Enel-Med: odpłatne świadczenia w szpitalach wbrew Konstytucji

Według Adama Rozwadowskiego, prezesa Centrum Medycznego Enel-Med nie ma możliwości realizowania odpłatnych świadczeń medycznych przez podmioty publiczne, zarówno samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jak również przekształcone w jednoosobowe spółki skarbu państwa. Wynika tak z zapisów Konstytucji RP.

Adam Rozwadowski, komentując projekt nowelizacji ustawy o działalności leczniczej dotyczący udzielania odpłatnych świadczeń zdrowotnych przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej podkreśla, że jest on niezgodny z Art.68 Konstytucji RP. Art. ten stanowi, iż „Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych”.

Komentujący zaznacza, że przy systemie świadczeń komercyjnych pacjent będzie miał możliwość ominięcia kolejności udzielania świadczeń w placówce publicznej, wówczas wystąpi więc zasada nierówności w dostępie do tych świadczeń.

- Należy pamiętać, że świadczenie to nie tylko środki pozyskane z NFZ, ale również środki publiczne wydatkowane na budowę infrastruktury publicznej. Wobec tego pacjent komercyjny „przeskakując kolejkę” skorzysta ze środków publicznych, co pozostaje w jawnej  sprzeczności z Art.68 Konstytucji. O ile taka zasada jest dozwolona w przypadku zakładów opieki zdrowotnej wybudowanych ze środków prywatnych (w ramach wolnorynkowej zasady świadczenia usług), o tyle w przypadku publicznych ZOZ-ów jest niedopuszczalna, bowiem celem służby zdrowia finansowanej ze środków publicznych jest zapewnienie świadczeń zdrowotnych wszystkim pacjentom na zasadach równości (projekt nowelizacji ustawy o działalności leczniczej narusza tę zasadę) – podkreśla Adam Rozwadowski. 

Zgodnie z Art.32 Konstytucji wszyscy są wobec prawa równi, wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne i nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Było to przedmiotem rozstrzygnięć zarówno Sadu Najwyższego jak i Naczelnego Sadu Administracyjnego, które wskazały:

1) „Jeśli od uiszczenia opłat wynikających z umowy cywilnoprawnej zależy przyspieszenie udzielenia świadczenia zdrowotnego osobom ubezpieczonym, świadczenia objętego ubezpieczeniem zdrowotnym, to zasada równego dostępu do świadczeń zostaje naruszona” - wyrok NSA w Warszawie z 1 lutego 2006 roku II OSK 720/05;

2) Wobec tego, że w obowiązującym systemie ochrony zdrowia dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej limitowany jest wielkością środków publicznych, którą określa ustawa,   wprowadzenie do tego systemu przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej pozaustrojowych rozwiązań dotyczących finansowania pobytu pacjentów na leczeniu szpitalnym grozi pomieszaniem środków publicznych przeznaczonych na ochronę zdrowia z dodatkowymi środkami pobieranymi na podstawie indywidualnych umów z pacjentami, co w konsekwencji może nie zapewnić obywatelom równego dostępu do świadczeń zdrowotnych - wyrok Sadu Najwyższego z 2 lipca 2004 roku syg. II CK 271/04.

Prezes Enel-Med przypomina, że zgodnie z art.20 Konstytucji RP społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego RP. Z powyższego wynika przyznanie prymatu sektorowi prywatnemu  w gospodarce, czyli uznanie własności prywatnej za podstawę życia gospodarczego.

 [-DOKUMENT_HTML-]

- Celem władzy publicznej i tym samym środków publicznych jest zaspokajanie potrzeb obywateli, a nie angażowanie się w prowadzenie działalności gospodarczej. To znaczy, że publiczne zakłady opieki zdrowotnej nie powinny prowadzić działalności gospodarczej, lecz realizować jedynie obowiązki spoczywające na władzy państwowej w zakresie ochrony zdrowia. W preambule Konstytucji RP określono zasadę pomocniczości (subsydiarności), w świetle której udział organów państwa w działalności gospodarczej jest dopuszczalny w przypadku, gdy potrzeby społeczno-ekonomiczne jednostek nie są należycie zaspokojone w drodze działalności prywatnych przedsiębiorców. Należy przyjąć, iż stanowisko to zachowuje aktualność nie tylko w odniesieniu do organów władzy publicznej, ale do każdego podmiotu finansowanego ze środków publicznych – komentuje Adam Rozwadowski.

Prezes Enel-Med dodaje też, że projekt wprowadzenia świadczeń komercyjnych zmierza do sfinansowania ze środków prywatnych tzw. „nadwykonań” w szpitalach, co jest sprzeczne z zasadą solidaryzmu społecznego, łamiąc jednocześnie równy dostęp do świadczeń finansowanych ze środków publicznych. 

Źródło: Enel-Med

 [-OFERTA_HTML-]