Uzupełniająca konwencja w sprawie zniesienia niewolnictwa, handlu niewolnikami oraz instytucji i praktyk zbliżonych do niewolnictwa. Genewa.1956.09.07.

UZUPEŁNIAJĄCA KONWENCJA

W SPRAWIE ZNIESIENIA NIEWOLNICTWA, HANDLU NIEWOLNIKAMI ORAZ INSTYTUCJI I PRAKTYK ZBLIŻONYCH DO NIEWOLNICTWA,

podpisana w Genewie dnia 7 września 1956 r.

W Imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

RADA PAŃSTWA

POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 7 września 1956 r. została sporządzona w Genewie Uzupełniająca Konwencja w sprawie zniesienia niewolnictwa, handlu niewolnikami oraz instytucji i praktyk zbliżonych do niewolnictwa.

Po zaznajomieniu się z powyższą Konwencją Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona Konwencja jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został Akt niniejszy opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie, dnia 13 grudnia 1962 r.

(Tekst konwencji zamieszczony jest w załączniku nr 1 do niniejszego numeru).

ZAŁĄCZNIK

UZUPEŁNIAJĄCA KONWENCJA W SPRAWIE ZNIESIENIA NIEWOLNICTWA, HANDLU NIEWOLNIKAMI ORZA INSTYTUCJI I PRAKTYK ZBLIŻONYCH DO NIEWOLNICTWA,

podpisana w Genewie dnia 7 września 1956 r.

Wstęp.

Państwa uczestniczące w niniejszej Konwencji,

uważając, że wolność jest wrodzonym prawem przysługującym każdemu człowiekowi,

świadome faktu, że narody uczestniczące w Organizacji Narodów Zjednoczonych ponownie potwierdziły w Karcie swoją wiarę w godność i wartość osobowości ludzkiej,

uwzględniając, że Powszechna Deklaracja w sprawie Praw Człowieka, proklamowana przez Ogólne Zgromadzenie Narodów Zjednoczonych jako wpólna podstawa postępu odnosząca się do wszystkich narodów i wszystkich krajów, stwierdza, iż nikt nie będzie utrzymywany w stanie niewolnictwa lub poddaństwa oraz że niewolnictwo i handel niewolnikami będą zakazane we wszystkich ich postaciach,

biorąc pod uwagę, iż od czasu zawarcia Konwencji w sprawie niewolnictwa, podpisanej w Genewie dnia 25 września 1926 r. i zmierzającej do całkowitego zniesienia niewolnictwa i handlu niewolnikami, zanotowano dalszy postęp w tym kierunku,

mając na uwadze Konwencję w sprawie pracy przymusowej z 1930 r. oraz akcję podjętą w jej następstwie przez Międzynarodową Organizację Pracy dotyczącą pracy przymusowej lub obowiązkowej,

będąc jednakże świadome, iż niewolnictwo, handel niewolnikami oraz instytucje i praktyki zbliżone do niewolnictwa nie zostały jeszcze wyeliminowane we wszystkich częściach świata,

postanawiając przeto, że Konwencja z 1926 r., która nadal pozostaje w mocy, powinna być obecnie rozszerzona przez zawarcie konwencji uzupełniającej, zmierzającej do wzmożenia zarówno krajowych, jak i międzynarodowych wysiłków w kierunku całkowitego zniesienia niewolnictwa, handlu niewolnikami oraz instytucji i praktyk zbliżonych do niewolnictwa,

uzgodniły, co następuje:

Rozdział  I.

Instytucje i praktyki zbliżone do niewolnictwa.

Artykuł  1.

Każde z Państw uczestniczących w niniejszej Konwencji podejmie wszelkie możliwe i potrzebne kroki, tak ustawodawcze, jak i inne, by doprowadzić stopniowo i w jak najkrótszym czasie do całkowitego zniesienia lub uchylenia następujących instytucji i praktyk wszędzie tam, gdzie one jeszcze istnieją, i niezależnie od tego, czy mieszczą się one w definicji niewolnictwa zawartej w artykule pierwszym Konwencji w sprawie niewolnictwa, podpisanej w Genewie dnia 21 września 1926 r., czy też nie:

a) niewoli za długi, to jest stanu lub sytuacji wynikającej z zobowiązania dłużnika oddania pod zastaw długu swoich osobistych usług lub usług osoby pozostającej w stosunku zależności wobec dłużnika, jeżeli wartość tych usług, oszacowanych w granicach rozsądku, nie jest zaliczana na pokrycie długu lub też jeśli czas trwania i charakter tych usług nie są odpowiednio ograniczone i określone;

