Komitet Badań Naukowych.

USTAWA

z dnia 12 stycznia 1991 r.

o Komitecie Badań Naukowych.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Art.  1.

1. Tworzy się Komitet Badań Naukowych, zwany dalej "Komitetem".

2. Komitet jest naczelnym organem administracji rządowej do spraw polityki naukowej i naukowo-technicznej państwa.

Art.  2.

Do zadań Komitetu należy w szczególności:

1) opracowywanie projektów założeń polityki naukowej i naukowo-technicznej państwa, w tym propozycji udziału nakładów budżetowych na naukę w produkcie krajowym brutto,

2) określanie kierunków badań naukowych i prac rozwojowych szczególnie ważnych dla postępu cywilizacyjnego, nauki, techniki, gospodarki narodowej, zdrowia społeczeństwa, kultury oraz obronności i bezpieczeństwa państwa, z uwzględnieniem zasady zrównoważonego rozwoju,

3) opracowywanie projektów założeń polityki innowacyjnej państwa, wspólnie z ministrem właściwym do spraw gospodarki oraz z innymi ministrami właściwymi w tej sprawie,

4) opracowywanie wniosków dotyczących zawierania i kontynuacji umów międzyrządowych w zakresie dwustronnej i wielostronnej współpracy naukowej i naukowo-technicznej,

5) dokonywanie - na podstawie wniosków właściwych zespołów Komitetu - podziału środków finansowych pomiędzy jednostki naukowe,

6) ocenianie realizacji badań naukowych i prac rozwojowych oraz ich wyników, działalności wspomagającej badania i innych zadań finansowanych lub dofinansowywanych przez Komitet,

7) rozpatrywanie odwołań od uchwał zespołów Komitetu dotyczących przyznawania środków finansowych,

8) tworzenie zespołów opiniodawczo-doradczych,

9) inicjowanie i opiniowanie projektów aktów normatywnych, a także rozwiązań ekonomiczno-finansowych dotyczących nauki, rozwoju techniki i działalności innowacyjnej,

10) przedstawianie Przewodniczącemu Komitetu stanowiska lub opinii w sprawach należących do jego zakresu działania, z inicjatywy własnej lub na wniosek Przewodniczącego Komitetu.

Art.  3.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) badaniach naukowych - rozumie się przez to:

a) badania podstawowe, obejmujące działalność badawczą - eksperymentalną lub teoretyczną - podejmowaną w celu zdobycia nowej wiedzy o zjawiskach i faktach, nieukierunkowaną na bezpośrednie zastosowanie w praktyce,

b) badania stosowane, obejmujące działalność badawczą, podejmowaną w celu zdobycia nowej wiedzy, ukierunkowaną na bezpośrednie zastosowanie w praktyce,

2) pracach rozwojowych - rozumie się przez to prace wykorzystujące dotychczasową wiedzę, uzyskaną w wyniku działalności badawczej lub doświadczeń praktycznych, prowadzone w celu wytworzenia nowych lub udoskonalenia istniejących materiałów, wyrobów, urządzeń, usług, procesów lub metod,

3) działalności innowacyjnej - rozumie się przez to prace związane z przygotowaniem i uruchomieniem wytwarzania nowych lub udoskonalonych materiałów, wyrobów, urządzeń, usług, procesów lub metod, przeznaczonych do wprowadzania na rynek albo do innego wykorzystania w praktyce; zakończenie działalności innowacyjnej następuje z dniem uruchomienia nowej produkcji, technologii lub usług, zastosowania nowego rozwiązania organizacyjnego albo z dniem wprowadzenia na rynek,

4) jednostkach naukowych - rozumie się przez to:

a) placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk,

b) Polską Akademię Umiejętności,

c) podstawowe, w rozumieniu statutów szkół wyższych, jednostki organizacyjne tych szkół prowadzące badania naukowe lub prace rozwojowe w określonych dyscyplinach naukowych oraz jednostki organizacyjne określone w statutach wyższych szkół zawodowych,

d) szkoły wyższe w zakresie prowadzonych w nich badań własnych, rozumianych jako badania naukowe i prace rozwojowe służące rozwojowi kadry naukowej,

e) jednostki badawczo-rozwojowe w rozumieniu ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych,

f) inne jednostki organizacyjne, prowadzące badania naukowe lub prace rozwojowe, niewymienione w lit. a)-e), posiadające osobowość prawną,

