Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia (2011/2067(INI)).

A.

mając na uwadze, że światowy kryzys gospodarczy przyczynił się do wzrostu stopy bezrobocia w Unii Europejskiej, która wynosi obecnie 9,5 %, co daje łączną liczbę 22,828 mln osób, z czego 19,4 % to długotrwale bezrobotni, zgodnie z ostatnimi danymi zebranymi przez Eurostat; mając na uwadze, że bezrobocie wśród ludzi młodych wynosi 20,4 %, a w niektórych państwach członkowskich sięga nawet 40 %,

B.

mając na uwadze, że małe i średnie przedsiębiorstwa, które są siłą napędową wzrostu gospodarczego, powstawania miejsc pracy i realizacji celów strategii 2020, w wyniku kryzysu gospodarczego zlikwidowały ponad 3,5 mln miejsc pracy;

C.

mając na uwadze, że w następstwie kryzysu gospodarczego z 2008 r. w sektorach podstawowych i wytwórczych zredukowano więcej miejsc pracy niż oczekiwano i że spodziewana jest utrata jeszcze ok. 2,5 mln miejsc pracy do 2020 r.,

D.

mając na uwadze, że recesja gospodarcza z 2008 r. negatywnie wpłynęła zarówno na popyt, jak i podaż w zakresie umiejętności w sektorze zatrudnienia, a tym samym radykalnie zwiększyła niepewność w zakresie szans na zatrudnienie i zwiększyła potrzebę lepszego informowania obywateli o perspektywach zatrudnienia istniejących na rynku pracy,

E.

mając na uwadze, że środki oszczędnościowe wdrażane w kilku państwach członkowskich zbiegły się w czasie ze znacznym wzrostem stopy bezrobocia i że częściowo spowodowały ten wzrost,

F.

mając na uwadze, że decydenci muszą chronić obywateli przed ryzykiem bezrobocia poprzez dopilnowanie, aby siła robocza dysponowała umiejętnościami gwarantującymi maksymalne zwiększenie jej zdolności do zatrudnienia,

G.

mając na uwadze, że rozwój nowych technologii i zmiany w strukturze europejskich gospodarek sprawiły, że pracownicy muszą doskonalić i rozszerzać swoje umiejętności przez całe życie zawodowe,

H.

mając na uwadze, że wspieranie gospodarki społecznej, efektywnie korzystającej z zasobów, ekologicznej i konkurencyjnej jest jednym z założeń strategii "Europa 2020",

I.

mając na uwadze, że w sektorze usług, takich jak sprzedaż, ochrona, sprzątanie, gastronomia, opieka i usługi osobiste, spodziewany jest wysoki wzrost liczby miejsc pracy do 2020 r. i że może on być najszybciej rozwijającą się branżą,

J.

mając na uwadze, że sektor rolno-spożywczy ponownie nabiera światowego znaczenia i wymaga innych i wyższych kwalifikacji, przy czym jednocześnie w jego ramach znacząco ogranicza się liczbę miejsc pracy wymagających niskich kwalifikacji,

K.

mając na uwadze, że osiągnięcie zrównoważonego wzrostu, przejście na gospodarkę opartą na technologiach niskoemisyjnych, ochrona środowiska naturalnego i rozwój nowych ekologicznych technologii będą wymagały dostępności odpowiednich umiejętności,

L.

mając na uwadze, że rozwój technologiczny i nowe wzorce organizacji pracy w sektorach wywierają oczywisty wpływ na wzorce zatrudnienia pod względem niezbędnych umiejętności dla zawodów i poziomów kwalifikacji,

M.

mając na uwadze, że gospodarki w coraz większym stopniu wymagają w miejscu pracy kreatywnych i interaktywnych umiejętności komunikacyjnych oraz umiejętności rozwiązywania problemów, a pracownicy o niskich kwalifikacjach lub wykonujący rutynowe zadania są w pierwszej kolejności zagrożeni utratą zatrudnienia,

N.

mając na uwadze, że pracownicy o niskim poziomie wykształcenia i umiejętności oraz pracownicy należący do innych grup mniej uprzywilejowanych są bardziej narażeni na utratę pracy, gorsze warunki i ubóstwo, jeżeli nie mają dostępu do odpowiednich szkoleń i możliwości przekwalifikowania zawodowego, które umożliwiają im dalsze spełnianie wymogów rynku pracy,

O.

mając na uwadze, że długoterminowa skuteczność szkolenia zawodowego i szkolnictwa wyższego zależy od różnych czynników, takich jak zagwarantowanie wysokiej jakości edukacji i szkoleń, równe szanse i dostęp bez barier dla wszystkich, dostępność usług opiekuńczych, publiczne i skuteczne zarządzanie finansami publicznymi oraz konkretniejsze określanie potrzeb osobistych i potrzeb rynku pracy,

P.

mając na uwadze, że UE podjęła się podniesienia poziomu wykształcenia, ograniczenia odsetka osób przedwcześnie kończących naukę do poziomu poniżej 10 % do roku 2020 oraz podwyższenia odsetka osób kończących studia wyższe lub ich odpowiedniki do poziomu co najmniej 40 %,

Q.

mając na uwadze, że zgodnie z oczekiwaniami wzrośnie liczba miejsc pracy wymagających wyższych kwalifikacji w dziedzinie techniki i nauki, a około połowa wszystkich miejsc pracy w 2020 r. będzie przeznaczona dla pracowników o kwalifikacjach średniego szczebla, podczas gdy 35 % miejsc pracy wymagało będzie wysokich kwalifikacji, w porównaniu do 29 % obecnie, a także mając na uwadze, że we wszystkich segmentach zatrudnienia i umiejętności wymagane będą dodatkowe kwalifikacje z myślą o zrównoważonej gospodarce,

R.

mając na uwadze, że migracja w obrębie UE oraz do i z UE, a także zmiany demograficzne będą w coraz większym stopniu wpływać na przyszłą wielkość i skład czynnej zawodowo ludności w państwach członkowskich i że pociąga to za sobą istotne skutki dla popytu i podaży w zakresie umiejętności, zwłaszcza w tych państwach członkowskich, w których liczba ludności gwałtownie się zmniejsza, lub które narażone są na "drenaż mózgów" na dużą skalę,

S.

mając na uwadze, że kompetencje i umiejętności pracowników migrujących są często niedostatecznie uznawane lub nie wykorzystuje się ich w najwłaściwszy sposób oraz mając na uwadze fakt, że pracownicy migrujący często napotykają trudności w dostępie do rynku pracy, edukacji i szkoleń, również ze względu na nieznajomość przysługujących im praw pracy i praw socjalnych oraz brak przynależności do związków zawodowych; mając na uwadze, że polityka integracyjna sprzyjająca dostępowi do edukacji, szkoleń i zatrudnienia dla migrantów może znacząco przyczynić się do sprostania wymogom rynku pracy w przyszłości,

T.

mając na uwadze, że pomimo tego, iż mikrokredyty stanowią niezbędne narzędzie zwiększania przedsiębiorczości kobiet i tworzenia przedsiębiorstw rodzinnych, kobiety wciąż nie są należycie reprezentowane w sektorze działalności gospodarczej w Unii Europejskiej i stanowią średnio 30 % wszystkich przedsiębiorców,

U.

mając na uwadze, że ponad 60 % osób kończących uniwersytety to kobiety, a także mając na uwadze, że zbyt mała liczba kobiet i dziewcząt wybiera zawody naukowe, co prowadzi do nasilonej segregacji ze względu na płeć w poszczególnych sektorach, a także mając na uwadze, że różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn pod względem zatrudnienia w sektorze informatycznym raczej nie maleją, a z upływem czasu się zwiększają,

V.

mając na uwadze, że kobiety znajdują się na rynku pracy w niekorzystnej sytuacji i że są nieproporcjonalnie reprezentowane w sektorze pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy oraz w nowych, często niepewnych, formach rozwiązań w zakresie pracy, a także borykają się z trudnościami w dostępie do wszystkich praw socjalnych, ochrony socjalnej i świadczeń socjalnych,

W.

mając na uwadze, że zrównoważony wzrost gospodarczy może przyczynić się do wzrostu liczby godnych miejsc pracy oraz do ożywienia gospodarek w całej UE,

X.

