POMOC PAŃSTWA - ESTONIAPomoc państwa SA.35956 (13/C) (ex 13/NN) (ex 12/N) - Pomoc na ratowanie Estonian Air
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2013/C 150/03)
(Dz.U.UE C z dnia 29 maja 2013 r.)
Pismem z dnia 20 lutego 2013 r., zamieszczonym w autentycznej wersji językowej na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Estonię o swojej decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącego wyżej wspomnianego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środka pomocy, w odniesieniu do którego Komisja wszczyna postępowanie, w terminie jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim pisma. Uwagi należy kierować do Kancelarii ds. Pomocy Państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej na następujący adres, numer faksu lub adres e-mail:
European Commission DirectorateGeneral for Competition State aid Registry 1049 Bruxelles/Brussel BELGIQUE/BELGIË
Faks +32 22961242
E-mail: stateaidgreffe@ec.europa.eu
Otrzymane uwagi zostaną przekazane Estonii. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
TEKST STRESZCZENIA
PROCEDURA
W ramach kontaktów przedzgłoszeniowych w grudniu 2012 r. Estonia poinformowała Komisję o zamiarze udzielenia pomocy na ratowanie przedsiębiorstwa Estonian Air. W tym samym czasie Komisja dowiedziała się o zastrzykach kapitałowych na rzecz Estonian Air, które miały miejsce w przeszłości. Pomoc na ratowanie została formalnie zgłoszona dnia 20 grudnia 2012 r.
Pismem z dnia 10 stycznia 2013 r. Komisja poinformowała władze estońskie o tym, że sprawa została zarejestrowana jako pomoc niezgłoszona, ponieważ pierwsza transza pożyczki na ratowanie została wypłacona dnia 20 grudnia 2012 r. W tym samym piśmie Komisja zwróciła się o dodatkowe informacje, które zostały przekazane przez Estonię w piśmie z dnia 21 stycznia 2013 r.
OPIS ŚRODKÓW, W ODNIESIENIU DO KTÓRYCH KOMISJA WSZCZYNA POSTĘPOWANIE
W 2009 r. linie lotnicze Estonian Air otrzymały 7,3 mln EUR w formie zastrzyku kapitałowego od swoich akcjonariuszy, proporcjonalnie do ich udziałów (środek 1). W tym czasie 34 % udziałów posiadała Estonia, 49 % SAS i 17 % lokalny bank inwestycyjny Cresco. Z rocznych sprawozdań finansowych Estonian Air za rok 2009 wynika, że zakup nowych udziałów pokryto z wkładów pieniężnych oraz z konwersji pożyczek udzielonych linii lotniczej, bez podawania szczegółowych informacji na temat tego, kto dokonał zastrzyku pieniężnego ani kto dokonał konwersji pożyczki na kapitał.
Również w 2009 r. Estonian Air sprzedały swój dział obsługi naziemnej za 2,3 mln EUR będącemu w 100 % własnością państwa przedsiębiorstwu Tallinn Airport bez przeprowadzenia otwartego, przejrzystego i bezwarunkowego przetargu lub ustalenia ceny sprzedaży na podstawie niezależnej wyceny (środek 2).
W 2010 r. Estonia dokonała na rzecz Estonian Air zastrzyku kapitałowego w wysokości 17,9 mln EUR, a jego akcjonariusz SAS dokonał konwersji pożyczki o wartości 2 mln EUR na kapitał (środek 3). W wyniku tych działań udział Estonii w tych liniach lotniczych wzrósł do 90 %, podczas gdy udział SAS zmniejszył się do 10 %.
W latach 2011-2012, w oparciu o plan operacyjny mający na celu znaczne wzmocnienie sieci przewoźnika, aby poprawić jego konkurencyjność, Estonia wniosła na jego rzecz dodatkowy kapitał w wysokości 30 mln EUR, a jej udział wzrósł do 97,34 %, natomiast udziały SAS zmniejszyły się do 2,66 % (środek 4). Ani SAS, ani żaden inny inwestor prywatny nie wzięli udziału w tej operacji wniesienia dodatkowego kapitału.
Ponieważ wyniki finansowe Estonian Air w pierwszym półroczu 2012 r. były poniżej oczekiwań, jasne stało się dla Estonii, że strategia planu operacyjnego z 2011 r. zakończyła się niepowodzeniem. W związku z tym zarząd zdecydował się na zmianę modelu biznesowego linii lotniczych oraz na rozpoczęcie procesu konsolidacji. W związku z tym Estonia powiadomiła o pożyczce w wysokości 8,3 mln EUR oprocentowanej na poziomie 15 % na ratowanie linii lotniczych Estonian Air (środek 5). Dwie pierwsze transze pożyczki na ratowanie zostały wypłacone liniom lotniczym w grudniu 2012 r. i styczniu 2013 r.