5) finansowaniu lub dofinansowaniu działalności statutowej - rozumie się przez to całkowite lub częściowe pokrywanie kosztów utrzymania jednostek naukowych, o których mowa w pkt 4, związanych z inicjowanymi przez nie i prowadzonymi w nich w sposób ciągły badaniami naukowymi i pracami rozwojowymi w określonych dyscyplinach naukowych oraz kosztów prowadzenia tych badań i prac, w tym także kosztów współpracy naukowej i naukowo-technicznej z zagranicą oraz działalności wspomagającej badania,

6) finansowaniu projektów badawczych - rozumie się przez to finansowanie na podstawie konkursu zadania badawczego, podejmowanego indywidualnie lub zespołowo, o tematyce zgłaszanej przez wykonawcę projektu lub zamawianej przez Komitet lub Przewodniczącego Komitetu,

7) finansowaniu projektów celowych - rozumie się przez to finansowanie badań stosowanych lub prac rozwojowych prowadzonych na zlecenie przedsiębiorców, organów administracji rządowej lub organów samorządu województwa; projekt celowy obejmuje także bezpośrednie zastosowanie w praktyce wyników projektu oraz niezbędne do tego inwestycje,

8) finansowaniu lub dofinansowywaniu działalności wspomagającej badania - rozumie się przez to przeznaczanie środków w szczególności na:

a) ekspertyzy, opinie i oceny naukowe,

b) tworzenie, przetwarzanie, przekazywanie i upowszechnianie informacji naukowej i naukowo-technicznej, w tym na działalność bibliotek i działalność wydawniczą,

c) upowszechnianie lub popularyzację osiągnięć naukowych i naukowo-technicznych.

Rozdział  2

Komitet i jego organy

Art.  4.

1. W skład Komitetu wchodzą:

1) Przewodniczący,

2) dwóch zastępców Przewodniczącego,

3) Sekretarz Komitetu,

4) członkowie.

2. Do powoływania i odwoływania Przewodniczącego Komitetu stosuje się przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483). Przewodniczący Komitetu wchodzi w skład Rady Ministrów.

3. Zastępców Przewodniczącego Komitet wybiera spośród swoich członków pochodzących z wyboru, w drodze głosowania, bezwzględną większością głosów. Zastępca Przewodniczącego może być odwołany przez Komitet po przeprowadzeniu głosowania, bezwzględną większością głosów, przy obecności co najmniej dwóch trzecich ustawowego składu Komitetu.

4. Sekretarza Komitetu powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Przewodniczącego Komitetu.

5. Członkami Komitetu są:

1) pięć osób, które powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów spośród członków Rady Ministrów,

2) przewodniczący zespołów Komitetu.

6. W posiedzeniach Komitetu, z głosem doradczym, bierze udział Prezes Polskiej Akademii Nauk, Prezes Polskiej Akademii Umiejętności, Przewodniczący Rady Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych oraz Przewodniczący Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.

7. Członek Komitetu, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, może wyznaczyć sekretarza stanu lub podsekretarza stanu jako swojego przedstawiciela do udziału w posiedzeniach Komitetu.

8. Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi tryb wyznaczania przedstawicieli, o których mowa w ust. 7, uwzględniając w szczególności warunki udziału tego przedstawiciela w posiedzeniach Komitetu, konieczność przedstawienia imiennego wniosku w tej sprawie oraz uzyskania zgody Prezesa Rady Ministrów i Przewodniczącego Komitetu.

9. Przewodniczący Komitetu nie rzadziej niż dwa razy w roku - z inicjatywy własnej lub na wniosek co najmniej 6 przewodniczących zespołów Komitetu - zwołuje posiedzenia Komitetu z udziałem wszystkich członków zespołów Komitetu.

Art.  5.

1. Komitet podejmuje uchwały bezwzględną większością głosów przy obecności co najmniej połowy swojego ustawowego składu.

2. Szczegółowe zasady i tryb działania Komitetu określa uchwalony przez Komitet regulamin, zatwierdzony przez Radę Ministrów.

Art.  6.

1. Komitet wydaje Dziennik Urzędowy Komitetu Badań Naukowych na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

2. Komitet wydaje Biuletyn Komitetu Badań Naukowych na zasadach określonych w regulaminie Komitetu, w którym zamieszcza w szczególności informacje o zamierzeniach programowych Komitetu, kryteriach podejmowanych decyzji oraz informacje o dokonaniach Komitetu.

Art.  7.