mając na uwadze, że UE nadal inwestuje mniej niż jej światowi partnerzy i konkurenci gospodarczy w badania, innowacje i edukację, które stanowią podstawę dla wzrostu i poprawy standardów życia; mając na uwadze, że konieczne są poważne inwestycje w gospodarkę opartą na wiedzy specjalistycznej, szkolenie techniczne oraz szkolenie zawodowe,

Y.

mając na uwadze, że ukierunkowane i odpowiednio dostosowane podwyższanie umiejętności ma podstawowe znaczenie pod względem zdobywania przez pracowników nowych kwalifikacji, aby mogli oni czerpać korzyści z przejścia na bardziej zrównoważoną gospodarkę; mając na uwadze, że istnieją przekonujące argumenty ekonomiczne przemawiające za podwyższaniem umiejętności, integracją rynku pracy i włączeniem społecznym; mając na uwadze, że ograniczanie inwestycji w zakresie podwyższania umiejętności będzie miało długoterminowe negatywne skutki,

Wyzwania dla polityki zatrudnienia

1.

przypomina, że w ramach strategii "Europa 2020" państwa członkowskie uzgodniły cel, zgodnie z którym do roku 2020 należy osiągnąć 75 % poziom zatrudnienia wśród osób w wieku 20-64 lata i który jest nierozerwalnie związany ze wzrostem gospodarczym i rentownością systemów zabezpieczenia społecznego i finansów publicznych w Europie; przypomina, że poziom zatrudnienia kobiet wynosi w chwili obecnej 58,2 %; podkreśla, że radykalne ograniczenie bezrobocia wśród młodzieży, zwiększony udział kobiet w rynku pracy oraz skuteczne wdrażanie zapisanego w strategii priorytetu związanego z włączeniem są podstawowymi warunkami wstępnymi dla osiągnięcia celu w zakresie zatrudnienia; podkreśla, że większość krajowych programów reform nie spełnia celu w zakresie zatrudnienia ani w zakresie ograniczania ubóstwa oraz wzywa wszystkie zainteresowane strony do zwiększenia wysiłków, by zapewnić powodzenie strategii "Europa 2020";

2.

przypomina, że pięcioma głównymi celami Unii są: wspieranie zatrudnienia, poprawa warunków dla innowacji, badań i rozwoju, osiągnięcie celów związanych ze zmianą klimatu i energetyką, poprawa poziomu edukacji i promowanie włączenia społecznego;

3.

przypomina o istnieniu poważnych przeszkód na drodze ku zdecydowanemu zwiększeniu poziomu zatrudnienia w UE, przy jednoczesnym zwalczaniu bezrobocia strukturalnego i tworzeniu nowych miejsc pracy, a przez to przy wspieraniu produktywności i zwiększaniu konkurencyjności; uważa, że priorytetowe wyzwania, które należy podjąć - obok zapewnienia sprawniej funkcjonujących rynków pracy - obejmują rozdźwięk i niewystarczający poziom kwalifikacji wielu obecnych pracowników, niskie oceny poziomów edukacji w niektórych europejskich państwach w porównaniu z ocenami międzynarodowymi; uważa, że zintegrowane podejście do rozwijania bazy niezbędnych umiejętności będzie kluczowe dla jak najlepszego wykorzystania potencjału nowej zrównoważonej gospodarki oraz wzywa Komisję do pójścia za wnioskami Parlamentu w tym zakresie przy opracowywaniu komunikatu na temat miejsc pracy w nowej zrównoważonej gospodarce;

4.

zauważa, że stopa zatrudnienia i wyniki gospodarcze wzajemnie się umacniają, generując szczególnie wysokie wskaźniki wzrostu gospodarczego i jakości zatrudnienia; zdecydowanie zaleca jednak, aby państwa członkowskie postępowały zgodnie z zapisaną w strategii "Europa 2020" zintegrowaną serią wytycznych dla strategii politycznych w zakresie zatrudnienia i zgodnie z ogólnymi wytycznymi polityki gospodarczej, upewniając się, że wdrażane strategie polityczne odpowiadają krajowym, regionalnym i lokalnym okolicznościom i specyficznym warunkom w poszczególnych państwach członkowskich;

5.

podkreśla, że państwa członkowskie wciąż są odpowiedzialne za najważniejsze elementy polityki społecznej, takie jak podatki, programy opieki społecznej, niektóre regulacje dotyczące pracy, opieka zdrowotna i edukacja; jest zdania, że podstawowe znaczenie ma to, aby polityka społeczna była zgodna z krajowymi, regionalnymi i lokalnymi uwarunkowaniami, a w szczególności z uwarunkowaniami panującymi w poszczególnych państwach członkowskich;

6.

domaga się lepszej koordynacji gospodarczych strategii politycznych państw członkowskich, aby wspierać trwały rozwój i tworzenie miejsc pracy oraz ułatwiać skuteczną konkurencję, z uwzględnieniem nierówności między regionami w całej Europie pod względem stóp zatrudnienia i bezrobocia; domaga się, by państwa członkowskie przestrzegały zasad dyscypliny budżetowej w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia nadmiernego deficytu i wzywa do prowadzenia skutecznego nadzoru budżetowego, przy jednoczesnym umożliwianiu inwestycji publicznych zgodnych z unijnymi celami wzrostu i zatrudnienia; podkreśla jednak znaczenie oceny wpływu na społeczeństwo, zgodnie z wymogami traktatu, oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do oszacowania społecznych kosztów cięć wydatków, szczególnie wydatków na edukację i aktywna politykę w zakresie rynku pracy, które mogłyby zagrozić postępom w zwalczaniu problemu braku wykwalifikowanej siły roboczej w Europie i w utrzymywaniu konkurencyjności gospodarki;

7.

wyraża wsparcie dla przedstawionej w ramach strategii "Europa 2020" inicjatywy przewodniej Komisji, która mogłaby stanowić ramy dla sprzyjania konkurencyjności i zatrudnieniu, dotyczącej przejścia ku zrównoważonej, inteligentniejszej i bardziej ekologicznej gospodarce sprzyjającej włączeniu społecznemu; podkreśla znaczenie regionalnego wymiaru wdrażania programu; wzywa Komisję do prowadzenia działań priorytetowych mających na celu wspieranie zatrudnienia i umiejętności w ramach inicjatywy przewodniej, nadając odpowiednie znaczenie promowaniu podaży i popytu na zatrudnienie w kontekście zrównoważonej gospodarki opartej na wiedzy i sprzyjającej włączeniu społecznemu,

8.

uważa, ze Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia powinien być postrzegany w połączeniu z programem ramowym UE w zakresie badań oraz że osiągnięcie synergii tych dwóch elementów mogłoby przyczynić się do wzrostu gospodarczego i zatrudnienia;

9.

podkreśla fakt, że niedawne zmiany gospodarcze i na rynku pracy w połączeniu z przyszłymi wyzwaniami, takimi jak zmiany demograficzne i przejście do zrównoważonej gospodarki, wymagają miejsc pracy lepszej jakości, edukacji i strategii w dziedzinie organizacji pracy, aby zwiększyć konkurencyjność UE i poprawić warunki pracy i życia oraz by tworzyć nowe miejsca pracy, a przez to sprzyjać "inteligentnemu wzrostowi" łączącemu pełne zatrudnienie z zabezpieczeniem społecznym oraz ze zrównoważoną produkcją i stylami życia; podkreśla w związku z tym znaczenie powszechnego dostępu do uczenia się przez całe życie, kwalifikacji i umiejętności dla wszystkich grup wiekowych; podkreśla gospodarcze argumenty przemawiające za podwyższaniem umiejętności, integracją rynku pracy, włączeniem społecznym, skutecznym zwalczaniem dyskryminacji i lepszym wykorzystywaniem atutów wszystkich pracowników; przypomina, że godzenie życia zawodowego z życiem prywatnym, edukacja i poprawa kapitału ludzkiego niosą także niegospodarcze korzyści dla jednostki;

10.