b) pańszczyzny, to jest stanu lub sytuacji dzierżawcy, który na mocy prawa, zwyczaju lub porozumienia jest zobowiązany mieszkać i pracować na ziemi stanowiącej własność innej osoby oraz wykonywać pewne określone usługi na rzecz danej osoby niezależnie od tego, czy czynności takie byłyby odpłatne, czy też nie, oraz jest pozbawiony wolności przeprowadzenia zmiany swego stanu;

c) wszelkich instytucji lub praktyk przez które:

i) kobieta, pozbawiona prawa sprzeciwu, zostaje przyrzeczona na żonę lub wydana za mąż za wynagrodzeniem płatnym bądź to w gotówce, bądź też w naturze na rzecz jej rodziców, opiekuna, rodziny lub jakiejkolwiek innej osoby lub grupy albo

ii) mąż kobiety, jego rodzina lub jego klan ma prawo przekazać ją innej osobie w zamian za otrzymane wynagrodzenie lub w inny sposób, albo

iii) kobieta z chwilą śmierci swego męża może być przekazana w spadku innej osobie;

d) wszelkich instytucji lub praktyk, na mocy których dziecko lub osoba poniżej lat 18 jest oddawana przez którekolwiek lub oboje rodziców, lub przez swego opiekuna innej osobie za wynagrodzeniem bądź bezpłatnie w celu wyzyskiwania takiego dziecka lub osoby poniżej 18 lat albo ich pracy.

Artykuł  2.

W celu położenia kresu instytucjom i praktykom wymienionym w artykule 1 punkt c) niniejszej Konwencji, uczestniczące w niej Państwa zobowiązują się ustanowić gdzie należy odpowiednią dolną granicę wieku zawierania małżeństw, zachęcać do stosowania takich środków, dzięki którym obie strony wstępujące w związek małżeński miałyby możność swobodnego wyrażania zgody na dany związek w obecności właściwej świeckiej osoby urzędowej albo przedstawiciela wyznania, oraz nakłaniać do rejestracji małżeństw.

Rozdział  II.

Handel niewolnikami.

Artykuł  3.

1. Przewiezienie lub usiłowanie przewiezienia niewolników z jednego kraju do drugiego przy pomocy jakichkolwiek środków transportu lub współuczestnictwa w tych czynach będzie na mocy prawa obowiązującego w Państwach uczestniczących w niniejszej Konwencji uważane za przestępstwo i osoby uznane za winne popełnienia takich przestępstw będą podlegać surowym karom.

2. a) Państwa uczestniczące w niniejszej Konwencji podejmą wszelkie skuteczne środki w celu zapobieżenia, aby statki morskie i powietrzne uprawnione do używania ich bandery nie przewoziły niewolników, oraz będą karać osoby winne popełnienia takich czynów lub używania bandery państwowej dla takiego celu.

b) Państwa uczestniczące w niniejszej Konwencji podejmą wszelkie skuteczne kroki dla zapobieżenia, aby ich porty morskie i lotnicze oraz wybrzeża nie były używane do przewozu niewolników.

3. Państwa uczestniczące w niniejszej Konwencji będą wzajemnie wymieniać informacje w celu zapewnienia praktycznej koordynacji podejmowanych przez nie środków w zakresie zwalczania handlu niewolnikami oraz będą wzajemnie zawiadamiać się o każdym przypadku handlu niewolnikami, jak też o każdej próbie popełnienia tego przestępstwa,o ile powezmą o tym wiadomość.

Artykuł  4.

Każdy niewolnik, który schroni się na pokładzie statku należącego do któregokolwiek z Państw uczestniczących w niniejszej Konwencji, staje się ipso facto wolnym.

Rozdział  III.

Niewolnictwo oraz instytucje i praktyki zbliżone do niewolnictwa.

Artykuł  5.

W kraju, w którym zniesienie lub uchylenie niewolnictwa lub instytucji i paktyk wymienionych w artykule 1 niniejszej Konwencji nie jest jeszcze zakończone, okaleczenie, piętnowanie lub jakiekolwiek inne znakowanie niewolnika lub osoby pozostającej w stanie poddaństwa w celu wskazania na jej stan lub tytułem kary albo z jakiegokolwiek innego powodu, jak również współudział w takim czynie będzie na mocy prawa obowiązującego w Państwach uczestniczących w niniejszej Konwencji uważane za przestępstwo i osoby uznane za winne popełnienia takich przestępstw będą podlegać karze.

Artykuł  6.

1. Poddanie innej osoby niewolnictwu lub nakłanianie innej osoby do oddania siebie lub osoby od niej zależnej w niewolę albo usiłowanie popełnienia tych czynów, jak również współudział w nich, albo uczestniczenie w spisku, zmierzającym do popełnienia jakiegokolwiek z tych czynów, będzie zgodnie z prawem obowiązującym w Państwach uczestniczących w niniejszej Konwencji uważane za przestępstwo i osoby uznane za winne popełnienia takich czynów będą podlegać karze.