Organami Komitetu są:

1) Przewodniczący Komitetu,

2) dwanaście zespołów Komitetu,

3) Zespół Badań na Rzecz Obronności i Bezpieczeństwa,

4) Zespół do Spraw Działalności Wspomagającej Badania,

5) zespoły interdyscyplinarne, o których mowa w art. 8a ust. 5.

Art.  8.

1. W skład każdego z zespołów Komitetu wchodzi po pięć osób pochodzących z wyboru.

2. Prezes Rady Ministrów wyznacza do składu każdego zespołu Komitetu jednego członka reprezentującego praktykę gospodarczą lub społeczną.

3. Komitet, w drodze uchwały, ustala dziedziny nauki należące do właściwości poszczególnych zespołów oraz dla każdego z tych zespołów określa dyscypliny naukowe - nie więcej niż pięć i nie mniej niż trzy. Każdą z dyscyplin naukowych reprezentuje jeden członek zespołu Komitetu pochodzący z wyboru. Jeżeli dla zespołu określono mniej niż pięć dyscyplin naukowych, wybraną przez Komitet dyscyplinę reprezentuje dwóch członków zespołu Komitetu pochodzących z wyboru.

4. Przez dyscyplinę naukową, o której mowa w ust. 3, rozumie się także grupę takich dyscyplin.

5. Komitet wydaje zespołom Komitetu, zespołom opiniodawczo-doradczym i sekcjom specjalistycznym wytyczne i zalecenia dotyczące realizowanych przez nie zadań.

Art.  8a.

1. Przewodniczący Komitetu powołuje Zespół Badań na Rzecz Obronności i Bezpieczeństwa, w którego skład wchodzą członkowie zespołów Komitetu pochodzący z wyboru oraz przedstawiciele Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych i ministra właściwego do spraw gospodarki. Przewodniczący Komitetu pełni funkcję przewodniczącego tego Zespołu.

2. Przewodniczący Komitetu, w drodze zarządzenia, określa zadania i tryb pracy Zespołu Badań na Rzecz Obronności i Bezpieczeństwa oraz powołuje i odwołuje jego członków.

3. Przewodniczący Komitetu powołuje Zespół do Spraw Działalności Wspomagającej Badania, w którego skład wchodzą członkowie zespołów Komitetu pochodzący z wyboru oraz właściwi eksperci.

4. Przewodniczący Komitetu, w drodze zarządzenia, określa zadania i tryb pracy Zespołu do Spraw Działalności Wspomagającej Badania, powołuje i odwołuje jego członków oraz wyznacza przewodniczącego.

5. Przewodniczący Komitetu, z inicjatywy własnej lub z inicjatywy Komitetu, może w razie potrzeby, na czas określony, powołać zespół interdyscyplinarny, w którego skład wchodzą członkowie zespołów Komitetu pochodzący z wyboru oraz właściwi eksperci.

6. Przewodniczący Komitetu, w drodze zarządzenia, określa zadania i tryb pracy zespołu interdyscyplinarnego, o którym mowa w ust. 5, powołuje i odwołuje jego członków oraz wyznacza przewodniczącego.

7. Do zespołów, o których mowa w ust. 1, 3 i 5, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące zespołów Komitetu, z wyjątkiem przepisów art. 4 ust. 5 pkt 2, art. 8 ust. 1-3, art. 12 ust. 1 i rozdziału 4.

Art.  8b.

Komitet, w drodze uchwały, może powoływać zespoły opiniodawczo-doradcze, określając w niej ich nazwę, zakres i tryb działania.

Art.  9.

1. Przewodniczący Komitetu kieruje jego pracą i reprezentuje Komitet na zewnątrz.

2. Do zadań Przewodniczącego Komitetu należy w szczególności:

1) przedstawianie Radzie Ministrów projektów polityki naukowej i naukowo-technicznej państwa, uwzględniającej:

a) rozwój kraju i integrację z Unią Europejską,

b) propozycje udziału nakładów budżetowych na naukę w produkcie krajowym brutto,

c) propozycje kierunków badań naukowych i prac rozwojowych szczególnie ważnych dla postępu cywilizacyjnego, nauki, techniki, gospodarki narodowej, zdrowia społeczeństwa, kultury oraz obronności i bezpieczeństwa państwa, z uwzględnieniem zasady zrównoważonego rozwoju,

2) realizowanie i koordynowanie polityki państwa w zakresie nauki i rozwoju techniki,

3) przedstawianie Radzie Ministrów projektów polityki innowacyjnej państwa,

4) opracowywanie materiałów do projektu ustawy budżetowej w części dotyczącej nauki,