podkreśla, że należy usprawnić krajowe rozwiązania dotyczące flexicurity w świetle nowych kontekstów społeczno-gospodarczych, utrzymać je, jeżeli zachodzi taka konieczność, umocnić i dostosować do specyficznych potrzeb poszczególnych państw członkowskich w celu zapewnienia elastycznego i aktywnego rynku pracy sprzyjającego włączeniu społecznemu, efektywnych systemów szkoleń zawodowych dla wszystkich oraz odpowiednich systemów zabezpieczenia społecznego; wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, aby przeprowadzanym przez nie reformom rynku pracy towarzyszyło zwiększanie zapobiegającej ubóstwu ochrony socjalnej i ochrony osób bezrobotnych oraz podnoszenie jakości publicznych służb zatrudnienia; podkreśla, że model flexicurity nie powinien być postrzegany jako rozwiązanie uniwersalne;

11.

podkreśla znaczenie nieformalnego uczenia się i zdobywania umiejętności poprzez zacieśnianie współpracy międzypokoleniowej, w ramach której młode osoby mogą zdobywać nowe umiejętności, ucząc się od starszych pracowników;

12.

ubolewa, że dla wielu pracowników pogodzenie życia zawodowego z rodzinnym nadal pozostaje bardzo trudnym zadaniem; wzywa państwa członkowskie, by stwarzały wszystkim rodzicom, a zwłaszcza kobietom, rodzinom niepełnym, osobom w trudnym położeniu lub niepełnosprawnym, możliwości integracji nie tylko w zakresie działalności zawodowej, lecz również korzystanie z potencjału uczenia się przez całe życie; podkreśla, że podstawowe znaczenie ma fakt, iż organizacja pracy i możliwości szkolenia powinny być spójne z obowiązkami rodzicielskimi, a systemy opieki nad dziećmi wydajniejsze i dostępne, oraz że należy dostarczać odpowiedniego wsparcia rodzicom; ponadto wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia strategii politycznych i programów mających na celu wspieranie opiekunów rodzinnych;

13.

uważa, że użytecznym działaniem jest propagowanie środowiska zawodowego umożliwiającego telepracę w przypadkach, w których pozwala ona pogodzić obowiązki rodzinne i zawodowe;

Reakcje

Zapewnienie dostępności wykwalifikowanej siły roboczej

14.

z zadowoleniem przyjmuje powołanie Europejskiego systemu monitorowania wolnych miejsc pracy i inicjatywę Komisji dotyczącą ustanowienia unijnej panoramy umiejętności oraz zreformowania sieci Europejskich Służb Zatrudnienia EURES w celu poprawy przejrzystości i dostępu dla osób poszukujących pracy i wspierania mobilności zawodowej w UE; podkreśla kluczową rolę EURES w udzielaniu porad pracownikom mobilnym i osobom poszukującym pracy w odniesieniu do przysługujących im praw, a przez to w ułatwianiu urzeczywistniania prawdziwego rynku wewnętrznego, i z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie projektu pilotażowego "Twoja pierwsza praca z EURESem", skierowanego do młodych osób poszukujących pracy w 27 państwach członkowskich; podkreśla ponadto rolę EURES w regionach transgranicznych i uważa, że partnerstwo transgraniczne wymaga zapewnienia niezbędnych zasobów, aby mogło stawiać czoła wyzwaniom europejskiego rynku pracy;

15.

podkreśla znaczenie zwiększania udziału w procesie uczenia się przez całe życie, a zwłaszcza w kształceniu i szkoleniu zawodowym z myślą o zapewnieniu szans na zatrudnienie, oraz podwyższania umiejętności siły roboczej i zwiększania konkurencyjności; wskazuje na to, że należy także zwiększyć liczbę osób doszkalających się zawodowo, tak aby pracownicy o wysokich kwalifikacjach mogli znaleźć i wykonywać odpowiedni dla siebie zawód aż do wieku podeszłego; w tym kontekście uważa, że należy zapewniać bodźce zarówno pracodawcom, jak i pracownikom, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP; uważa również, że należy wdrożyć bardziej kompleksowe strategie z zakresu uczenia się przez całe życie, a systemy kształcenia i szkolenia zawodowego muszą być dostosowywane do szybko zmieniających się potrzeb rynku pracy, postępu technologicznego i nowych podejść do organizacji pracy;

16.

wyraża ubolewanie, że w trakcie kryzysu państwa członkowskie zmniejszyły swoje budżety na kształcenie i szkolenie, a ponadto apeluje do Komisji i państw członkowskich o dokonywanie większych inwestycji w systemy kształcenia i szkolenia;

17.

domaga się lepszego monitorowania przyszłego zapotrzebowania na umiejętności w Europie z podziałem na sektory zawodowe i poziomy uzyskanych kwalifikacji oraz natychmiastowego włączenia wyników tej kontroli do strategii politycznych państw członkowskich w zakresie edukacji, uczenia się przez całe życie i w innych dziedzinach; podkreśla znaczenie zwiększania atrakcyjności miejsc pracy i karier zawodowych wśród młodych pracowników oraz zaznacza, że o sytuacji na rynku pracy należy na bieżąco informować przede wszystkim ludzi młodych, aby mogli się skupić na rozwoju umiejętności, na które rzeczywiście istnieje zapotrzebowanie; uważa, że "sojusz na rzecz wiedzy" łączący przedsiębiorstwa, partnerów społecznych i placówki edukacyjne byłby użytecznym narzędziem umożliwiającym uzupełnienie braków w dziedzinie innowacji i umiejętności oraz przyczyniającym się w znacznym stopniu do wspierania interesów gospodarczych i ogólnych interesów społecznych, zwłaszcza biorąc pod uwagę najważniejsze wyzwanie, jakim jest osiągnięcie pełnego zatrudnienia, eliminacja ubóstwa, włączenie społeczne i trwały wzrost gospodarczy w ramach gospodarki światowej;

18.

podkreśla znaczenie wczesnej identyfikacji potrzeb w zakresie umiejętności i proponuje perspektywę co najmniej dziesięciu lat oraz wzywa państwa członkowskie i - w stosownych przypadkach - regiony do stworzenia centrów monitorowania zatrudnienia, koncentrujących się na przewidywaniu przyszłych potrzeb; podkreśla ponadto znaczenie tworzenia bardziej niezawodnych systemów określania zapotrzebowania na przyszłe umiejętności i przewidywania niedoborów w UE i w państwach członkowskich, a także znaczenie stałego inwestowania w umiejętności przez podwyższanie i lepsze łączenie kwalifikacji z miejscami pracy; przypomina o konieczności zapewnienia obywatelom dostępu do jakościowych informacji i wzywa do wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk w tym zakresie; aby tak się stało, podkreśla potrzebę prowadzenia ściślejszej i skuteczniejszej współpracy pomiędzy podmiotami świadczącymi usługi z zakresu kształcenia i szkolenia, w tym uniwersytetami i centrami badawczymi z jednej strony oraz publicznymi służbami zatrudnienia, przedsiębiorstwami i pracodawcami z drugiej;

19.

podkreśla konieczność poprawy wizerunku i atrakcyjności zawodów i stanowisk pracy, które charakteryzuje niedobór siły roboczej na rynku pracy;

20.

wzywa Komisję do zwiększenia rozpoznawalności i finansowego wsparcia programu Leonardo da Vinci, który umożliwia zdobywanie nowych umiejętności, wiedzy i kwalifikacji oraz sprawia, że kształcenie zawodowe staje się bardziej atrakcyjne dla wszystkich; zwraca również uwagę na szczególne znaczenie kształcenia w poprzek zawodu i wzywa do wspierania inicjatyw narodowych popularyzujących tę formę rozwoju zawodowego;

21.

zauważa, że wskaźnik realizacji programu szczegółowego Erasmus wynosi niemal 100 %; powołuje się na dobrze udokumentowane dowody potwierdzające, że Erasmus ułatwia w istotnym stopniu naukę zagranicą i zapewnia studentom większy wachlarz umiejętności, co z kolei znacznie poprawia późniejsze perspektywy zawodowe studentów uczestniczących w programie Erasmus i tym samym przyczynia się zdecydowanie do konkurencyjności Europy;

22.

podkreśla znaczenie wysokiej jakości państwowego systemu edukacji, który gwarantuje wolny i równy dostęp dla wszystkich;

23.

