POMOC PAŃSTWA - WŁOCHYPomoc państwa nr SA.33983 (2013/C) (ex 2012/NN) (ex 2011/N) - rekompensata dla portów lotniczych na Sardynii z tytułu obowiązku świadczenia usługi publicznej (UOIG)
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2013/C 152/04)
(Dz.U.UE C z dnia 30 maja 2013 r.)
Pismem z dnia 23 stycznia 2013 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Włochy o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka/wyżej wspomnianej pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat pomocy/środka, w odniesieniu do której lub którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres:
European Commission
Directorate-General for Competition
State aid Greffe
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom włoskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
I. PROCEDURA
W dniu 30 listopada 2011 r. władze włoskie zgłosiły za pomocą elektronicznego systemu zgłoszeniowego program rekompensat dla portów lotniczych na Sardynii z tytułu obowiązku świadczenia usługi publicznej.
W pismach z dnia 30 stycznia 2012 r., 24 kwietnia 2012 r. i 12 lipca 2012 r. Komisja zwróciła się do władz włoskich o przekazanie dodatkowych informacji na temat zgłoszenia. Władze włoskie odpowiedziały na te zapytania pismami z dnia 24 lutego 2012 r., 30 maja 2012 r., 9 sierpnia 2012 r. i 11 września 2012 r.
W związku z informacjami udzielonymi przez władze włoskie oraz przesłankami wskazującymi na to, że władze włoskie mogły wprowadzić środek w życie przed podjęciem przez Komisję decyzji o jego zatwierdzeniu, wszczęto w związku z tą sprawą postępowanie określone w rozdziale 3 rozporządzenia Rady 659/1999 dotyczące pomocy państwa niezgodnej z prawem.
Dnia 3 grudnia 2012 r. władze włoskie ponagliły Komisję w kwestii podjęcia decyzji w omawianej sprawie, prosząc o wyjaśnienia na temat czasu trwania i charakteru procedury. Komisja odpowiedziała pismem z dnia 7 grudnia 2012 r.
II. OPIS ŚRODKÓW
Zgodnie z art. 3 ustawy regionalnej Sardynii z dnia 13 kwietnia 2010 r. nr 10 z późniejszymi zmianami zgłoszony program ma wspierać rozwój usług transportu lotniczego, także poza sezonem, między Sardynią a miastami we Włoszech i w innych częściach Europy.
W tym celu porty lotnicze na Sardynii, a w szczególności operatorzy portów lotniczych w Alghero, Cagliari i Olbii (odpowiednio SO.GE.A.AL S.p.A., SOGAER S.p.A. i GEASAR S.p.A.) oraz ewentualnie w Oristano i Tortolì-Arbatax (SOGEAOR S.p.A. w likwidacji oraz Società Arbatax S.p.A.) mają skorzystać ze środków publicznych wypłacanych tytułem rekompensaty z tytułu obowiązku świadczenia rzekomej usługi publicznej. Środki finansowe są następnie przekazywane przewoźnikom lotniczym obsługującym połączenia lotnicze w tych portach lotniczych.
Organem przyznającym pomoc w państwie członkowskim jest region Sardynia.
Aby otrzymać dotacje porty lotnicze na Sardynii muszą przedłożyć plan działalności, określając trasy będące strategicznym przedmiotem zainteresowania oraz cele na poszczególne lata dotyczące częstotliwości lotów, współczynnika obciążenia, nowych tras, liczby pasażerów, działalności marketingowej, a także potrzeb finansowych związanych z tą działalnością. Cele dotyczące obsługi określonych tras i określonej liczby pasażerów stanowiłyby, zdaniem władz włoskich, usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym, za które należna jest rekompensata. Rekompensatę oblicza się na podstawie szacowanych kosztów ponoszonych przez przewoźników lotniczych w celu obsługi połączeń na strategicznych trasach i osiągnięcia założonych celów dotyczących liczby pasażerów.
Pierwotne zgłoszenie dotyczyło 2012 i 2013 r. W wyniku wstępnego ustalania faktów stwierdzono, że przynajmniej wyżej wymienionym portom lotniczym na Sardynii udzielono wsparcia finansowego także za 2010 i 2011 r. Sardynia zatwierdziła mianowicie plany działalności zrealizowane w 2010 i 2011 r. przez trzech operatorów portów lotniczych w Olbii, Alghero i Cagliari. Operatorzy portów lotniczych otrzymali zaliczki na poczet odpowiednich kwot w postaci pożyczek udzielonych przez wydział finansowy władz regionalnych - SFIRS.
Operatorzy portów lotniczych przekazali pewne wkłady finansowe na rzecz przewoźników lotniczych, w tym spółki Ryanair, za 2010, 2011 i 2012 r. za usługi transportowe świadczone w odpowiednich portach lotniczych. Przewoźnicy lotniczy będący beneficjentami wkładów finansowych zostali wybrani na podstawie "najbardziej atrakcyjnej oferty handlowej", a nie przetargu. W przyszłości jednak usługi przewozów lotniczych powinny być jednak przedmiotem przetargu.
