Okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, udzielanie świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia za granicą oraz zbieg świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia w Polsce z prawem do świadczeń z instytucji zagranicznych.

ROZPORZĄDZENIE
PRZEWODNICZĄCEGO KOMITETU PRACY I PŁAC
z dnia 27 listopada 1963 r.
w sprawie okresów zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, udzielania świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia za granicą oraz zbiegu świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia w Polsce z prawem do świadczeń z instytucji zagranicznych.

Na podstawie art. 7 ust 5 i art. 15 ust. 3 dekretu z dnia 25 czerwca 1954 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z 1958 r. Nr 23, poz. 97) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Za okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego w rozumieniu art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 25 czerwca 1954 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z 1958 r. Nr 23, poz. 97), zwanego dalej "dekretem", uważa się, z zastrzeżeniem przepisów ust. 2 i 3, okresy pracy na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
2.
Okresy zatrudnienia na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska przed włączeniem tych obszarów do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej zalicza się przy ustalaniu prawa do świadczeń na podstawie dekretu tylko osobom zamieszkałym w Polsce.
3.
Okresy zatrudnienia na obszarach odstąpionych Polsce bezpośrednio na mocy traktatu wersalskiego oraz na mocy decyzji Konferencji Ambasadorów o podziale Górnego Śląska (obszary b. województwa poznańskiego i pomorskiego oraz górnośląskiej części b. województwa śląskiego w granicach do dnia 1 września 1939 r.) przed włączeniem tych obszarów do Państwa Polskiego zalicza się przy ustalaniu prawa do świadczeń na podstawie dekretu, jeżeli zobowiązania z tytułu ubezpieczenia w czasie tego zatrudnienia zostały przejęte przez Państwo Polskie na mocy aktów międzynarodowych.
4.
Okresy zatrudnienia przed Wyzwoleniem na tych obszarach Związku Socjalistycznych Republik Rad, które przed ustaleniem polsko-radzieckiej granicy wchodziły w skład Państwa Polskiego, zalicza się przy ustalaniu prawa do świadczeń na podstawie dekretu wszystkim osobom zamieszkałym w Polsce, jeżeli z tytułu tego zatrudnienia nie jest wypłacana renta radziecka.
§  2.
Warunek 5 lat zatrudnienia po Wyzwoleniu, przewidziany w art. 7 ust. 4 dekretu, od którego spełnienia uzależnione jest uznanie okresów zatrudnienia za granicą za okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, nie jest wymagany od osób:
1)
które bez zaliczenia okresów zatrudnienia za granicą nie miałyby prawa do renty na podstawie art. 28 lub art. 109 dekretu,
2)
które były obywatelami niemieckimi i uzyskały następnie obywatelstwo polskie,
3)
które powróciły do Kraju w ramach repatriacji po dniu 22 lipca 1944 r.,
4)
które były zatrudnione za granicą po Wyzwoleniu w ramach współpracy gospodarczej, zdrowotnej i kulturalnej oraz przy budowie i montażu przez polskie przedsiębiorstwa obiektów przemysłowych i urządzeń.
§  3.
1.
Z tytułu zatrudnienia za granicą przysługują świadczenia przewidziane w dekrecie i na warunkach w nim ustalonych z uwzględnieniem przepisów niniejszego rozporządzenia.
2.
Świadczenia z tytułu zatrudnienia za granicą mogą być przyznane osobie zamieszkałej w Polsce i na wniosek zgłoszony w czasie zamieszkiwania w Polsce.
3.
Udzielanie świadczeń przyznanych z tytułu zatrudnienia za granicą lub z uwzględnieniem okresów takiego zatrudnienia ulega zawieszeniu w razie opuszczenia terytorium Polski, chyba że umowa z krajem nowego zamieszkania uprawnionej osoby stanowi inaczej.
4.
Świadczenia z tytułu zatrudnienia za granicą nie przysługują, gdy z tego tytułu przysługują świadczenia z instytucji zagranicznej. Nie wyklucza to przyznania z tytułu zatrudnienia za granicą renty z dekretu osobie uprawnionej z instytucji zagranicznej:
1)
do zwrotu składek ubezpieczeniowych wypłacanych w postaci renty,
2)
do renty z tytułu mniej niż 45% utraty zdolności do pracy wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej.
5.
Jeżeli obok okresów zatrudnienia za granicą, z których tytułu przysługują świadczenia z instytucji zagranicznej, istnieją także okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, stosuje się przepisy § 8.
6.
Przy stosowaniu przepisów art. 32 i 43 dekretu nie uwzględnia się okresów zatrudnienia za granicą po przyznaniu renty.
§  4.
Okresy zatrudnienia za granicą w górnictwie uwzględnia się przy ustalaniu dodatku brackiego przewidzianego w art. 56 dekretu.
§  5.
Nie podlegają zaliczeniu okresy zatrudnienia w uznanych za zbrodnicze organizacjach: Sturmstaffeln (SS), Sturmabteilungen (SA), Gestapo, Sonderdienst (SD) i Abwehr.
§  6.
1.
Osobom otrzymującym renty z instytucji zagranicznych za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w wysokości niższej od odpowiednich polskich rent minimalnych przysługuje wyrównanie do wysokości tych rent, jeżeli osoby te:
1)
odpowiadają określonym w dekrecie warunkom co do wieku lub inwalidztwa,
2)
nie posiadają poza rentą dochodów z tytułu zatrudnienia lub z innych źródeł powodujących zawieszenie wypłaty renty w całości lub w części w myśl dekretu.
2.
Przewidziane w ust. 1 wyrównanie nie przysługuje osobom otrzymującym z instytucji zagranicznych:
1)
zwrot składek ubezpieczeniowych wypłacanych w postaci renty,
2)
rentę z tytułu mniej niż 45% utraty zdolności do pracy wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej albo z tytułu służby wojskowej.
§  7.
1.
Osobom otrzymującym renty z instytucji zagranicznych za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz członkom ich rodzin przysługują:
1)
dodatki na dzieci, wnuki i rodzeństwo oraz na żonę przewidziane w art. 55 dekretu,
2)
zasiłek pogrzebowy przewidziany w art. 61-63 dekretu,
3)
świadczenia w naturze przewidziane w art. 64-66 dekretu,