jest przekonany, że podstawowe znaczenie ma stworzenie warunków sprzyjających ścisłej współpracy instytutów badawczych i sektora przemysłu, a także zachęcanie spółek przemysłowych do inwestowania w badania i rozwój oraz wspieranie ich w tych działaniach; przypomina, że instytucje szkolnictwa wyższego i jednostki szkoleniowe odgrywają kluczową rolę w gospodarkach regionalnych państw członkowskich oraz że są one jedynym w swoim rodzaju miejscem, gdzie innowacje, edukacja i badania zbiegają się i mogą prowadzić do tworzenia miejsc pracy, rozwijania przedsiębiorczości i innych umiejętności oraz do stwarzania większych szans na zatrudnienie; w tym kontekście dostrzega znaczenie inicjatywy dialogu między uniwersytetami a przedsiębiorstwami; wzywa władze lokalne i regionalne, by propagowały wspólnotowy system ekozarządzania i audytu (EMAS) oraz by zachęcały wszystkie sektory gospodarki do starań o rejestrację w systemie EMAS;

24.

wzywa Komisję do dalszego promowania tworzenia europejskich sektorowych rad ds. zatrudnienia i umiejętności w kontekście "Programu na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia", które powinny być traktowane jako platforma służąca zbieraniu i wymianie informacji z państw członkowskich i regionów, co ułatwi koordynację wysiłków podejmowanych przez wszystkie odnośne strony, a także posłuży jako narzędzie wspierające dialog społeczny;

25.

uznaje podniesienie w znaczącym stopniu poziomu inwestycji w dziedzinie edukacji, badań i innowacji za zasadniczą kwestię, dlatego też, aby zachęcić państwa członkowskie do działań w tym zakresie, wyraża opinię, że konieczne jest szczególne uwzględnienie wydatków publicznych na edukację, badania i szkolenie zawodowe w trakcie ustalania średniookresowych celów budżetowych państw członkowskich;

26.

w tym celu należy odpowiednio wspierać takie instrumenty jak analizy sektorowe potrzeb w zakresie profili i zawodów;

27.

wzywa europejskie komitety dialogu społecznego do wspierania lepszego dostosowywania istniejących systemów szkolenia do obecnego i przyszłego zapotrzebowania za pomocą planu działań zawierającego jasne cele i wskaźniki umożliwiające monitorowanie postępów;

28.

podkreśla potrzebę angażowania pracodawców w zarządzanie instytucjami edukacyjnymi oraz opracowywanie kursów, metod nauczania, praktyk, ocen i kwalifikacji; podkreśla znaczenie zapewniania bodźców pracodawcom, którzy oferują szkolenia dla pracowników o niskich kwalifikacjach lub pracowników niewykwalifikowanych, a w rezultacie zapewniają możliwość zdobycia doświadczenia bezpośrednio w miejscu pracy;

29.

wyraża ubolewanie z powodu wciąż zbyt wysokiej liczby osób przedwcześnie kończących naukę w UE; wskazuje na to, że zmniejszenie ilości uczniów przedwcześnie kończących naukę jedynie o 1 punkt procentowy mogłoby doprowadzić do wejścia na rynek pracy 500 000 nowych pracowników; wzywa zatem państwa członkowskie do wdrożenia skuteczniejszych strategii politycznych, opartych na wysokiej jakości, nowoczesnej edukacji i szkoleniach zawodowych, zapobiegających przedwczesnemu kończeniu nauki i usuwających bariery uniemożliwiające pozostanie w systemie szkolnym, oferujących alternatywy edukacyjne, szkoleniowe i w zakresie przekwalifikowania uczniom mającym trudności z nauką lub niepełnosprawnym oraz służących opracowaniu skutecznego sposobu przełożenia kształcenia początkowego na życie zawodowe; podkreśla znaczenie wczesnej edukacji dla rozwijania nie tylko przyszłych umiejętności funkcjonalnych osób, lecz także ich zdolności uczenia się, specjalizowania się i dalszego rozwijania się oraz wzywa do rozwijania spójnego, całościowego i długoterminowego podejścia do wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, co zaproponowano w odnośnym komunikacji Komisji;

30.

wyraża ubolewanie w związku z tym, że wiele niepełnosprawnych osób, które są w stanie wykonywać pracę, pozostaje poza rynkiem pracy; wzywa państwa członkowskie do wdrożenia strategii politycznych oferujących osobom niepełnosprawnym alternatywne rozwiązania w zakresie kształcenia, szkolenia i zatrudnienia;

31.

wzywa państwa członkowskie do wspierania instytucji kształcenia początkowego podlegających odpowiednim przepisom i finansowanych ze środków publicznych, w tym przedszkoli, szkół podstawowych i średnich, ośrodków kształcenia zawodowego i instytucji szkolnictwa wyższego z wysoko wykwalifikowaną i dobrze wyszkoloną kadrą nauczycielską i personelem pomocniczym, pracującymi za korzystną pensję i w dobrych warunkach;

32.

podkreśla znaczenie publicznych systemów edukacji dostępnych dla wszystkich i realizujących zasadę wspierania równych szans dla wszystkich;

33.

z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji dotyczącą wspierania europejskich centrów doskonałości w ramach nowych akademickich specjalizacji dostosowanych do przyszłych miejsc pracy oraz ułatwienia mobilności młodych ludzi w tym kontekście; podkreśla znaczenie stwarzania warunków niezbędnych dla tworzenia klastrów innowacyjnych przedsiębiorstw, które mogą zdecydowanie przyspieszyć lokalny rozwój gospodarczy i spowodować tworzenie w regionach nowych miejsc pracy; uważa, że w kontekście rosnącego tempa restrukturyzacji gospodarczej warunkiem wstępnym dla zrównoważonego rozwoju są: wykwalifikowana siła robocza, specjalistyczna wiedza w zakresie zarządzania, innowacyjność, nauka, technologia i ekologiczne miejsca pracy;

34.

zachęca państwa członkowskie do włączania do wszystkich poziomów systemów kształcenia umiejętności w zakresie TIK, znajomość technologii cyfrowych, przedsiębiorczości i kluczowych kompetencji przekrojowych, takich jak komunikowanie się w językach obcych i zdolności spełnienia osobistego i rozwoju osobistego, aktywne obywatelstwo, kreatywność, świadomość kulturowa i rozumienie różnych kultur, a także kluczowych kompetencji związanych z ochroną środowiska, zmianami klimatu i zrównoważonym rozwojem; podkreśla w tym względzie znaczenie wspierania uznawania zarówno "twardych", jak i "miękkich" umiejętności w celu zwiększania możliwości zatrudnienia poszczególnych osób; wskazuje na użyteczność zdolności komunikowania się w językach obcych oraz popiera naukę języków i rozwój nauczania języków;

35.

podkreśla potrzebę prowadzenia kształcenia ukierunkowanego na innowacje; podkreśla, że należy wspierać zarówno myślenie nieschematyczne, jak i myślenie abstrakcyjne, a także zdobywanie wykształcenia technicznego, aby móc zaspokajać potrzeby pojawiające się w przyszłości;

36.

podkreśla to, że należy podjąć wysiłki mające na celu dopilnowanie, by wszystkie dzieci nabywały podstawowe umiejętności informatyczne we wczesnym wieku, aby informatyka była w związku z tym włączana w programy nauczania szkół podstawowych oraz by wszyscy Europejczycy mieli tani i łatwy dostęp do internetu;

37.

biorąc pod uwagę fakt, że szacuje się, iż w 2015 r. nastąpi niedobór informatyków wynoszący od 384 000 do 700 000, szacowany deficyt pracowników służby zdrowia wyniesie około jednego miliona, a deficyt naukowców - kolejny milion, wzywa Komisję i państwa członkowskie do przedsięwzięcia środków mających na celu zapewnienie niezbędnego poziomu wykwalifikowanych zasobów ludzkich w tych obszarach;

38.

zauważa, że internalizacja edukacji ma znaczenie społeczne, kulturalne i gospodarcze, w związku z czym apeluje do Komisji, aby ułatwiła międzynarodową mobilność badaczy, studentów, naukowców i wykładowców zarówno w UE, jak i poza jej terytorium;

39.

jest zaniepokojony faktem, że wysoko wykwalifikowane osoby podejmują zatrudnienie poniżej swoich umiejętności lub przyjmują stanowiska niewymagające kwalifikacji, co prowadzi do marnowania potencjału w UE;

40.

apeluje do państw członkowskich o opracowanie programów szkoleniowych dla nauczycieli, które zapewnią im podstawę, dzięki której będą mogli oni lepiej dostosowywać się do zmian na rynku pracy i rozwijać odpowiednie umiejętności na wszystkich szczeblach edukacji;