5) przedstawianie Radzie Ministrów:

a) wniosków i opinii dotyczących prowadzenia i finansowania badań naukowych i prac rozwojowych niezbędnych do realizacji programów wieloletnich,

b) wniosków dotyczących zawierania i kontynuacji umów międzyrządowych w zakresie współpracy naukowej i naukowo-technicznej,

6) określanie kryteriów i trybu przyznawania oraz rozliczania środków finansowych ustalanych w budżecie państwa na naukę,

7) dokonywanie podziału środków finansowych na cele określone w art. 14 ust. 2 oraz pomiędzy zespoły Komitetu,

8) sprawowanie nadzoru i kontroli nad wydatkowaniem środków finansowych ustalanych w budżecie państwa na naukę,

9) powoływanie i odwoływanie członków zespołów, o których mowa w art. 8a ust. 1, 3 i 5, zespołów opiniodawczo-doradczych oraz sekcji specjalistycznych, na podstawie wniosków zespołów Komitetu.

3. Przewodniczący Komitetu współdziała z organami administracji rządowej i organami jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeniami naukowymi i naukowo-technicznymi w sprawach objętych jego zakresem działania.

4. Przewodniczący Komitetu, raz na dwa lata, przedstawia Sejmowi i Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej informacje o stanie nauki w Polsce.

5. Przewodniczący Komitetu ma prawo wstrzymać wykonanie uchwały Komitetu, zespołu Komitetu lub zespołu, o którym mowa w art. 8a ust. 1, 3 i 5, i skierować sprawę do rozpatrzenia przez Komitet. Ponowne podjęcie przez Komitet uchwały w sprawie, która była przedmiotem wstrzymanej uchwały, następuje większością co najmniej dwóch trzecich głosów ustawowego składu Komitetu.

Art.  10.

1. Do zadań zespołów Komitetu należy:

1) przedstawianie Komitetowi opinii dotyczących spraw objętych zakresem działania zespołu,

2) ocenianie stanu badań naukowych i prac rozwojowych oraz potrzeb poszczególnych dziedzin nauki i techniki, a także poziomu naukowego jednostek naukowych objętych zakresem działania zespołu,

3) inicjowanie i opiniowanie projektów dokumentów, ekspertyz, analiz i ocen przedstawianych Komitetowi.

2. W zakresie gospodarowania środkami finansowymi zespoły Komitetu:

1) przedstawiają Komitetowi lub Przewodniczącemu Komitetu wnioski w sprawie podziału środków, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, 2, 5 i 6, pomiędzy jednostki naukowe lub na realizację określonych zadań,

2) podejmują na podstawie wniosków swoich sekcji uchwały w sprawie:

a) finansowania projektów badawczych ze środków, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 3; od uchwał tych nie przysługuje odwołanie,

b) dofinansowywania projektów celowych ze środków, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 4.

Art.  11.

Zespoły Komitetu przedstawiają Przewodniczącemu Komitetu wnioski o powołanie sekcji specjalistycznych o uprawnieniach opiniodawczych. Sekcje mogą powoływać recenzentów, jurorów i korzystać z innych form oceny rozpatrywanych przez nie projektów badawczych i projektów celowych.

Art.  12.

1. Pracami zespołów Komitetu kierują ich przewodniczący, wybierani spośród osób pochodzących z wyboru, bezwzględną większością głosów członków zespołu pochodzących z wyboru, i odwoływani w takim samym trybie.

2. Realizując swoje zadania, zespoły Komitetu podejmują uchwały bezwzględną większością głosów, przy obecności co najmniej połowy ustawowego składu zespołu.

3. Od uchwały zespołu Komitetu, z zastrzeżeniem przepisu art. 10 ust. 2 pkt 2 lit. a), przysługuje odwołanie do Komitetu w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o treści tej uchwały.

Art.  13. ¹

Komitet wykonuje swoje zadania przy pomocy ministerstwa obsługującego ministra właściwego do spraw nauki.

Art.  13a.

1. Członkom zespołów Komitetu pochodzącym z wyboru i innym członkom tych zespołów, członkom zespołów, o których mowa w art. 8a ust. 1, 3 i 5, członkom zespołów opiniodawczo-doradczych, członkom sekcji specjalistycznych, recenzentom i ekspertom, w tym ekspertom dokonującym kontroli merytorycznych i finansowych realizacji zadań określonych w art. 14 ust. 2, przysługuje wynagrodzenie.

2. Wysokość wynagrodzenia przysługującego osobom, o których mowa w ust. 1, określa Przewodniczący Komitetu, w drodze rozporządzenia, w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw pracy, uwzględniając w szczególności zakres zadań poszczególnych osób.

