej w kilku ratach należy stosować rynkowe stopy obowiązujące w chwili przyznawania takiej pomocy. Mając na względzie jednolite, przejrzyste i proste stosowanie zasad pomocy państwa, stopami rynkowymi stosowanymi do celów niniejszego rozporządzenia powinny być stopy referencyjne, określone w komunikacie Komisji w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych 13 .
(17) Pomoc polegającą na udzielaniu pożyczek należy uznać za przejrzystą pomoc de minimis, jeżeli ekwiwalent dotacji brutto został obliczony na podstawie rynkowych stóp procentowych obowiązujących w chwili przyznania pomocy. W celu uproszczenia obsługi niewielkich pożyczek udzielanych na krótki okres w niniejszym rozporządzeniu należy ustanowić jasną, łatwą do zastosowania zasadę uwzględniającą zarówno kwotę pożyczki, jak i czas jej trwania. Z doświadczeń Komisji wynika, że w przypadku pożyczek objętych zabezpieczeniem pokrywającym co najmniej 50 % pożyczki i nieprzekraczających 50.000 EUR oraz udzielonych na okres nie dłuższy niż pięć lat, bądź nieprzekraczających 25.000 EUR oraz udzielonych na okres nie dłuższy niż dziesięć lat, można uznać, że ekwiwalent dotacji brutto jest równy pułapowi de minimis.
(18) Pomocy polegającej na zastrzykach kapitałowych nie należy uznawać za przejrzystą pomoc de minimis, chyba że łączna wartość dokapitalizowania ze środków publicznych nie przekracza pułapu de minimis. Pomocy polegającej na zastosowaniu finansowania podwyższonego ryzyka w postaci inwestycji kapitałowych lub quasikapitałowych, o której mowa w (nowych wytycznych dotyczących finansowania podwyższonego ryzyka), nie należy uznawać za przejrzystą pomoc de minimis, chyba że kapitał dostarczany każdemu z docelowych przedsiębiorstw w ramach środka nie przekracza pułapu de minimis dla każdego docelowego przedsiębiorstwa.
(19) Pomoc polegającą na udzieleniu gwarancji należy uznać za przejrzystą, jeżeli ekwiwalent dotacji brutto obliczono na podstawie "bezpiecznych stawek" określonych w zawiadomieniu Komisji w odniesieniu do rodzajów danych przedsiębiorstw. Na przykład w odniesieniu do małych i średnich przedsiębiorstw w obwieszczeniu Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji 14 określono wysokość rocznych stawek, powyżej których gwarancje państwa zostaną uznane za niestanowiące pomocy. W celu uproszczenia obsługi gwarancji udzielanych na krótki okres i zabezpieczających do 80 % stosunkowo niewielkich pożyczek w niniejszym rozporządzeniu należy ustanowić jasną, łatwą do zastosowania zasadę, uwzględniającą zarówno kwotę pożyczki bazowej, jak i czas trwania gwarancji. Zasady tej nie należy stosować w odniesieniu do gwarancji na transakcje bazowe niestanowiące pożyczki, np. gwarancji na transakcje kapitałowe. Jeżeli gwarancja nie przekracza 80 % pożyczki bazowej, gwarantowana kwota nie przekracza 75.000 EUR, a czas trwania gwarancji nie przekracza pięciu lat, to można uznać, że ekwiwalent dotacji brutto gwarancji jest równy pułapowi de minimis. Tak samo jest w przypadku, gdy gwarancja nie przekracza 80 % pożyczki bazowej, gwarantowana kwota nie przekracza 37.500 EUR, a czas trwania gwarancji nie przekracza dziesięciu lat.
(20) Jeżeli pożyczka lub gwarancja obejmują mniejszą kwotę lub krótszy czas trwania niż te określone w motywach 17 i 19, ekwiwalent dotacji brutto należy obliczyć poprzez przemnożenie ilorazu faktycznej kwoty i maksymalnej kwoty określonej w motywach 17 i 19 przez iloraz faktycznego czasu trwania i pięciu lat przez 10.000 EUR. Na przykład wyliczony w ten sposób ekwiwalent dotacji brutto pożyczki w wysokości 25.000 EUR udzielonej na 2,5 roku wynosi 2.500 EUR.
(21) Bezpośrednio po zgłoszeniu danego środka pomocy przez państwo członkowskie Komisja może zbadać, czy środek ten - niebędący dotacją, pożyczką, gwarancją, zastrzykiem kapitałowym ani środkiem z zakresu finansowania podwyższonego ryzyka pod postacią inwestycji kapitałowej lub quasikapitałowych - prowadzi do powstania ekwiwalentu dotacji brutto o wartości mniejszej niż wysokość pułapu de minimis, przez co mógłby wejść w zakres niniejszego rozporządzenia.
(22) Komisja jest zobowiązana do dopilnowania, by przestrzegano zasad pomocy państwa, zgodnie z zasadą współpracy ustanowioną w art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej; państwa członkowskie powinny ułatwiać wypełnianie tego zadania poprzez ustanowienie niezbędnych mechanizmów gwarantujących, że łączna kwota pomocy de minimis przyznanej zgodnie z zasadą de minimis jednemu przedsiębiorstwu nie przekroczy łącznego dopuszczalnego pułapu.
