Z interpelacją do resortu zdrowia wystąpiła grupa posłów Koalicji Obywatelskiej. Jak wskazali, zgłaszają się do nich przedstawiciele honorowych krwiodawców, którzy sygnalizują brak kontroli nad przestrzeganiem uprawnień dla dawców krwi, zwłaszcza w placówkach leczniczych i aptekach. Dlatego posłowie pytają o środki kontroli i ewentualne plany zmian w przepisach.
Szybciej do sanatorium i poradni specjalistycznej
Jak przypomina w odpowiedzi wiceminister zdrowia Jerzy Szafranowicz, dodatkowe uprawnienia dla honorowych krwiodawców wynikają z przepisów prawa powszechnie obowiązującego (m.in. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych). Jeśli więc nie są respektowane w danej placówce, należy zgłosić ten fakt do właściwego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Z ustawowych przywilejów mają prawo korzystać te osoby, które posiadają tytuł zasłużonego honorowego dawcy krwi i przedstawią legitymację „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”.
Sprawdź też w LEX: Jak rozliczyć w liście płac oddanie krwi? >
Chodzi m.in. o prawo do korzystania poza kolejnością z usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach – zasłużeni honorowi krwiodawcy mają prawo żądać pierwszeństwa w kolejce, podobnie jak np. kobiety w ciąży. Przywileje obejmują też wizyty w przychodniach specjalistycznych. Jak przypomina jednak resort, prawo do korzystania ze świadczeń poza kolejnością dotyczy jedynie pierwszej wizyty u specjalisty. Przy kontynuacji leczenia honorowy krwiodawca jest już traktowany jak każdy inny pacjent korzystający z pomocy medycznej. Jest jednak wyjątek - uprawnienie to nie dotyczy świadczeń, na które prowadzone są odrębne listy oczekujących, w tym na badania rezonansu magnetycznego w trybie ambulatoryjnym. W takim przypadku pacjent ma prawo do uzyskania terminu badania poza kolejnością. W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca ma obowiązek wyznaczyć inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu siedmiu dni roboczych od dnia zgłoszenia.
Zasłużeni honorowi krwiodawcy są również przyjmowani poza kolejnością do sanatoriów.
Sprawdź też w LEX:
- Czy psychoterapia indywidualna jest świadczeniem specjalistycznym w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej uprawniającym do korzystania ze świadczeń poza kolejnością? >
- Czy posiadacz legitymacji Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi ma prawo do korzystanie poza kolejnością ze świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej? >
Czytaj też: Kobieta - krwiodawca później otrzymuje odznakę i przywileje
Zmian w prawie raczej nie będzie
W lipcu interpelację w sprawie uprawnień honorowych krwiodawców złożył także Bartłomiej Wróblewski, poseł Prawa i Sprawiedliwości. Zwracał w niej uwagę na różnicowanie przywilejów honorowych krwiodawców i zasłużonych honorowych krwiodawców, a konkretniej ich różnicowania. - W obecnym stanie prawnym jedynie ta druga grupa ma możliwość korzystania poza kolejką ze świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna oraz w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna. Sytuacja ta, według osób posiadających tytuł Honorowego Dawcy Krwi (bez posiadania tytułu "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi"), nie jest sprawiedliwa. W ich ocenie już sam fakt posiadania tytułu Honorowego Dawcy Krwi powinien dawać takim osobom prawo do korzystania poza kolejką ze świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej oraz świadczeń specjalistycznych – zaznaczał poseł Wróblewski.
Sprawdź też w LEX: Jaki jest limit w ciągu roku urlopu dla honorowego dawcy krwi na oddanie krwi, osocza czy płytek krwi? >
W odpowiedzi wiceminister Szafranowicz przypomniał, że zgodnie z obowiązującymi przepisami zasady udzielania świadczeń zdrowotnych honorowym krwiodawcom zależy od kierownika konkretnej przychodni. W praktyce oznacza to, że wszystko zależy od indywidualnej decyzji kierownictwa podmiotu leczniczego. - W związku z powyższym kierujący podmiotem leczniczym może zawsze wziąć pod uwagę specyfikę populacji korzystającej z usług konkretnego podmiotu wykonującego działalność leczniczą i wyjść naprzeciw potrzebom świadczeniobiorców, jeżeli rzeczywiście–ze względu na stan zdrowia pacjenta lub innej okoliczności - zachodzi sytuacja przyjęcia pacjenta poza ustalonym harmonogramem pracy lub obsłużenia w pierwszej kolejności – wskazuje w odpowiedzi wiceminister zdrowia.
W odpowiedzi przypomniał również, że oddawanie krwi już teraz przysługuje wiele uprawnień i przywilejów, a trzeba również pamiętać, że tego typu działanie powinno być dobrowolne i wynikać z chęci pomocy, a nie kalkulacji zysków i korzyści. Dlatego resort na razie skupia się przede wszystkim na programach i kampaniach promujących honorowe krwiodawstwo, a zmiany w prawie nie są w tym momencie planowane.
Sprawdź też w LEX: Czy pracodawca może nałożyć na pracownika karę porządkową, jeśli pracownik zignorował prośbę pracodawcy o przełożenie terminu oddania krwi? >
Osocze też się liczy
Przypomnijmy, że honorowy krwiodawca może liczyć m.in. na: dwa dni wolne w pracy, zwrot kosztów dojazdu do centrum krwiodawstwa, regeneracyjny posiłek czy ulgę podatkową. Na dodatkowe uprawnienia mogą liczyć zasłużeni honorowi krwiodawcy, którzy oddali odpowiednią ilość krwi lub jej składników. Nie obowiązuje już natomiast ustawowa ulga na przejazdy środkami komunikacji transportu zbiorowego. Ostatnio opublikowano również nowelizację ustawy o publicznej służbie krwi, która ma przyczynić się do bardziej sprawiedliwego przeliczania innych oddawanych składników krwi (np. osocza) na krew pełną. Była to zmiana wyczekiwana zwłaszcza przez honorowych krwiodawców, którzy od dawna podnosili kwestię nieuzasadnionych nierówności w tym zakresie.
Czytaj więcej w serwisie Prawo.pl: Honorowy krwiodawca bez zniżki na pociąg, ale z ulgą podatkową
Sposób przeliczania oddanych składników krwi ujednolicony
Sprawdź też w LEX:
Czy pracodawca może cofnąć pracownikowi zgodę na nieobecność z powodu oddawania krwi? >
Czy informacja o oddaniu krwi/osocza stanowi dane szczególnych kategorii? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
