1 sierpnia 2024 r., na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji (RCL) opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (nr UD55). Projekt Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakładał zwiększenie dofinansowań do pensji dla pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami o 15 proc. I choć od początku wiadomo było, że parlament zajmie się nim później, to nowe kwoty dofinansowań miały obowiązywać z datą wsteczną od 1 lipca br. I taki projekt był konsultowany ze stroną społeczną, która go akceptowała.
Czytaj również: Wyższe dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych>>
Rząd zmienił zdanie już po konsultacjach społecznych
Ostateczny tekst projektu ustawy ukazał się jednak 21 listopada na RCL w zmienionej formie. Nie zmieniły się kwoty zapowiedzianych dofinansowań, zmieniła się natomiast data wejście w życie nowych przepisów – na 1 stycznia 2025 r., bez możliwości korekt dla pracodawców z datą od 1 lipca 2024. – Cały czas rząd zapewniał, a PFRON miał na to środki, że pracodawcy będą mogli składać korekty począwszy od 1 lipca br. Obecnie bez słowa wyjaśnienia wprowadzono nagle zmianę daty – mówi radca prawny Anna Pałecka-Błaszczyk z „ONLEX” Kancelarii Radcy Prawnego Anny Pałeckej-Błaszczyk. Podkreśla, że to ogromny zawód dla pracodawców, ale też konkretne straty. – W związku z obietnicą rządu, że dofinansowania będą większe od 1 lipca tego roku, pracodawcy robili kalkulacje np. co do uczestniczenia w zamówieniach publicznych, uwzględniając już te nowe wyższe kwoty. Tymczasem pół roku to dla nich ogromne straty – dodaje.
Edyta Sieradzka, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich ds. zatrudniania osób z niepełnosprawnościami podkreśla, że projekt w obecnym kształcie sprawia, że pracodawcy dopiero za styczeń 2025 roku będą mogli otrzymać wyższe kwoty dofinansowań do pensji pracowników z niepełnosprawnościami. – Z projektu wynika jednoznacznie, że dotyczy wynagrodzeń wypłaconych za styczeń. Do 25 lutego pracodawcy mają czas na złożenie wniosków z nowymi kwotami dofinansowań – zaznacza.
Czytaj w LEX: Prawo samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej do dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych > >
Cena promocyjna: 263.19 zł
|Cena regularna: 329 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 296.1 zł
Ile wyniesie dofinansowanie do pensji pracowników z niepełnosprawnością
Nowe stawki dofinansowania to:
- dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności kwota bazowa wyniesie 2760 zł (dotąd było to 2400 zł). Dodatkowo dla osób ze schorzeniami szczególnymi (choroba psychiczna, niepełnosprawność intelektualna, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsja oraz niepełnosprawność wzroku w stopniu umiarkowanym i znacznym) w stopniu znacznym dofinansowanie wzrośnie o 1380 zł, wcześniej było 1200 zł;
- dla osób z umiarkowanym stopniem kwota bazowa wyniesie 1550 zł (dotąd 1350 zł). Dla osób ze schorzeniami szczególnymi wzrost wyniesie 1035 zł, było 900 zł.
- dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności kwota bazowa wyniesie 575 zł (dotąd 500 zł). Dla osób ze schorzeniami szczególnymi wzrost o 690 zł, było 600 zł.
Czytaj również: Większe dofinansowanie do pensji pracownika z niepełnosprawnością dobre, ale system do zmiany>>
Nowa data wejście w życie przepisów bez uzasadnienia
Mateusz Brząkowski, radca prawny, zwraca uwagę, że od początku, począwszy od Rady Dialogu Społecznego, spotkań z pełnomocnikiem rządu ds. osób z niepełnosprawnościami aż po projekt przepisów, była mowa o podwyższeniu dopłat do pensji pracowników z niepełnosprawnościami od lipca br. – Finalna decyzja na ten temat była w kwietniu. Procedowanie projektu się przedłużało, ale ten, który pojawił się 1 sierpnia zawierał możliwość składania korekt przez pracodawców od 1 lipca br. Projekt przesłany przez ministerstwo rodziny do Rady Ministrów 8 listopada wciąż zawierał możliwość korekty wstecz, od lipca, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2025 r. – przypomina. Jednak 19 listopada ponownie Rada Ministrów skierowała do resortu rodziny wniosek o zmianę projektu, ale bez informacji, w jakim zakresie. Ostatecznie 21 listopada pojawił się projekt z datą wejścia w życie od 1 stycznia i bez możliwości korekt od 1 lipca.
– Nie uzasadniono, co jest przyczyną tej zmiany. Złamano przyrzeczenie publiczne – podkreśla prawnik.
Obecnie projekt został skierowany do prac w Sejmie (projekt wpłynął do Sejmu w czwartek, 21 listopada, i jeszcze tego samego dnia został skierowany do I czytania na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny), a na 27 listopada zaplanowane jest jego drugie czytanie.
Mec. Brząkowski zaznacza, że projekt skierowano do Sejmu z informacją, że tryb prac nad nim ma być przyspieszony ze względu na ważny interes społeczny, czyli bez zachowania terminów określonych w regulaminie Sejmu. Nie wiadomo, dlaczego rząd nie zajął się projektem wcześniej, skoro był on znany od sierpnia, a założenia do niego dużo wcześniej. – Pracodawcy podjęli już liczne zobowiązania, opierają się na obiecanych wyższych kwotach, a więc do strony ich interesu gospodarczego, zostali wprowadzeni w błąd – zauważa.
Zobacz w LEX: Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych > >
Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Komentarz >>
Pracodawcy stratni i z nowymi zobowiązaniami
Edyta Sieradzka zauważa, że ostateczny kształt projektu może oznaczać, że będą firmy, które będą musiały drastycznie zmniejszyć zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami. – Dla niektórych firm to możne oznaczać też brak płynności finansowej, ponieważ pracodawcy wzięli kredyty, i nie tylko na rozwój firmy, ale też na wynagrodzenia dla pracowników. Liczyli, że nie będą musieli zmniejszać zatrudnienia, bo spłacą kredyty w styczniu, dostając kwotę dofinansowania wstecz. Ekspertka podkreśla, że aby pracodawca mógł dostać dofinansowanie z PFRON-u musi być w dobrej sytuacji ekonomicznej. – Pracodawca, który zaufał państwu, że dostanie wyższe kwoty dofinansowań z datą wstecz, teraz zostaje z niczym. I możliwe są zwolnienia pracowników z niepełnosprawnościami ze względu na szeroko pojęty rachunek ekonomiczny w związku z wciąż wyższym wynagrodzeniem minimalnym i rosnącymi kosztami ogólnymi – mówi Edyta Sieradzka. Zapowiada, że pracodawcy będą podczas prac sejmowych wnosić o przywrócenie pierwotnego kształtu projektu ustawy. – Nie ma zgody pracodawców na ten projekt, który nie był z nimi konsultowany – kwituje.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.