W okresie świątecznym normalnie funkcjonujemy – oczywiście część pracowników wykorzystuje urlopy wypoczynkowe, ale firma pracuje. A co, gdy jeden z pracowników nie ma już urlopu, a chciałby mieć wolne 23 oraz 30 i 31 grudnia (a 24 grudnia firma nie pracuje)? Czy można pracownikowi udzielić urlopu jako urlopu na żądanie z urlopu przyszłorocznego? Chodzi o sytuację, gdy osoba jest zatrudniona na czas nieokreślony, a w 2024 r. nie korzystała z urlopu na żądanie.
Czytaj również: Odmowa urlopu na żądanie w okresie intensywnego zapotrzebowania na pracę>>
Kodeksowy urlop na żądanie to cztery dni w roku kalendarzowym
Pracownik może domagać się jednak udzielenie mu w roku kalendarzowym nie więcej niż 4 dni urlopu we wskazanym przez niego terminie – tzw. urlop na żądanie (art. 167[2] Kodeksu pracy, dalej: k.p.). Pracodawca co do zasady powinien uwzględnić taki wniosek, a właściwie żądanie, które powinno do niego dotrzeć najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.
Nie jest to dodatkowy urlop w wymiarze 4 dni, ale „wycinek” z rocznej puli urlopu (20 lub 26 dni), do którego przypisano jedynie pewną odmienność w zakresie samego terminu jego udzielania. Skoro pracownik wykorzystał w 2024 r. cały przysługujący mu urlop to nie może już skorzystać z urlopu na żądanie. Nie ma tutaj znaczenia to, czy w 2024 r. realizował jakikolwiek urlop w sposób wskazany w art. 167(2) k.p.
Urlop wypoczynkowy nabywany jest z początkiem roku, jeżeli pracownik pozostaje w tym czasie w zatrudnieniu – w wymiarze pełnym (odpowiednio 20 lub 26 dni w zależności od tzw. urlopowego stażu pracy) lub ustalonym proporcjonalnie, jeżeli zatrudniony jest tylko na część roku (np. umowa na czas określony do końca marca). Osoba zatrudniona nie może zatem narzucić pod koniec grudnia, w ramach wnioskowania o urlop na żądanie, wypoczynku, do którego (jeszcze) nie ma prawa. Na pewno zatem pracodawca nie musi zgadzać się na taki wniosek i nie ma w tym zakresie znaczenia, czy złożony zostałby jako „zwykły” wniosek urlopowy, czy „wzmocniony” oparciem się na art. 167(2) k.p.
Czytaj w LEX: Urlop na żądanie > >
Cena promocyjna: 101.4 zł
|Cena regularna: 169 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 118.29 zł
Końcówka starego roku a urlop z puli nowego roku?
Czy jednak pracodawca mógłby się zgodzić na wcześniejsze, raptem o kilka, dni udzielenie urlopu z puli 2025 r.? Wprost takiego zakazu nie ma ale działanie takie należy odradzić w oparciu o istotę przepisów o wypoczynku oraz ryzyko pracodawcy.
Sąd Najwyższy w wyroku z 7 czerwca 2011 r. (sygn. akt II PK 314/10) wskazał, że Kodeks pracy dopuszcza możliwość udzielenia urlopu wypoczynkowego później niż w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo, ale nie przewiduje, że można takiego urlopu udzielić wcześniej, tzn. przed nabyciem do niego prawa, co znajduje uzasadnienie w celu urlopu wypoczynkowego, jakim jest zapewnienie pracownikowi możliwości corocznej regeneracji sił fizycznych i psychicznych. W ten sposób wyznacza się minimalną częstotliwość korzystania z uprawnień urlopowych (zasada corocznego urlopu wypoczynkowego).
Orzeczenie to koresponduje z istotą prawa do wypoczynku wyrażoną m.in. właśnie w prawie do corocznego urlopu wypoczynkowego. Udzielenie urlopu przez nabyciem do niego prawa może być uznane za ograniczanie prawa do wypoczynku, poprzez kumulowanie wolnego czasu w innym przedziale czasowym (roku kalendarzowym) i w konsekwencji zmniejszanie możliwości z niego korzystania w okresie, do którego ustawodawca je przypisuje (rok kalendarzowy). Istniałby zatem ryzyko uznania istnienia nieprawidłowości w udzielaniu urlopów.
Pracownik może złożyć wniosek o urlop bezpłatny, możliwe byłoby także udzielenie zwolnienia w celu załatwienia sprawy osobistej. To ostatnie nie musi być odpracowane w tym samym okresie rozliczeniowym, nie ma także ograniczenia wskazującego, że zwolnienie to może obejmować jedynie część dnia pracy.
Zobacz także w LEX: Udzielanie urlopu na żądanie > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
