Kluczowe zalecenia w zakresie opieki onkologicznej dotyczące organizacji i postępowania klinicznego w czerniaku skóry i błon śluzowych zostały opracowane na podstawie „Wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na czerniaki”. W opublikowanych przez MZ zaleceniach dużo miejsca poświęcono diagnostyce patomorfologicznej, biopsji, histopatologii, dermatoskopii i limfadenektomii. Badanie molekularne w kierunku obecności mutacji genu BRAF jest obowiązkowe u pacjentów z rozpoznaniem czerniaka w stopniu III (operacyjnym i nieoperacyjnym). Ponadto należy przeprowadzić wywiad rodzinny i rozważyć ocenę ryzyka.

Zgodnie z zapisami w dokumencie pacjentowi należy zapewnić dostęp do wczesnej rehabilitacji, specjalistycznej pomocy psychologicznej oraz, w przypadkach tego wymagających, konsultacji psychiatrycznej. A po zakończonym leczeniu należy opracować plan opieki nad pacjentem z określeniem zadań dla onkologa i lekarza pierwszego kontaktu w zakresie obserwacji pacjenta pod kątem powikłań po leczeniu i wczesnego wykrycia możliwej wznowy.

Zobacz w LEX: Zalecenia i komunikaty MZ oraz NFZ w jednym miejscu >

Immunoterapia dla pacjentów z rakiem skóry

Kolejnym dokumentem są „Kluczowe zalecenia w zakresie opieki onkologicznej dotyczące organizacji i postępowania klinicznego w raku skóry”. W przypadku  pacjentów z podejrzeniem tego nowotworu, również jest wymagane ustalenie rozpoznania patomorfologicznego zgodnie ze standardami organizacyjnymi opieki zdrowotnej w dziedzinie patomorfologii. Należy też przeprowadzić wywiad rodzinny.

W tym przypadku określone są również zalecenia dotyczące leczenia operacyjnego. U pacjenta z rozpoznanym lokalnie zaawansowanym, nieresekcyjnym, lub przerzutowym rakiem płaskonabłonkowym, podstawnokomórkowym czy z komórek Merkla, jeśli chorzy nie odniosą korzyści lub nie kwalifikują się do leczenia operacyjnego i radioterapii, zaleca się stosowanie immunoterapii. Podobnie jak w przypadku czerniaka, pacjentowi należy zapewnić dostęp do wczesnej rehabilitacji, pomocy psychologicznej i psychiatrycznej, a po zakończonym leczeniu opracować plan opieki.

Mięsak kości leczony w  ośrodkach z doświadczeniem

Trzecim opublikowanym dokumentem jest obwieszczenie ministra zdrowia w sprawie kluczowych zaleceń w zakresie opieki onkologicznej dotyczących organizacji i postępowania klinicznego w mięsaku kości. Poza zaleceniem badań patomorfologicznych i wywiadu rodzinnego należy wykonać badania obrazowe. Zgodnie z zaleceniami diagnostyka i terapia powinny odbywać się w ośrodkach mających doświadczenie w postępowaniu z pacjentami z tym nowotworem. Leczenie prowadzi zespół wielodyscyplinarny, składający się z radiologa, specjalisty medycyny nuklearnej, chirurga onkologa, ortopedy, onkologa klinicznego, radioterapeuty i rehabilitanta.
Ponadto, u pacjenta z rozpoznaniem mięsaka kościopochodnego lub mięsaka Ewinga, niezależnie od lokalizacji, stosuje się leczenie skojarzone z zastosowaniem chemioterapii wielolekowej okołooperacyjnej w ramach ustalonych protokołów terapeutycznych.
Standardy opieki po terapii, tak jak w przypadku innych nowotworów, powinny zawierać rehabilitację, pomoc psychologiczną oraz plan opieki.