41.

zachęca państwa członkowskie do promowania systemu szkoleń odbywającego się w miejscu pracy, w tym dualnego systemu kształcenia/szkolenia zawodowego w celu przygotowania młodych ludzi do wejścia na rynek pracy na jak najwcześniejszym etapie oraz do wspierania jakościowych ram w zakresie staży i przyuczania się do zawodu, w jak największym stopniu prowadzących do stabilnego zatrudnienia; ponadto wzywa odnośne zainteresowane strony do zagwarantowania, że staże i przyuczanie się do zawodu będą prowadzone pod opieką zawodowych opiekunów, będą prowadziły do rzeczywistego nabycia umiejętności i doświadczenia odpowiadających potrzebom rynku pracy oraz do znalezienia nowych miejsc pracy; zwraca się do państw członkowskich o ustalenie podstawowych standardów praktyk zawodowych w odniesieniu do płac i praw socjalnych oraz wzywa do wprowadzenia europejskich ram jakości odnoszących się do praktyk, określających godne warunki pracy i zasady zapobiegające zatrudnianiu praktykantów do zastępowania stałego stosunku pracy;

42.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia opartej na dowodach współpracy w zakresie polityki dotyczącej przejścia od edukacji i szkolenia do zatrudnienia oraz mobilności edukacyjnej, która przyczynia się do rozwijania umiejętności i zwiększania zdolności do zatrudnienia wśród młodzieży;

43.

apeluje do Komisji o wzmocnienie - w ramach najbliższej inicjatywy ustawodawczej dotyczącej kwalifikacji zawodowych - wzajemnego uznawania dyplomów i kwalifikacji zawodowych oraz o stworzenie mechanizmu zapewniającego większy poziom wzajemnego uznawania kompetencji i umiejętności, w tym umiejętności nabytych w ramach szkolenia nieformalnego i pozaformalnego, oraz włączenia do tego mechanizmu pracowników z krajów trzecich; uważa, że mechanizm ten powinien opierać się na odpowiednich ramach europejskich, takich jak europejskie ramy kwalifikacji (EQF) i europejski system transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET);

44.

wzywa krajowe urzędy statystyczne do opracowania odpowiednich wskaźników służących określaniu stopnia nabycia umiejętności i jakości różnych poziomów systemów edukacyjnych funkcjonujących w poszczególnych państwach;

45.

jest zdania, że Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ), a w szczególności delegacje UE do państw trzecich, mogłaby odegrać ważną rolę poprzez udzielanie informacji dotyczących umiejętności wymaganych w Europie i dostępnych miejsc pracy, a także poprzez wspieranie realizacji procedur niezbędnych do przyjazdu do Europy;

46.

zauważa, że w wyniku zmian demograficznych istnieje wielu starszych potencjalnych wolontariuszy, którzy stanowią ogromny niewykorzystany zasób w ramach naszych społeczności; wzywa Komisję do wspierania możliwości dla starszych wolontariuszy oraz do rozwijania programu "Seniorzy w działaniu" na rzecz zwiększenia liczby bardzo doświadczonych seniorów pragnących stać się wolontariuszami, który byłby prowadzony równolegle do programu "Młodzież w działaniu", który uzupełnia program dla seniorów, a ponadto do wspierania szczególnych programów mających na celu promowanie międzypokoleniowej działalności wolontariackiej i mentorstwa;

47.

jest przekonany, że w kontekście strategii na rzecz wydłużania życia zawodowego nie podejmuje się wystarczających działań w celu wspierania osób starszych w nabywaniu umiejętności informatycznych; apeluje ponadto do Komisji i państw członkowskich o tworzenie szeroko zakrojonych programów edukacyjnych dla tej grupy społeczeństwa;

48.

podkreśla konieczność zachowania tradycji rzemieślniczych i związanych z nimi umiejętności oraz konieczność ustanowienia strategii na rzecz przedsiębiorców prowadzących sprzedaż detaliczną wyrobów rzemieślniczych, aby zachować tożsamość kulturową rzemiosła; przypomina w związku z tym znaczenie wspierania szkolenia zawodowego połączonego z pracą oraz mobilności młodych rzemieślników; zauważa, że propagowanie praktyk zawodowych służących włączeniu osób młodych do tego sektora może być godnym polecenia środkiem aktywnej polityki i wzywa państwa członkowskie do podjęcia odpowiednich kroków w tym zakresie; podkreśla znaczenie nauk humanistycznych jako dziedziny zajmującej się badaniem przeszłości i lepszym zachowaniem tożsamości kulturowej;

Wspieranie popytu na pracę i tworzenia miejsc pracy

49.

mając na uwadze rolę małych i średnich przedsiębiorstw w strukturze gospodarki europejskiej, zarówno ze względu na ich liczbę, jak i znaczenie strategiczne w walce z bezrobociem, przypomina, że MŚP zapewniają 85 % miejsc pracy w UE; przypomina, że MŚP zapewniają 85 % miejsc pracy w UE i odpowiadają za 58 % łącznej wartości dodanej wytwarzanej w Unii; wzywa wszystkie odnośne zainteresowane strony do usuwania wszystkich środków mogących utrudniać zakładanie firm i ich swobodne przemieszczanie się; wzywa państwa członkowskie i Komisję, by ułatwiały tworzenie i zachęcały do zakładania małych i średnich przedsiębiorstw, przy zwróceniu szczególnej uwagi na przedsiębiorczość kobiet, by tworzyły dla nich przyjazne otoczenie regulacyjne i fiskalne, ułatwiały dostęp do rynku, opracowały wykaz przeszkód w zatrudnianiu pracowników, ograniczały poziom biurokracji do minimum oraz poprawiły ich dostęp do środków finansowych;

50.

uważa, że w celu zwiększania zatrudnienia konieczne jest bardziej ukierunkowane wykorzystanie innowacji i bardziej konkurencyjna baza przemysłowa; uważa, że konieczne jest wspieranie zatrudnienia młodzieży, modeli biznesowych opierających się na badaniach i rozwoju oraz konkretnych bodźców na rzecz zatrudniania większej liczby osób szukających pracy;

51.

z zadowoleniem przyjmuje starania Komisji o wprowadzenie w przyszłości uproszczonego systemu wydawania zezwolenia na ograniczony czasowo pobyt w całej UE pracowników danego koncernu pochodzących z państw trzecich;

52.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do większego inwestowania w tworzenie miejsc pracy i promowanie przedsiębiorczości, tworzenie instrumentów dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność i osób samozatrudnionych, aby stwarzać szanse na zatrudnienie i ograniczać wykluczenie społeczne; jest zdania, że odpowiednie otoczenie i bodźce dla rozwoju przedsiębiorstw, a także wsparcie dla wprowadzania nowych technologii są ważne, lecz nie są wystarczające dla rozwoju europejskich gospodarek; podkreśla zatem, że należy bardziej koncentrować się na wspieraniu ducha przedsiębiorczości i umiejętności na różnych szczeblach edukacji, zapewniając szkolenia dla nowych przedsiębiorców i skuteczne rozwijanie umiejętności przez pracowników MŚP; podkreśla rolę Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii oraz EBI, a w szczególności programów takich jak JASMINE i JEREMIE, we wspieraniu tworzenia i rozwoju przedsiębiorstw oraz w dostarczaniu wsparcia dla potrzeb MŚP;

53.

wzywa Komisję do przestrzegania zasady "najpierw myśl na małą skalę" oraz do uwzględniania potrzeb MŚP w trakcie opracowywania prawodawstwa w zakresie zatrudnienia;

54.

podkreśla znaczenie darmowego i rozsądnie regulowanego internetu dla nowych przedsiębiorców i podmiotów tworzących miejsca pracy; uważa, że zaufanie użytkowników internetu do systemu oraz przekonanie o nienaruszalności jego integralności ma podstawowe znaczenie dla nowych internetowych modeli biznesowych;

55.

wskazuje, że w Unii Europejskiej jest za mało innowacyjnych firm w sektorze badań i rozwoju oraz że poważny niedobór umiejętności w zakresie innowacji i znajomości technologii cyfrowych oznacza, iż MŚP nie mogą wdrażać nowych innowacyjnych modeli biznesowych ani nowych technologii;