(23) Przed przyznaniem wszelkiej pomocy de minimis państwa członkowskie powinny dokładnie przeanalizować na poziomie krajowym, czy w wyniku przyznania nowej pomocy de minimis pułap de minimis i maksymalny poziom krajowy nie zostaną przekroczone oraz czy spełniono inne warunki określone w niniejszym rozporządzeniu.
(24) Aby zapewnić posiadanie przez państwa członkowskie dokładnych, pełnych i wiarygodnych danych gwarantujących nieprzekroczenie pułapu obowiązującego w odniesieniu do danego przedsiębiorstwa podczas przyznawania nowej pomocy de minimis, państwa członkowskie powinny być zobowiązane do ustanowienia centralnego rejestru pomocy de minimis, który zawiera dane dotyczące wszelkiej pomocy de minimis przyznanej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem przez dowolne organy w danym państwie członkowskim. Państwom członkowskim należy pozostawić swobodę w zakresie projektu rejestru oraz decyzji w sprawie właściwego mechanizmu ustanowienia rejestru zgodnie z krajową strukturą konstytucyjną i administracyjną, pod warunkiem że zagwarantują one, iż rejestr umożliwi wszystkim organom publicznym w państwie członkowskim sprawdzenie kwoty pomocy de minimis otrzymanej przez poszczególne przedsiębiorstwa. Państwom członkowskim należy zapewnić wystarczającą ilość czasu na ustanowienie takiego rejestru.
(25) Do czasu posiadania przez państwo członkowskie centralnego rejestru obejmującego okres trzech lat, dane państwo członkowskie powinno informować zainteresowane przedsiębiorstwa o kwocie przyznanej pomocy de minimis oraz o tym, że ma ona charakter de minimis oraz wyraźnie odesłać do niniejszego rozporządzenia. Ponadto przed przyznaniem takiej pomocy zainteresowane państwo członkowskie powinno uzyskać od przedsiębiorstwa oświadczenie o wszelkiej innej pomocy de minimis objętej niniejszym rozporządzeniem lub innymi rozporządzeniami w sprawie pomocy de minimis, otrzymanej w danym roku obrotowym oraz w dwóch poprzednich latach obrotowych.
(26) Aby Komisja mogła monitorować stosowanie niniejszego rozporządzenia i ustalać potencjalne zakłócenia konkurencji, państwa członkowskie powinny być zobowiązane do corocznego dostarczania podstawowych informacji dotyczących kwot pomocy przyznanej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Jeżeli państwo członkowskie poinformowało Komisję, że publicznie udostępnia wszelkie dane wymagane w ramach sprawozdań, państwo to nie powinno być zobowiązane do składania sprawozdania do Komisji.
(27) Uwzględniając doświadczenie Komisji, a w szczególności konieczność systematycznego dokonywania przeglądu jej polityki w zakresie pomocy państwa, właściwe jest ograniczenie okresu stosowania niniejszego rozporządzenia. Na wypadek gdyby niniejsze rozporządzenie przestało obowiązywać i nie zostało przedłużone, państwa członkowskie powinny dysponować sześciomiesięcznym okresem dostosowawczym w odniesieniu do pomocy de minimis objętej niniejszym rozporządzeniem,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 5 sierpnia 2013 r.
|
W imieniu Komisji |
|
[...] [...] |
|
Przewodniczący |
1 Dz.U. L 142 z 14.5.1998, s. 1.
2 Dz.U. C z 227 z 6.8.2013, s. 3.
3 Dz.U. C 68 z 6.3.1996, s. 9.
4 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 69/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r., w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odnie-sieniu do pomocy w ramach zasady de minimis (Dz.U. L 10 z 13.1.2001, s. 30).
5 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r., w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odnie-sieniu do pomocy w ramach zasady de minimis (Dz.U. L 379 z 28.12.2006, s. 5).
6 Dz.U. L 325 z 28.10.2004, s. 4.
7 Dz.U. L 337 z 21.12.2007, s. 35.
8 Wyrok w sprawie C-222/04 w sprawie Ministero dell'Economia e delle Finanze przeciwko Cassa di Risparmio di Firenze SpA i in., [2006] Zb.Orz. s. I-289.
9 Wyrok w sprawie C-382/99 Niderlandy przeciwko Komisji, [2002] Rec. s. I-5163.
10 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (Dz.U. L 214 z 9.8.2008, s. 3).
11 Dz.U. L z [...], s. [...].
12 Wyrok z 2002 r. w sprawie C-456/00 Republika Francuska przeciwko Komisji, Rec. s. I-11949.
13 Dz.U. C 14 z 19.1.2008, s. 6.
14 Dz.U. C 155 z 20.6.2008, s. 10.
15 Dz.U. L z [...], s. [...].
16 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1060/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie agencji ratingo-wych (Dz.U. L 302 z 17.11.2009, s. 1).
17 Na chwilę obecną w obwieszczeniu Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwowej w formie gwarancji (Dz.U. C 155 z 20.6.2008, s. 10).
18 Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. b) załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1893/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej NACE Rev. 2 i zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3037/90 oraz niektóre rozporządzenia WE w sprawie określonych dziedzin statystycznych (Dz.U. L 393 z 30.12.2006, s. 1).