3. Zamiejscowym osobom, o których mowa w ust. 1, przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży i zakwaterowania na zasadach określonych w przepisach w sprawie ustalania oraz wysokości należności przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

Rozdział  3

Finansowanie nauki

Art.  14.

1. Środki finansowe ustalone w budżecie państwa na naukę ujęte są w wyodrębnionej części budżetu.

2. Środki finansowe, o których mowa w ust. 1, są przeznaczone na:

1) finansowanie lub dofinansowywanie statutowej działalności poszczególnych jednostek naukowych oraz badań własnych szkół wyższych,

2) finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji służących potrzebom badań naukowych lub prac rozwojowych, w tym także wynikających z programów wieloletnich,

3) finansowanie projektów badawczych, w tym także wynikających z programów wieloletnich,

4) dofinansowywanie projektów celowych,

5) finansowanie współpracy naukowej i naukowo-technicznej z zagranicą, określonej w umowach międzyrządowych albo w programach lub protokołach wykonawczych do tych umów,

6) finansowanie lub dofinansowywanie działalności wspomagającej badania,

7) finansowanie prac prowadzonych przez zespoły Komitetu, zespoły wymienione w art. 8a ust. 1, 3 i 5, zespoły opiniodawczo-doradcze, sekcje specjalistyczne, recenzentów lub ekspertów, dotyczących realizacji zadań, o których mowa w pkt 1-6, a w szczególności recenzji, opinii i ekspertyz naukowych oraz kontroli merytorycznych i finansowych.

3. Przewodniczący Komitetu, na podstawie opinii Komitetu, w drodze zarządzenia, dokonuje podziału środków pomiędzy zespoły Komitetu na cele określone w ust. 2.

4. Przed dokonaniem podziału środków pomiędzy zespoły Komitetu Przewodniczący Komitetu, w drodze zarządzenia, może wyodrębnić środki na finansowanie lub dofinansowywanie określonych zadań w ramach środków, o których mowa w ust. 2 pkt 1, 2 i 6.

5. Środki finansowe wyodrębnione w ramach środków, o których mowa w ust. 2 pkt 1, mogą być przeznaczane w szczególności na:

1) badania naukowe i prace rozwojowe będące częścią programów Unii Europejskiej lub innych programów międzynarodowych, a także na działania wspomagające realizację tych programów,

2) utrzymanie unikatowych urządzeń lub miejsc pracy badawczej o ogólnokrajowym lub regionalnym znaczeniu,

3) udział w międzynarodowym przedsięwzięciu podejmowanym na podstawie umowy międzyrządowej, dotyczącej prowadzenia wspólnych badań naukowych lub inwestycji służących potrzebom badań, określającej w szczególności jednostkę organizacyjną realizującą to przedsięwzięcie.

Art.  15.

1. Przed przyznaniem środków, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 i 2, Komitet może zasięgnąć opinii właściwego ministra.

2. Środki, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 i 5, z zastrzeżeniem ust. 2a, są przyznawane przez Komitet, bezpośrednio jednostkom naukowym, w formie dotacji podmiotowej.

2a. Środki na opłacanie składek na rzecz instytucji międzynarodowych są przyznawane przez Komitet właściwym podmiotom krajowym, w wysokości wynikającej z zawartych umów międzyrządowych dotyczących współpracy naukowej i naukowo-technicznej z zagranicą.

3. Środki przeznaczone na badania własne szkół wyższych przekazywane są bezpośrednio państwowym szkołom wyższym na podstawie wniosków właściwych ministrów, a niepaństwowym szkołom wyższym - na podstawie wniosków zaopiniowanych przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.

3a. Środki, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2, są przyznawane przez Komitet, bezpośrednio jednostkom naukowym, w formie dotacji celowej.

4. Środki, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 3, przyznawane są przez zespoły bezpośrednio jednostkom naukowym uczestniczącym w realizacji projektów badawczych.

5. Środki, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 4, przyznawane są przez zespoły Komitetu bezpośrednio podmiotom zlecającym badania stosowane i prace rozwojowe lub ich wykonawcom.

6. Środki finansowe, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 3 i 4, mogą być przeznaczane na wynagrodzenia, chyba że Komitet postanowi inaczej.