W toku są inne postępowania w dziedzinie pomocy państwa dotyczące portów lotniczych na Sardynii, w szczególności portu lotniczego w Alghero (sprawa SA.23098). W dniu 12 września 2007 r. Komisja wszczęła postępowanie w sprawie ewentualnej niezgodnej z prawem pomocy państwa udzielonej przez operatora portu lotniczego w Alghero tanim przewoźnikom lotniczym, w tym spółce Ryanair, poprzez umowy, w których określono korzystne warunki prowadzenia działalności w tym porcie lotniczym, a także w sprawie pewnych dotacji finansowych udzielanych portowi lotniczemu przez jego publicznych akcjonariuszy.
Decyzją z dnia 27 czerwca 2012 r. Komisja postanowiła rozszerzyć procedurę, aby objąć nią wszystkie umowy, które port lotniczy zawarł ze spółką Ryanair oraz należącą do niej w całości spółką AMS (na okres od 2000 r.), a także wszystkie umowy zawarte w innymi przewoźnikami lotniczymi korzystającymi z portu lotniczego Alghero (w tym umowy wygasające w 2013 r.). Ponadto rozszerzenie dotyczy ewentualnych dotacji udzielonych przez publicznych akcjonariuszy operatorowi portu lotniczego na inwestycje w infrastrukturę portu lotniczego i pokrycie strat.
III. OCENA ŚRODKÓW POMOCY
Na podstawie zdobytych informacji Komisja w swoim postępowaniu oceni dwa środki: (1) ewentualną pomoc dla operatorów portów lotniczych; (2) ewentualną pomoc dla przewoźników lotniczych.
Ewentualna pomoc dla operatorów portów lotniczych
Na podstawie wytycznych dotyczących pomocy państwa w sektorze lotniczym z 2005 r. państwa członkowskie mogą nakładać na porty lotnicze obowiązek świadczenia usługi publicznej związany z pewnymi rodzajami działalności gospodarczej i mogą wypłacać im rekompensatę z tytułu wywiązywania się z tego obowiązku, aby zapewnić odpowiedni poziom usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym. W wyjątkowych sytuacjach państwa członkowskie mogą powierzyć całe zarządzanie portem lotniczym. UOIG mogą dotyczyć jedynie tych rodzajów działalności, które są bezpośrednio powiązane z działalnością podstawową, czyli infrastruktury, sprzętu, utrzymania, obsługi naziemnej itp. z wyłączeniem innych rodzajów działalności, takich jak działalności komercyjna. Komisja wstępnie przyjmuje, że w niniejszej sprawie usługi publiczne powierzone portom lotniczym nie zostały jasno określone.
Na podstawie przepisów dotyczących UOIG, w tym Zasad ramowych Unii Europejskiej dotyczących pomocy państwa w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych (2011) oraz decyzji z 2011 r. w sprawie UOIG, która weszła w życie z dniu 31 stycznia 2012 r., Komisja wyraża wątpliwości co do zgodności z rynkiem wewnętrznym systemu rekompensaty dla operatorów portów lotniczych w Alghero, Cagliari i Olbii, a także ewentualnie Oristano i Tortolì-Arbatax.
Jeżeli chodzi o zaliczki, jakie porty lotnicze otrzymały w postaci pożyczek, którymi zarządza SFIRS, Komisja wystąpiła do władz włoskich o przekazanie informacji, by móc ocenić, czy operatorzy portów lotniczych uzyskali te pożyczki na warunkach rynkowych i czy stanowią one odrębny środek pomocy.
Ewentualna pomoc dla przewoźników lotniczych
W kwestii ewentualnej pomocy dla przewoźników lotniczych wypłacanej przez operatorów portów lotniczych Komisja przyjmuje wstępnie, że warunki zgodności określone w wytycznych z 2005 r. dotyczących pomocy państwa w sektorze lotniczym, decyzji z 2005 r. w sprawie UOIG, decyzji z 2011 r. w sprawie UOIG, zasadach ramowych z 2011 r. dotyczących UOIG w związku z rozporządzeniem 1008/2008 nie zostały spełnione w niniejszej sprawie. W związku z tym Komisja ma wątpliwości, czy pomoc państwa wypłaconą przewoźnikom lotniczym prowadzącym działalność w portach lotniczych w Alghero, Cagliari i Olbii od 2010 r., można uznać za zgodną z rynkiem wewnętrznym na podstawie art. 107 ust. 3 lit. c) TFUE.
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 można wystąpić do beneficjenta o zwrot wszelkiej bezprawnie przyznanej pomocy.
TEKST PISMA
grafika