jeżeli świadczenia te nie są udzielane przez instytucję zagraniczną.

2.
Świadczenia, o których mowa w ust. 1, nie przysługują osobom:
1)
otrzymującym renty określone w § 6 ust. 2, z tym że osobom otrzymującym renty z tytułu wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej albo z tytułu służby wojskowej przysługuje pomoc lecznicza i protezowanie w zakresie następstw wypadku lub choroby zawodowej albo służby wojskowej,
2)
posiadającym poza rentą dochody z tytułu zatrudnienia lub z innych źródeł w wysokości powodującej zawieszenie wypłaty renty w całości lub w części w myśl dekretu.
§  8.
1.
Okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego i za granicą zlicza się dla ustalenia prawa do renty. Renta przysługuje, gdy spełnione są wszystkie warunki przewidziane w dekrecie.
2.
Jeżeli z tytułu zatrudnienia za granicą przysługuje z instytucji zagranicznej renta z innej przyczyny niż z tytułu wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej, rentę z dekretu należną z innej przyczyny niż wypadek w zatrudnieniu lub choroba zawodowa wypłaca się w wysokości częściowej, obliczonej proporcjonalnie do okresu zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, jeżeli okres zatrudnienia wynosi co najmniej jeden rok. W powyższej wysokości wypłaca się również dodatki przewidziane w art. 55, 56 i 60 dekretu. Dodatki przewidziane w art. 57, 58 i 59 dekretu oblicza się od pełnej wysokości renty z dekretu i wypłaca się w całości.
3.
Jeżeli cząstkowa renta z dekretu obliczona w myśl ust. 2 nie wynosi łącznie z rentą z instytucji zagranicznej lub sumą rent z instytucji zagranicznych pełnej renty z dekretu wraz z pełnymi dodatkami, wówczas cząstkowa renta z dekretu ulega podwyższeniu do takiej wysokości, aby suma wszystkich rent wynosiła pełną rentę z dekretu wraz z pełnymi dodatkami.
4.
W razie zbiegu u jednej osoby:
1)
prawa do renty z dekretu z tytułu wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej z prawem do renty starczej, inwalidzkiej lub rodzinnej z instytucji zagranicznej,
2)
prawa do renty z dekretu z prawem do renty lub z zasiłkiem z instytucji zagranicznej z tytułu wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej albo z tytułu służby wojskowej,
3)
prawa do renty z dekretu z tytułu własnego zatrudnienia z prawem do renty rodzinnej lub z zasiłkiem dla rodziny z instytucji zagranicznej z tytułu zatrudnienia lub z tytułu służby wojskowej,
4)
prawa do renty rodzinnej z dekretu z prawem do renty lub z zasiłkiem z instytucji zagranicznej z tytułu własnego zatrudnienia albo z tytułu służby wojskowej,

renta z dekretu ulega zmniejszeniu o połowę kwoty renty lub zasiłku z instytucji zagranicznej, z tym że renta z dekretu nie może być zmniejszona więcej niż o połowę swej wysokości.

5.
Przysługująca w myśl ust. 2 cząstkowa renta z dekretu nie ulega zmniejszeniu w przypadkach określonych w ust. 4.
6.
Przepisy ust. 2 i 4 nie mają zastosowania w razie otrzymywania z instytucji zagranicznej zwrotu składek ubezpieczeniowych wypłacanych w postaci renty oraz renty (zasiłku) z tytułu utraty mniej niż 25% zdolności do pracy wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej albo wskutek służby wojskowej.
§  9.
Traci moc rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 27 listopada 1956 r. w sprawie okresów zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, udzielania świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia za granicą oraz zbiegu świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia w Polsce z prawem do świadczeń z instytucji zagranicznych (Dz. U. Nr 59, poz. 284).
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1963.58.316

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Okresy zatrudnienia na obszarze Państwa Polskiego, udzielanie świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia za granicą oraz zbieg świadczeń rentowych z tytułu zatrudnienia w Polsce z prawem do świadczeń z instytucji zagranicznych.
Data aktu: 27/11/1963
Data ogłoszenia: 27/12/1963
Data wejścia w życie: 27/12/1963