56.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o kontynuowanie współpracy mającej na celu utworzenie zintegrowanego i konkurencyjnego rynku kapitału podwyższonego ryzyka, który ma podstawowe znaczenie dla tworzenia i rozwoju innowacyjnych MŚP;

57.

uważa, że należy zakończyć tworzenie konkurencyjnego jednolitego rynku bez barier w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się pracowników; uważa ponadto, że utworzenie jednolitego rynku powinno iść w parze z prawodawstwem dotyczącym pracy, które będzie zapewniało równe szanse, zdecydowana koordynację systemów zabezpieczenia społecznego oraz możliwość zachowania, utrzymania bądź przenoszenia przez pracowników nabytych praw, szczególnie w przypadku transgranicznego przenoszenia praw emerytalnych; w związku z tym wzywa Komisję i państwa członkowskie do ścisłej współpracy z partnerami społecznymi na rzecz usuwania przeszkód utrudniających mobilność studentów i pracowników oraz do wspierania dzielenia się najlepszymi praktykami i doświadczeniami w tej dziedzinie, aby móc ocenić, w jaki sposób rynek wewnętrzny rozwija się pod względem zabezpieczenia społecznego pracowników i w świetle warunków wynagradzania i pracy w kraju przyjmującym; podkreśla w związku z tym, że należy zapobiegać dumpingowi płacowemu;

58.

stanowczo potępia pracę nierejestrowaną, która stanowi zagrożenie zarówno dla społeczeństwa, jak i dla pracowników; wzywa państwa członkowskie do prowadzenia regularnych i częstszych kontroli, do nakładania odpowiednich kar oraz do organizowania kampanii informacyjnych w celu zwiększenia wiedzy na temat praw przysługujących pracownikom i długofalowych strat dla pracowników zatrudnionych w szarej strefie; zachęca ponadto państwa członkowskie do łączenia działań zapobiegawczych i kar z zachętami zorientowanymi na zapobieganie stosowaniu pracy nierejestrowanej oraz na przekształcanie pracy nierejestrowanej w stały stosunek pracy;

59.

uważa, że sektor opieki zdrowotnej ma do odegrania kluczową rolę w realizacji celów strategii "Europa 2020"; uważa ponadto, że w związku ze zmianami demograficznymi sektor opieki zdrowotnej i społecznej jest ważnym źródłem zatrudnienia, którego znaczenie jeszcze wzrośnie, oraz że w największym stopniu przyczynia się on do włączenia społecznego; wzywa do stworzenia gospodarki opiekuńczej w celu zaspokajania rzeczywistych potrzeb i zapewniania wysokiej jakości usług opieki dostępnych dla wszystkich oraz dobrych warunków pracy i płacy, aby zapobiegać stosowaniu pracy nierejestrowanej; wzywa Komisję do wsparcia konwencji MOP uzupełnionej zaleceniem dotyczącym pracowników domowych w celu polepszenia warunków pracy pracowników w tym sektorze; wzywa Komisję do przeprowadzenia badania dotyczącego opiekunów pracujących w domach klientów - oprócz innych odpowiednich i zrównoważonych rozwiązań wspierających niezależne życie - w celu ustalenia, czy przepisy UE zapewniają dostateczną ochronę socjalną tej kategorii pracowników, którymi często są kobiety;

60.

podkreśla potencjał usług socjalnych, zdrowotnych, opiekuńczych i edukacyjnych w zakresie tworzenia miejsc pracy i domaga się zdecydowanych i trwałych inwestycji w te kluczowe usługi i infrastruktury, a także domaga się godnych warunków pracy w celu wsparcia świadczenia usług o wysokiej jakości; oczekuje planu działania Komisji mającego rozwiązać problem niedoboru pracowników sektora zdrowia;

61.

wzywa Komisję, państwa członkowskie, partnerów społecznych oraz inne zainteresowane strony do zapewnienia efektywnego, uproszczonego i synergicznego wykorzystywania funduszy UE, takich jak EFS, EFRR i Fundusz Spójności, oraz instrumentów, takich jak instrument mikrofinansowy, do tworzenia miejsc pracy i wspierania gospodarki społecznej; podkreśla korzyści wynikające z ukierunkowania inwestycji w ramach funduszy strukturalnych na kształcenie i szkolenie w sektorach oferujących dużą wartość dodaną pod względem technologicznym oraz w sektorach, które są szczególnie ważne pod względem zachęcania do przechodzenia na bardziej zrównoważone modele rozwoju; wzywa do zwrócenia szczególnej uwagi na te państwa członkowskie, w których występuje wysoka stopa bezrobocia, a średni miesięczny dochód nie przekracza poziomu stanowiącego granicę ubóstwa;

62.

podkreśla znaczenie synergii między poszczególnymi funduszami europejskimi, a także zdecentralizowanego podejścia przy wykorzystywaniu tych funduszy tak, by zaspokoić wymogi rynku pracy; uważa, że należy również dać pojedynczym osobom i przedsiębiorstwom odpowiednie zachęty do inwestowania w szkolenie; w związku z tym podkreśla wkład polityki spójności w inicjatywę przewodnią "Europa efektywnie korzystająca z zasobów" oraz wzywa do uwzględnienia jej potencjału w zakresie zrównoważonego wzrostu;

63.

zgadza się z potrzebą zwiększenia wpływu instrumentów polityki spójności, w tym EFS, przez skoncentrowanie środków finansowych na mniejszej liczbie priorytetów, poprawę warunków niezbędnych do przeprowadzenia reform instytucjonalnych, bardziej zdecydowane stosowanie zasady partnerstwa, podkreślanie jasnych i mierzalnych celów oraz wprowadzenie umów inwestycyjnych na rzecz rozwoju i partnerstwa między Komisją a państwami członkowskimi;

64.

wzywa Komisję do przeglądu istniejących unijnych ram bezpośredniego wsparcia przedsiębiorczości oraz do zbadania możliwości przyznania znakomitej części tego wsparcia na tworzenie miejsc pracy w przedsiębiorstwach, rozwijanie umiejętności pracowników i wdrażanie kolejnych programów szkoleniowych;

Poprawa funkcjonowania rynku pracy

65.

odnotowuje, że polityka w zakresie flexicurity jest centralnym elementem Programu na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia i podziela opinię Komisji, że kryzys wystawił krajowe rozwiązania dotyczące flexicurity na poważną próbę, w szczególności w przypadkach, w których zostały wprowadzone środki mające na celu zapewnienie elastyczności zewnętrznej rynku pracy bez odpowiedniego wzmocnienia systemów zabezpieczenia społecznego; podkreśla jednak potrzebę przeprowadzenia reform na rynku pracy bez osłabiania skutecznych strategii politycznych, porozumienia i wzajemnego zaufania między rządami krajowymi i partnerami społecznymi; podkreśla, że środki dotyczące flexicurity powinny być dostosowane do warunków społecznych i specyficznej struktury krajowego rynku pracy oraz interesów pracodawców i pracowników;

66.

podkreśla jednak, że sam model flexicurity nie może zaradzić kryzysowi, i wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz partnerów społecznych do kontynuowania koniecznych reform rynku pracy, przy zwróceniu szczególnej uwagi na integrację na rynku pracy pracowników z grup najsłabszych i najmniej uprzywilejowanych; zaleca w tym kontekście przyjęcie podejścia oddolnego, ułatwiającego dialog i zaangażowanie przedstawicieli środowiska politycznego i społecznego wszystkich szczebli;

67.

uważa, że w kontekście nowego impetu zmian społeczno-gospodarczych należy dokonać przeglądu i wzmocnienia czterech filarów modelu flexicurity (którymi są: elastyczne i wiarygodne warunki umowne, aktywna polityka dotycząca rynku pracy, uczenie się przez całe życie oraz nowoczesne systemy zabezpieczeń społecznych) oraz równowagi między nimi, aby odpowiedzieć na potrzeby pracowników i przedsiębiorstw na nowoczesnym rynku pracy, tworzyć godne miejsca pracy i zapewnić pracownikom szanse na zatrudnienie, odpowiednią ochronę socjalną oraz poszanowanie zasady "taka sama płaca za taką samą pracę" w połączeniu z równouprawnieniem płci; uważa, że podstawowe znaczenie w ramach tego procesu ma wzmacnianie instytucji rynku pracy, co ma na celu dopilnowanie, aby pracownicy czerpali korzyści ze zmiany pracy, zawodu, sektora i statusu zatrudnienia; uważa ponadto, że partnerzy społeczni powinni aktywnie uczestniczyć w tym przeglądzie w ramach dialogu społecznego;