7. Środki finansowe, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 6, są przyznawane:

1) przez Komitet - ministrom i kierownikom centralnych organów administracji rządowej na wykonywanie zadań własnych, na działalność podległych im jednostek naukowych, Polskiej Akademii Nauk na jej potrzeby własne i działalność jej placówek naukowych oraz Polskiej Akademii Umiejętności na jej potrzeby własne,

2) przez Zespół do Spraw Działalności Wspomagającej Badania - podmiotom działającym na rzecz nauki, posiadającym siedzibę w Polsce, które nie otrzymują dotacji, o której mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1.

7a. Środki wyodrębnione, o których mowa w art. 14 ust. 4, mogą być przyznawane przez Komitet jednostkom naukowym, szkołom wyższym i innym osobom prawnym realizującym zadania określone przez Komitet.

8. Środkami finansowymi, o których mowa w art. 14 ust. 1, oraz środkami przekazanymi Komitetowi z innych źródeł niż budżet państwa dysponuje Przewodniczący Komitetu na podstawie wniosków Komitetu lub zespołów Komitetu.

9. Przewodniczący Komitetu, w drodze rozporządzenia, określa:

1) kryteria i tryb przyznawania i rozliczania środków finansowych ustalanych w budżecie państwa na naukę, na cele określone w art. 14 ust. 2 pkt 1-6, uwzględniając w szczególności sposób oceny wniosków lub ofert dotyczących finansowanych lub dofinansowywanych prac, sposób oceny realizacji zadań i ich rozliczania oraz sposób przekazywania, przetwarzania i udostępniania informacji w ramach krajowego systemu informacji o pracach badawczych,

2) sposób wykonywania nadzoru i kontroli realizacji badań naukowych i prac rozwojowych oraz innych zadań finansowanych lub dofinansowywanych ze środków ustalanych w budżecie państwa na naukę, uwzględniając w szczególności tryb wyznaczania zespołów kontrolujących, sposób przeprowadzania i dokumentowania kontroli, a także formułowania zaleceń i wniosków pokontrolnych.

Art.  16.

1. Polska Akademia Nauk, stowarzyszenia, fundacje oraz inne podmioty działające na rzecz nauki mogą otrzymywać środki finansowe, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 3, 4 i 6, w formie dotacji celowej, na organizowanie i finansowanie:

1) konkursów o finansowanie projektów badawczych w określonych dyscyplinach naukowych lub interdyscyplinarnych,

2) konkursów o dofinansowywanie projektów celowych w określonych dziedzinach zastosowań praktycznych,

3) realizacji określonych zadań z zakresu działalności wspomagającej badania.

2. Przewodniczący Komitetu, w drodze rozporządzenia, określa kryteria i tryb przyznawania i rozliczania środków finansowych na organizowanie i finansowanie lub dofinansowywanie działalności, o której mowa w ust. 1, uwzględniając w szczególności sposób oceny wniosków dotyczących finansowanych lub dofinansowywanych prac, sposób oceny realizacji zadań i ich rozliczania oraz sposób przekazywania, przetwarzania i udostępniania informacji w ramach krajowego systemu informacji o pracach badawczych.

Art.  16a.

W Dzienniku Urzędowym Komitetu Badań Naukowych ogłasza się uchwały Komitetu Badań Naukowych dotyczące przyznawania środków finansowych ustalonych w budżecie państwa na naukę.

Art.  17.

(skreślony).

Rozdział  4

Zasady wyborów członków zespołów Komitetu

Art.  18.

1. Członków zespołów Komitetu, z których każdy reprezentuje dyscyplinę naukową określoną przez Komitet na podstawie art. 8 ust. 3 i 4, wybiera się w bezpośrednich wyborach dwustopniowych, obejmujących zgłaszanie kandydatów i wybory do zespołów.

2. Wyborcy zgłaszają kandydatów na członków wybranego przez siebie zespołu Komitetu, a jeżeli zgadzają się na kandydowanie, równocześnie wskazują dyscyplinę naukową, którą reprezentują w tym zespole.

Art.  19.

1. Czynne prawo wyborcze przysługuje osobie posiadającej tytuł naukowy lub stopień naukowy, zatrudnionej w jednostce naukowej.

2. Każdy wyborca może tylko raz zgłaszać kandydatów i tylko raz głosować.

3. Bierne prawo wyborcze przysługuje osobie posiadającej tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, zatrudnionej w jednostce naukowej, z zastrzeżeniem ust. 4.