2. Z zastrzeżeniem postanowień zawartych w części wprowadzającej artykułu 1 niniejszej Konwencji, postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu będą miały zastosowanie również do przypadków nakłaniania innej osoby do oddania siebie lub osoby od niej zależnej w stan niewoli, wynikający z jakichkolwiek instytucji lub praktyk wymienionych w artykule 1, do wszelkiego usiłowania popełnienia takich czynów, do współudziału w nich oraz do uczestniczenia w spisku zmierzającym do popełnienia któregokolwiek z tych przestępstw.

Rozdział  IV.

Definicje.

Artykuł  7.

Dla celów niniejszej Konwencji:

a) "Niewolnictwo" oznacza, zgodnie z określeniem zawartym w Konwencji w sprawie niewolnictwa z 1926 r., stan lub sytuację osoby, co do której są wykonywane niektóre lub wszelkie uprawnienia związane z prawem własności, a "niewolnik" oznacza osobę pozostającą w takim stanie lub w takiej sytuacji;

b) "Osoba pozostająca w stanie poddaństwa" oznacza osobę znajdującą się w sytuacji lub stanie wynikającym z jakichkolwiek instytucji lub praktyk wymienionych w artykule 1 niniejszej Konwencji;

c) "Handel niewolnikami" oznacza i obejmuje wszelkie czynności związane ze schwytaniem, nabyciem jakiejkolwiek osoby lub rozporządzeniem nią w celu uczynienia z niej niewolnika, wszelkie czynności związane z nabyciem niewolnika w celu sprzedaży lub zamiany, wszelkie czynności dotyczące sprzedaży lub zamiany osoby nabytej dla tych celów, jak również w ogóle wszelki rodzaj handlu lub przewozu niewolników jakimikolwiek środkami transportu.

Rozdział  V.

Współpraca pomiędzy państwami uczestniczącymi w niniejszej Konwencji oraz przekazywanie informacji.

Artykuł  8.

1. Państwa uczestniczące w niniejszej Konwencji zobowiązują się współpracować ze sobą oraz z Organizacją Narodów Zjednoczonych w celu wprowadzenia w życie powyższych postanowień.

2. Uczestnicy Konwencji zobowiązują się przekazywać Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych odpisy wszelkich ustaw, rozporządzeń i zarządzeń administracyjnych wydawanych i wprowadzanych w życie w celu realizacji postanowień niniejszej Konwencji.

3. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych będzie przekazywać informacje otrzymane zgodnie z brzmieniem ustępu 2 niniejszego artykułu innym Uczestnikom Konwencji oraz Radzie Ekonomiczno-Społecznej jako część dokumentacji, kierowanej do rady w celu przedyskutowania zagadnień, które może ona wykorzystać w celu opracowania dalszych zaleceń w zakresie zniesienia niewolnictwa, handlu niewolnikami oraz instytucji i paktyk będących przedmiotem niniejszej Konwencji.

Rozdział  VI.

Postanowienia końcowe.

Artykuł  9.

Zastrzeżenia w stosunku do niniejszej Konwencji są niedopuszczalne.

Artykuł  10.

Wszelkie spory między Państwami uczestniczącymi w niniejszej Konwencji co do jej interpretacji lub stosowania, które nie zostaną uregulowane drogą rokowań, będą na wniosek którejkolwiek ze stron w sporze przekazane do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, chyba że zainteresowane strony zgodzą się na inny sposób załatwienia.

Artykuł  11.

1. Niniejsza Konwencja będzie otwarta do dnia 1 lipca 1957 r. do podpisu przez Państwa będące Członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych lub jakiejkolwiek instytucji wyspecjalizowanej. Będzie ona ratyfikowana przez Państwa podpisujące i dokumenty ratyfikacyjne będą złożone u Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, który o fakcie tym powiadomi każde Państwo, będące sygnatariuszem lub przystępujące do Konwencji.

2. Po dniu 1 lipca 1957 r. niniejsza Konwencja będzie otwarta do przystąpienia dla każdego Państwa będącego Członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych lub jakiejkolwiek instytucji wyspecjalizowanej, lub każdego innego Państwa, do którego zostanie skierowane zaproszenie do przystąpienia przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych. Przystąpienie do Konwencji będzie dokonane przez złożenie oficjalnego aktu Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych, który o fakcie tym powiadomi każde Państwo będące sygnatariuszem lub przystępujące do Konwencji.

Artykuł  12.