68.

wzywa Komisję - zgodnie z art. 152 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - do większego wspierania roli partnerów społecznych w poszczególnych sektorach przemysłu w całej Europie przy jednoczesnym poszanowaniu ich autonomii;

69.

popiera - zgodnie z art. 155 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - prowadzenie dialogu między partnerami społecznymi i zachęca ich do nawiązywania stosunków umownych, w tym umów zbiorowych; zaleca, aby wykonywanie umów zawartych na szczeblu unijnym przez partnerów społecznych w poszczególnych sektorach przemysłu odbywało się zgodnie z procedurą określoną w art. 155 ust. 2 TFUE w dziedzinach podlegających art. 153 TFUE;

70.

zachęca państwa członkowskie do opracowania systemu telepracy, tzn. wszelkich form pracy zdalnej, wszelkich form organizacji lub wykonywania pracy poza klasycznie rozumianymi czasem pracy i lokalizacją, możliwych dzięki środkom telekomunikacyjnym i Internetowi w ramach świadczenia usługi lub pozostawania w stosunku pracy;

Wspieranie rynków pracy sprzyjających integracji społecznej

71.

podkreśla, że jeżeli Europa chce wyjść silniejsza z kryzysu gospodarczego, stać się bardziej konkurencyjna i spójna, mieć wyższy poziom wzrostu i zatrudnienia oraz zabezpieczyć systemy bezpieczeństwa socjalnego w perspektywie długoterminowej, musi lepiej wykorzystywać potencjał swojej siły roboczej we wszystkich grupach wiekowych, poprawić funkcjonowanie swojego rynku pracy i poziom włączenia społecznego i ochrony socjalnej, a także rozszerzyć zakres kwalifikacje i umiejętności siły roboczej;

72.

w tym kontekście podkreśla, że zmniejszenie segmentacji rynku pracy należy osiągnąć poprzez zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pracownikom i zwiększenie włączenia do rynku pracy, aby poprawić szanse wszystkich pracowników zatrudnionych na podstawie różnych form zatrudnienia, a zwłaszcza grup w najtrudniejszej sytuacji i najsłabszych, na wejście na rynek pracy i na rozwój kariery zawodowej;

73.

podkreśla znaczenie poszanowania praw osób niepełnosprawnych podczas realizacji Programu, a także ich uwzględnienia we wszystkich aspektach strategii "Europa 2020"; wzywa Komisję do podjęcia odpowiednich działań w celu wspierania rozwoju uniwersalnie zaprojektowanych towarów i usług oraz dostępu do nich, jak określono w art. 29 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, w tym do wymiany najlepszych praktyk;

74.

podkreśla, że w wielu państwach członkowskich wzrost płac był niższy od wzrostu produktywności oraz odnotowuje z dużym niepokojem rosnącą liczbę "ubogich pracowników", którzy mimo pobierania wynagrodzenia nie są wstanie przekroczyć progu ubóstwa, i uznaje przy tym podjęcie konkretnych działań w celu zmiany powyższej sytuacji za kwestię priorytetową;

75.

podkreśla priorytetowe znaczenie zajęcia się problemem bezrobocia wśród młodzieży; wzywa Komisję i państwa członkowskie do kontynuacji wysiłków na rzecz wspierania integracji młodzieży na rynku pracy, w tym do tworzenia zachęt dla młodych ludzi i pracodawców oraz do rozwijania koncepcji staży i przyuczania do zawodu; w tym kontekście podkreśla kluczowe znaczenie ułatwiania przejścia ze szkoły na rynek pracy, doradztwa i monitorowania dostosowanego do potrzeb, a także określenia możliwości zdobycia konkretnych umiejętności i podnoszenia ich zgodnie z wymogami rynku pracy; podkreśla, że ten projekt przewodni powinien być ściśle powiązany z projektem przewodnim "Mobilna młodzież";

76.

podkreśla znaczenie stwarzania odpowiednich warunków dla zagwarantowania, że starsi pracownicy mogą dłużej pozostać na rynku pracy oraz dla zapewnienia włączania solidarności i współpracy międzypokoleniowej w główny nurt polityki zatrudnienia, a także wdrażania inicjatyw na rzecz wspierania dłuższej aktywności zawodowej, takich jak dzielenie pracy, ponowne ocenianie umiejętności i doświadczenia, wolontariat pracowniczy i stopniowe przechodzenie na emeryturę, również wśród pracowników niezależnych;

77.

ze względu na starzenie się społeczeństwa w Europie wzywa państwa członkowskie do utworzenia zestawu instrumentów ułatwiających osobom starszym dostęp do rynku pracy, a także apeluje o propagowanie i szeroko zakrojone wsparcie w dziedzinie orientacji zawodowej i aktywowania osób starszych w kontekście innowacyjnego partnerstwa na rzecz aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu, a także o zachęty dla pracodawców, gdyż przedsiębiorcy są mniej zainteresowani osobami starszymi; podkreśla, jak ważne jest dalsze kształcenie tych osób oraz zdobywanie przez nie nowych kwalifikacji, które umożliwią im powrót na rynek pracy; podkreśla w tym kontekście znaczenie korzystania z wiedzy i doświadczenia osób starszych, np. w projektach szkoleniowych;

78.

w świetle rosnącej stopy bezrobocia wzywa państwa członkowskie do zmodernizowania i umocnienia publicznych służb zatrudnienia, aby odgrywały większą rolę jako świadczący usługi w dziedzinie uczenia się przez całe życie na rzecz pracowników i pracodawców; jest przekonany, że publiczne służby zatrudnienia mogą oferować instrumenty oceny umiejętności, tworzenia profili i zapewniania indywidualnych porad zawodowych i usług konsultacyjnych w ścisłej współpracy z lokalnymi pracodawcami, a także dostarczać informacji na temat możliwości w dziedzinie przedsiębiorczości oraz szeregu szkoleń i programów przekwalifikowania zawodowego;

79.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o oficjalne uznanie wkładu gospodarki społecznej, która odpowiada za 10 % miejsc pracy w UE i odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE; uważa, że konieczne jest wspieranie jej rozwoju, aby przyczyniać się do tworzenia dobrobytu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz pomagać w tworzeniu rynków sprzyjających włączeniu społecznemu, aby utrzymywać miejsca pracy w sektorach i przedsiębiorstwach znajdujących się w kryzysie lub zagrożonych likwidacją, aby zwiększać poziomy stabilności miejsc pracy, by ciągle wykorzystywać umiejętności oraz odkrywać nowe zawody i opracowywać nowe drogi do zatrudnienia dla grup w szczególnie trudnej sytuacji;

80.

podkreśla, że lepsze i solidniejsze strategie polityczne propagujące równość płci oraz godzenie życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego powinny przyczynić się do zwiększenia na rynku pracy liczby kobiet i mężczyzn należących do grupy czynnej zawodowo; podkreśla znaczenie wspierania kobiet przy wchodzeniu, powrocie i rozwoju na rynku pracy, szczególnie w przypadku kobiet, które napotykają trudności przy powrocie do pracy po okresie urlopu macierzyńskiego bądź wychowawczego;

81.

jest zdania, że należy dołożyć starań, aby promować wśród dziewcząt techniczne i inżynieryjne kierunki studiów (takie jak matematyka, informatyka, nauki przyrodnicze i technologia) oraz by zwalczać stereotypy związane z płcią i segregację zawodową kobiet w zakresie kształcenia i na rynku pracy; wzywa państwa członkowskie do przedsięwzięcia środków ukierunkowanych na wspieranie obecności kobiet na stanowiskach kierowniczych i innych wysokich stanowiskach;

82.