4. Bierne prawo wyborcze nie przysługuje osobie, która:

1) była członkiem zespołu Komitetu pochodzącym z wyboru przez dwie kolejne kadencje poprzedzające wybory,

2) pełni funkcję rektora, prorektora lub dziekana w szkole wyższej,

3) pełni funkcję dyrektora placówki naukowej Polskiej Akademii Nauk lub dyrektora jednostki badawczo-rozwojowej,

4) pełni funkcję Prezesa Polskiej Akademii Nauk lub Prezesa Polskiej Akademii Umiejętności.

5. Kadencja członków zespołów Komitetu pochodzących z wyboru trwa cztery lata.

6. W razie zmniejszenia się składu osobowego zespołu komitetu w okresie trwania kadencji, skład zespołu zostaje uzupełniony o osoby, które uzyskały w wyborach kolejno największą liczbę głosów, a nie weszły w skład zespołu, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 7.

7. W przypadku gdy członek zespołu w okresie trwania kadencji obejmuje funkcję wymienioną w ust. 4 pkt 2-4, jego członkostwo w zespole Komitetu ustaje z dniem objęcia tej funkcji.

Art.  20.

1. Wybory do zespołów Komitetu przeprowadza Komisja Wyborcza, powołana przez Przewodniczącego Komitetu.

2. Przewodniczący Komitetu, w drodze rozporządzenia, ustala regulamin wyborów do zespołów Komitetu, uwzględniając w szczególności terminy poszczególnych czynności wyborczych, zadania komisji wyborczych, sposób przeprowadzenia wyborów i ogłoszenia ich wyników.

3. Jednostki naukowe powołują miejscowe komisje wyborcze zgodnie z regulaminem wyborczym.

Art.  21.

1. Zgłaszanie kandydatów na członków zespołów Komitetu przeprowadza się drogą ankietowania wszystkich wyborców.

2. Każdy wyborca zgłasza nie więcej niż trzech kandydatów tylko do jednego zespołu Komitetu, do właściwości którego należy reprezentowana przez niego dyscyplina naukowa, w tym tylko jednego zatrudnionego w tej samej co wyborca szkole wyższej, wyższej szkole zawodowej lub innej jednostce naukowej.

3. Komisja Wyborcza sporządza listy kandydatów do zespołów, kierując się następującymi zasadami:

1) liczba kandydatów jest trzykrotnie większa od liczby członków zespołu,

2) kandydatami zostają osoby, które kolejno uzyskały największą liczbę zgłoszeń i wyraziły zgodę na kandydowanie do określonego zespołu Komitetu, jako reprezentanci wskazanych przez nich dyscyplin naukowych,

3) w razie równej liczby zgłoszeń zwiększa się odpowiednio listę kandydatów,

4) na liście nie może się znaleźć więcej niż trzech przedstawicieli tej samej dyscypliny nauki, a jeżeli dla zespołu określono mniej niż pięć dyscyplin naukowych, na liście nie może się znaleźć więcej niż sześciu kandydatów reprezentujących dyscyplinę określoną przez Komitet na podstawie art. 8 ust. 3, która będzie reprezentowana przez dwóch członków zespołu.

4. Na podstawie list kandydatów do poszczególnych zespołów przeprowadza się wybory drogą ponownego ankietowania wszystkich wyborców.

5. Wybory członków zespołów są tajne.

6. Każdy wyborca głosuje co najwyżej na pięciu kandydatów do zespołu Komitetu, do właściwości którego należy reprezentowana przez niego dyscyplina naukowa.

7. Członkami każdego zespołu zostają kandydaci, którzy kolejno otrzymali największą liczbę głosów, z tym że w zespole nie może być więcej niż dwóch przedstawicieli jednej dyscypliny nauki. W razie równej liczby głosów, Komisja Wyborcza przeprowadza losowanie.

8. W przypadku gdy wybory nie wyłonią składu zespołu Komitetu zgodnego z określonym przez Komitet podziałem na dyscypliny naukowe, Przewodniczący Komitetu wybiera brakującego reprezentanta dyscypliny naukowej z listy kandydatów zgłoszonych do tego zespołu Komitetu.

Rozdział  5

Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy szczególne, przejściowe i końcowe

Art.  22.

W ustawie z dnia 31 maja 1962 r. o Urzędzie Patentowym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 33, poz. 157, z 1985 r. Nr 5, poz. 17 i z 1987 r. Nr 33, poz. 180) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).

Art.  23.

W ustawie z dnia 10 kwietnia 1986 r. - Prawo atomowe (Dz. U. Nr 12, poz. 70 i z 1987 r. Nr 33, poz. 180) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).

Art.  24.

(skreślony).

Art.  25.