1. Niniejsza Konwencja będzie miała zastosowanie do wszystkich nieautonomicznych, powierniczych, kolonialnych i innych terytoriów nie wchodzących w skład metropolii, za których stosunki międzynarodowe odpowiedzialne jest dane Państwo uczestniczące w tej Konwencji; Państwo to, z zastrzeżeniem postanowień ustępu 2 niniejszego artykułu, złoży w momencie podpisania, ratyfikacji lub przystąpienia oświadczenie wymieniające terytorium nie wchodzące w skład metropolii lub terytoria, do których Konwencja będzie miała zastosowanie ipso facto w wyniku takiego podpisania, ratyfikacji lub przystąpienia.

2. W tych wszystkich przypadkach, w których zgodnie z przepisami konstytucyjnymi lub praktyką Państwa uczestniczącego w Konwencji lub terytorium nie wchodzącego w skład metropolii wymagana jest uprzednia zgoda takiego terytorium, Państwo to podejmie niezbędne kroki dla uzyskania wymaganej zgody danego terytorium nie wchodzącego w skład metropolii w ciągu dwunastu miesięcy od daty podpisania Konwencji przez Państwo metropolitalne i z chwilą uzyskania takiej zgody zawiadomi o tym Sekretarza Generalnego. Niniejsza Konwencja będzie miała zastosowanie do terytoriów lub terytorium, wymienionych we wspomianym zawiadomieniu, od daty otrzymania notyfikacji Sekretarza Generalnego.

3. Po upływie wspomnianego w poprzednim ustępie dwunastomiesięcznego okresu Państwa uczestniczące w Konwencji powiadomią Sekretarza Generalnego o wynikach swoich konsultacji z tymi terytoriami nie wchodzącymi w skład metropolii, za których stosunki międzynarodowe są one odpowiedzialne i których zgoda na stosowanie postanowień niniejszej Konwencji nie została udzielona.

Artykuł  13.

1. Niniejsza Konwencja wejdzie w życie w dniu, w którym dwa Państwa staną się jej uczestnikami.

2. Będzie ona następnie wchodzić w życie w stosunku do każdego Państwa i terytorium w dniu złożenia dokumentu ratyfikacyjnego lub aktu o przystąpieniu do Konwencji danego Państwa, lub notyfikacji o zastosowaniu jej do danego terytorium.

Artykuł  14.

1. Stosowanie niniejszej Konwencji będzie się dzielić na następujące po sobie trzyletnie okresy, z których pierwszy rozpocznie się w dniu wejścia w życie zgodnie z postanowieniem artykułu 13 ustęp 1.

2. Każde Państwo uczestniczące w niniejszej Konwencji może wypowiedzieć ją drogą notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego nie później, niż na sześć miesięcy przed upływem bieżącego okresu trzyletniego. Sekretarz Generalny zawiadomi wszystkich innych uczestników Konwencji o każdej takiej notyfikacji oraz o dacie jej otrzymania.

3. Wypowiedzenie wywrze skutek z wygaśnięciem bieżącego okresu trzyletniego.

4. W przypadkach gdy, zgodnie z postanowieniami artykułu 12, niniejsza Konwencja stanie się wiążąca dla nie wchodzącego w skład metropolii terytorium należącego do Państwa będącego uczestnikiem, Państwo to może następnie w każdym czasie, za zgodą zainteresowanego terytorium, złożyć na ręce Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych zawiadomienie o wypowiedzeniu niniejszej Konwencji w odniesieniu do takiego terytorium. Wypowiedzenie nabierze mocy po upływie jednego roku od daty otrzymania takiego zawiadomienia przez Sekretarza Generalnego, który poinformuje wszystkich innych uczestników Konwencji o tym zawiadomieniu oraz o dacie jego otrzymania.

Artykuł  15.

Niniejsza Konwencja, której teksty angielski, chiński, francuski, hiszpański i rosyjski są jednakowo autentyczne, będzie złożona w archiwach Sekretariatu Organizacji Narodów Zjednoczonych. Sekretarz Generalny sporządzi jej uwierzytelnione kopie w celu przekazania ich Państwom uczestniczącym w niniejszej Konwencji, jak również wszystkim innym Państwom będącym Członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych i instytucji wyspecjalizowanych.

Na dowód czego niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni przez swoje Rządy, podpisali niniejszą Konwencję z datą uwidocznioną przy ich podpisach.

Sporządzono w Europejskim Biurze Organizacji Narodów Zjednoczonych w Genewie dnia siódmego września tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego szóstego roku.

• Identyfikator: Dz.U.1963.33.185
• Rodzaj: Umowa międzynarodowa
• Tytuł: Uzupełniająca konwencja w sprawie zniesienia niewolnictwa, handlu niewolnikami oraz instytucji i praktyk zbliżonych do niewolnictwa. Genewa.1956.09.07.
• Data aktu: 07/09/1956
• Data ogłoszenia: 01/08/1963
• Data wejścia w życie: 10/01/1963