OCENA ŚRODKÓW POMOCY
Estonian Air od 2006 r. przynosi znaczne straty. Co najmniej od 2009 r. nie można wykluczyć, że Estonian Air kwalifikuje się jako przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji w rozumieniu wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw ("wytycznych")(1).
W odniesieniu do zastrzyku kapitału w 2009 r. (środek 1), pomimo iż akcjonariusze działali równocześnie i proporcjonalnie do swoich udziałów, Komisja ma wątpliwości, czy zastrzyk kapitałowy został zrealizowany na zasadach równorzędności z uwagi na odmienny charakter wkładów (zwiększenie nowych środków pieniężnych a konwersja długu), jak również pogorszenie się sytuacji finansowej Estonian Air w tym czasie. W związku z tym na obecnym etapie Komisja nie może wykluczyć pomocy państwa w 2009 r. w formie zastrzyku kapitałowego, który co do zasady należy oceniać w świetle wytycznych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.
Jeżeli chodzi o sprzedaż działu obsługi naziemnej przedsiębiorstwu Tallinn Airport będącemu własnością państwa (środek 2), na obecnym etapie Komisja nie może wykluczyć istnienia pomocy państwa, ponieważ transakcja nie została przeprowadzona w drodze otwartego, przejrzystego i bezwarunkowego przetargu, a cena nie została ustalona na podstawie niezależnej wyceny. Wydaje się, że cena została ustalona na podstawie wartości księgowej przedsiębiorstwa po dostosowaniach, które uzgodniono podczas negocjacji między przedsiębiorstwem Tallinn Airport i liniami lotniczymi Estonian Air. Podobnie jak w przypadku środka 1, pomoc państwa związana ze środkiem 2 musiałaby w zasadzie zostać oceniona w świetle wytycznych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.
Komisja ma również wątpliwości, czy podwyższenie kapitału w 2010 r. (środek 3) spełniłoby test prywatnego inwestora. Ponadto podwyższenie kapitału nie zostało przeprowadzone na zasadach równorzędności. Biorąc pod uwagę fakt, że prywatny akcjonariusz Cresco odmówił udziału w operacji wniesienia dodatkowego kapitału i wolał przestać być akcjonariuszem oraz że podwyższenie kapitału zostało przeprowadzone przez Estonię w celu uzyskania kontroli nad spółką,
aby zapewnić bezpośrednie połączenia lotnicze z lotniskiem Tallinn, nie można wykluczyć istnienia pomocy państwa. Należałoby również ocenić zgodność tych działań z rynkiem wewnętrznym w świetle wytycznych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw.
W kwestii zastrzyku kapitałowego w latach 2011-2012 (środek 4) Komisja ma wątpliwości, czy plan operacyjny, który miał na celu zwiększenie możliwości przedsiębiorstwa w czasie, gdy europejska branża lotnicza znajdowała się pod znaczną presją, był wiarygodny i czy proponowana strategia nie była zbyt ryzykowna, co mogłoby zniechęcić ostrożnego inwestora prywatnego do inwestowania w to przedsiębiorstwo. Ponadto mając na uwadze fakt, że zastrzyk kapitałowy miał miejsce bez udziału inwestorów prywatnych (akcjonariusz prywatny SAS w nim nie uczestniczył, a bank prywatny, który początkowo był skłonny do udziału, ostatecznie zmienił zdanie), nie można automatycznie wykluczyć istnienia pomocy państwa. Wydaje się, że środek ten należy oceniać w świetle wytycznych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw. Na obecnym etapie Komisja jest jednak zdania, że środek ten może pociągać za sobą niezgodną ze wspólnym rynkiem pomoc państwa.
Odnośnie do zgłoszonej pożyczki na ratowanie przedsiębiorstwa (środek 5), obecność pomocy państwa jest niepodważalna. Jeżeli chodzi o zgodność z przepisami, pomimo iż większość kryteriów związanych z pomocą na ratowanie wydaje się być spełniona, Komisja uważa, że zasada "pierwszy i ostatni raz" może nie być spełniona, biorąc pod uwagę fakt, że na obecnym etapie Komisja nie może wykluczyć, że środki przyznane Estonian Air między 2009 r. a 2012 r. (środki 1-4 powyżej) stanowią bezprawną pomoc na ratowanie lub restrukturyzację.
W związku z powyższym Komisja podjęła decyzję o wszczęciu postępowania określonego w art. 108 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do środków 1 do 5 powyżej.
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 wszelka bezprawnie przyznana pomoc może podlegać windykacji od jej beneficjenta.
______(1) Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz.U. C 244 z 1.10.2004, s. 2).
TEKST PISMA
grafika