uważa, że unijne prawodawstwo antydyskryminacyjne znacząco zwiększyło poziom ochrony w całej UE; sądzi jednak, że należy uczynić więcej, aby przeciwdziałać dyskryminacji (w tym dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie) różnych grup osób w zakresie zatrudnienia, szkoleń i zawodu z myślą o wprowadzeniu w życie zasady równego traktowania; sądzi, że większe zaangażowanie kobiet na rynku pracy należy wspierać również poprzez ukierunkowane strategie polityczne w zakresie zabezpieczenia społecznego, mające na celu zapewnienie opieki dzieciom i rodzinie, poprzez wprowadzanie programów dotyczących uwzględniania aspektu płci oraz poprzez środki wspierające dobrowolne zatrudnienie kobiet i mężczyzn w nietradycyjnych zawodach, ze szczególnym uwzględnieniem sektorów tradycyjne zdominowanych przez mężczyzn;

83.

podkreśla - oprócz wymiaru praw człowieka - gospodarcze argumenty przemawiające za środkami antydyskryminacyjnymi; wzywa państwa członkowskie do poczynienia kroków niezbędnych do szybkiego osiągnięcia porozumienia i przyjęcia wniosku dotyczącego dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną; wzywa Komisję do dalszego wspierania przezwyciężania technicznych trudności istniejących w Radzie w celu osiągnięcia takiego porozumienia, ponieważ solidna polityka antydyskryminacyjna UE wzmocni strategię "Europa 2020";

84.

utrzymuje, że jeśli kwalifikacje i umiejętności pracujących kobiet mają zostać zachowane w zmieniającym się otoczeniu gospodarczym i jeśli te z nich, które pragną powrócić do pracy, mają uzyskać wsparcie, podstawowe znaczenie ma to, aby pracownicy przebywający na urlopie wychowawczym również byli uwzględniani w działaniach z zakresu szkolenia, podejmowanych przez ich pracodawców;

85.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wspierały środki mające na celu godzenie życia zawodowego z rodzinnym oraz aby inwestowały w udział kobiet w rynku pracy poprzez propagowanie zarządzania różnorodnością, zachęcanie kobiet do podejmowania pracy zawodowej, a także wspieranie tworzenia nowych stanowisk oferujących bardziej elastyczne warunki pracy;

86.

podkreśla, że tworzeniu miejsc pracy powinny towarzyszyć nowe formy rozwiązań w zakresie pracy, które będą umożliwiać pracownikom z dziećmi pozostającymi na ich utrzymaniu pracę w innych godzinach, ograniczanie czasu pracy takich pracowników lub podejmowanie przez nich telepracy;

87.

zwraca uwagę, że możliwości podniesienia poziomu zatrudnienia kobiet powstają nie tylko w sektorze opieki zdrowotnej i sektorze społecznym, ale także w sektorze obrony narodowej, sektorze logistyki (w tym transportu), sektorze usług dla przedsiębiorstw, przykładowo w sektorze ubezpieczeń i konsultingu, a ponadto w sektorze ekologii i trwałych miejsc pracy;

88.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o wspieranie i rozwijanie konkretnych programów ukierunkowanych na zatrudnianie kobiet w zawodach technicznych poprzez udzielanie dotacji dla młodych kobiet ze środowisk akademickich, zgodnie z najlepszymi praktykami stosowanymi w niektórych państwach członkowskich, takimi jak program "Excellentia" w Austrii, który pozwolił na podwojenie liczby kobiet uzyskujących tytuł profesora na politechnikach i przyczynił się do stworzenia centrów badawczych o wysokiej jakości, którymi kierują kobiety;

89.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zachęcały sektor prywatny i publiczny do podejmowania wszelkich możliwych i koniecznych działań zmierzających do zniesienia różnic płacowych uwarunkowanych płcią pracownika oraz największych różnić pod względem dostępu, wynagrodzenia, rozwoju kariery, udziału i zarządzania w celu zwiększenia udziału kobiet w rynku pracy; podkreśla w związku z tym znaczenie przejrzystości mającej formę precyzyjniejszych danych statystycznych, a także znaczenie użytecznej definicji "pracy o równej wartości"; z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji dotyczącą dokonania przeglądu systemu emerytalnego w odniesieniu do tych osób - a dotyczy to przede wszystkim kobiet - które w związku z bezrobociem, chorobą lub obowiązkami opiekuńczymi nieregularnie opłacały składki emerytalne.

Poprawa jakości miejsc pracy i warunków pracy

90.

uważa, że dążeniu do realizacji celu pełnego zatrudnienia muszą towarzyszyć intensywniejsze działania na rzecz poprawy jakości miejsc pracy oraz warunków pracy i życia wszystkich pracowników, w tym w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy oraz równouprawnienia płci;

91.

uważa, że należy propagować jakość miejsc pracy jako wielowymiarową koncepcję obejmującą zarówno stosunki pracy, jak i samą pracę; wzywa Komisję do intensyfikacji działań na rzecz przeglądu definicji UE i wspólnych wskaźników dotyczących jakości miejsc pracy, aby poprawić ich przydatność dla oceny i porównywania strategii politycznych państw członkowskich; uważa, że dialog społeczny odgrywa ważną rolę we wspieraniu godnej pracy, zatrudnienia o wysokiej jakości i odpowiedniej ochrony socjalnej, i w związku z tym wzywa najważniejsze zainteresowane strony w obszarze stosunków pracy na szczeblu UE do działania na rzecz opracowania wspólnego podejścia europejskiego w tym zakresie oraz do wzięcia aktywnego udziału w przeglądzie definicji i wskaźników jakości miejsc pracy;

92.

uważa, że dostępność miejsca pracy, zwłaszcza w kontekście budynków i technologii informatycznych, jest podstawowym warunkiem pracy i jednym z najważniejszych warunków w odniesieniu do zawodowej integracji osób niepełnosprawnych;

93.

z zadowoleniem przyjmuje zaproponowane przez Komisję dokonanie przeglądu prawodawstwa z zakresu zdrowia i bezpieczeństwa oraz ostrzega, że niebezpieczne warunki pracy, ciągłe zmiany stanowisk pracy oraz zwiększający się poziom stresu negatywnie wpływają na zdrowie fizyczne i psychiczne pracowników; zwraca się do Komisji o rozwiązanie problemu związanego z nieuznawaniem zagrożeń związanych z pracą i chorób zawodowych;

94.

podkreśla znaczenie uwzględnienia działań zainteresowanych podmiotów na rzecz poprawy jakości miejsc pracy oraz wykorzystywania odpowiednich instrumentów politycznych, w tym przepisów, koordynacji polityki, wymiany najlepszych praktyk oraz niezależnych umów partnerów społecznych;

95.

jest zdania, że rosnąca liczba i zwiększający się odsetek chorób zawodowych, a zwłaszcza rozpowszechnianie się zaburzeń mięśniowo-szkieletowych, mają znaczny wpływ na jakość miejsc pracy, w związku z czym należy podjąć dodatkowe wysiłki w celu ich ograniczenia, jeśli starzejące się społeczeństwo ma mieć charakter zrównoważony;

96.

uważa, że prawa pracowników, dialog między partnerami społecznymi, tj. pracownikami i pracodawcami, oraz odpowiednia ochrona socjalna mająca na celu zapobieganie ubóstwu osób pracujących powinny stanowić podstawę jakości zatrudnienia, a zatem również koncepcji jakości pracy;

97.

zachęca Komisję do zakończenia wstępnych działań legislacyjnych i do przedłożenia wniosków ustawodawczych zapowiadanych w Programie przy pełnym uwzględnieniu wyników przeprowadzonej przez nią oceny skutków gospodarczo-społecznych oraz poszanowaniu niezależności partnerów społecznych; z zadowoleniem przyjmuje plany Komisji dotyczące przeglądu skuteczności przepisów w zakresie jakości miejsc pracy oraz warunków pracy przy należytym uwzględnieniu aktualnych wydarzeń;

98.

podkreśla, że cele określone w obszarze zatrudnienia oraz strategie mające na celu ich osiągnięcie powinny być monitorowane i skoordynowane z celami istniejącymi w innych ważnych obszarach, takich jak sektor finansów publicznych, i odnośnymi strategiami politycznymi w zakresie innowacji;

99.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

Identyfikator:	Dz.U.UE.C.2013.131E.87
Rodzaj:	Rezolucja
Tytuł:	Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia (2011/2067(INI)).
Data aktu:	26/10/2011
Data ogłoszenia:	08/05/2013

Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia (2011/2067(INI)).

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Dz.U.UE.C.2013.131E.87