1. W skład Komisji Badań Podstawowych w pierwszej kadencji Komitetu wchodzą zespoły:

1) nauk humanistycznych i społecznych,

2) nauk przyrodniczych, medycznych i nauk o ziemi,

3) nauk matematycznych, fizycznych i chemicznych,

4) nauk technicznych.

2. Do każdego zespołu Komisji Badań Podstawowych wchodzi z wyboru po siedem osób.

3. W skład Komisji Badań Stosowanych w pierwszej kadencji Komitetu wchodzą zespoły:

1) mechaniki i budownictwa,

2) materiałów i technologii,

3) rolnictwa i gospodarki żywnościowej,

4) ochrony zdrowia i środowiska,

5) elektroniki, elektrotechniki, informatyki i telekomunikacji,

6) transportu, górnictwa, geologii oraz pozyskiwania i użytkowania energii.

4. Do każdego zespołu Komisji Badań Stosowanych wchodzi z wyboru po pięć osób.

Art.  26.

1. Wybory do komisji Komitetu pierwszej kadencji przeprowadzi Komisja Wyborcza powołana przez Przewodniczącego Komitetu do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów.

2. Komisja Wyborcza ustali:

1) regulamin wyborów do zespołów komisji Komitetu pierwszej kadencji,

2) dziedziny i dyscypliny nauki należące do właściwości poszczególnych zespołów w pierwszej kadencji.

3. Wybory zostaną przeprowadzone nie później niż w okresie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Art.  27.

Przewodniczący Komitetu do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów w porozumieniu z Ministrem Finansów, w drodze rozporządzenia, określi szczególne zasady gospodarowania środkami finansowymi na naukę w 1991 r.

Art.  28.

Minister Finansów wyda rozporządzenie, o którym mowa w art. 17, w terminie do dnia 30 czerwca 1991 r. z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 1992 r.

Art.  28a. ²

 

1. Do przydzielania środków finansowych, określonych w art. 14 ust. 2 pkt 1 i 2, jednostkom naukowym i jednostkom badawczo-rozwojowym, które doznały szkód w wyniku powodzi z lipca 1997 r., zwanej dalej "powodzią", nie stosuje się przepisów art. 15 ust. 1 i 2.

2. Środki finansowe, o których mowa w ust. 1, przeznaczone na usuwanie skutków powodzi, są przyznawane przez Przewodniczącego Komitetu bezpośrednio jednostkom naukowym i jednostkom badawczo-rozwojowym.

Art.  29.

1. Znosi się Komitet do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Określone w odrębnych przepisach sprawy należące dotychczas do właściwości Komitetu do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów oraz do Prezydium Komitetu i jego Przewodniczącego przechodzą, w zakresie określonym w niniejszej ustawie, do zakresu działania Komitetu oraz jego Przewodniczącego.

3. Komitet do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów działa zgodnie z niniejszą ustawą do dnia ukonstytuowania się Komitetu.

Art.  30.

1. Znosi się Urząd Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń.

2. Określone w odrębnych przepisach sprawy należące dotychczas do Ministra-Kierownika Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń oraz do Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń przechodzą, w zakresie określonym w niniejszej ustawie, do zakresu działania Komitetu oraz jego Przewodniczącego.

3. Rada Ministrów wskaże organy administracji państwowej, które będą odpowiednio organami założycielskimi lub organami sprawującymi nadzór dla przedsiębiorstw państwowych oraz jednostek badawczo-rozwojowych dotychczas podporządkowanych lub nadzorowanych przez Ministra-Kierownika Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń.

Art.  31.

Traci moc ustawa z dnia 3 grudnia 1984 r. o utworzeniu Komitetu do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów oraz Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń (Dz. U. Nr 55, poz. 280, z 1987 r. Nr 33, poz. 180 i z 1989 r. Nr 25, poz. 135).

Art.  32.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Art. 13 zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2003 r. (Dz.U.03.39.335) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 kwietnia 2003 r.

2 Art. 28a dodany przez art. 1 ustawy z dnia 17 lipca 1997 r. o zmianie ustawy o utworzeniu Komitetu Badań Naukowych (Dz.U.97.80.500), która weszła w życie z dniem 18 lipca 1997 r. i obowiązywała do dnia 31 grudnia 1997 r.

• Identyfikator: Dz.U.2001.33.389 t.j.
• Rodzaj: Ustawa
• Tytuł: Komitet Badań Naukowych.
• Data aktu: 12/01/1991
• Data ogłoszenia: 18/04/2001
• Data wejścia w życie: 29/01/1991