Strona samorządowa pozytywnie zaopiniowała projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i jego systemowe rozwiązania uznając, że będzie to istotny krok w naprawie finansów samorządowych.

Planowane zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego

Minister finansów Andrzej Domański zapowiedział:

  • zwiększenie rezerwy subwencji ogólnej dla samorządów o 700 mln zł. Środki tej rezerwy mogą zostać przeznaczone na realizację postulatów jednostek samorządu terytorialnego w zakresie opieki społecznej i pieczy zastępczej;
  • waloryzację tzw. „kwoty uzupełniającej” dla samorządów, przewidzianej w projekcie ustawy o dochodach. W tym zakresie wspólnie ze stroną samorządową zostanie wypracowany odpowiedni mechanizm;
  • dokonanie już w 2026 r. przeglądu funkcjonowania reformy finansów samorządowych bazując na doświadczeniach roku 2025;
  • przedłużenie do końca 2029 roku obowiązywania złagodzonych obecnie reguł fiskalnych dla jednostek samorządu terytorialnego ujętych w art. 242 i art. 243 ustawy o finansach publicznych;
  • powołanie wspólnie z MSWiA specjalnego zespołu, który zajmie się przeglądem zadań zleconych i ich standaryzacją.

Minister Domański zadeklarował jednocześnie przekazanie jeszcze w tym roku dodatkowych 10 mld zł dla jednostek samorządu terytorialnego. Zaznaczył, że niezwykle istotne jest, aby finanse samorządów były silne, a jednostki samorządu terytorialnego odzyskały swoją sprawczość, także w kontekście prowadzonych działań inwestycyjnych.

Najważniejsze założenia reformy finansów jednostek samorządu terytorialnego

  • wzmocnienie i ustabilizowanie finansów JST poprzez zwiększenie ich dochodów własnych;
  • każdy samorząd będzie miał zagwarantowane wyższe dochody niż obecnie, tj. nie mniej niż 4 proc., ale nie więcej niż 10 proc.;
  • zmniejszenie wpływów zmian podatkowych na dochody podatkowe JST;
  • dochody podatników będą podstawą naliczania dochodów JST z udziału w PIT i CIT. Dochody JST nie będą zależały od zmian w systemie podatkowym, ale od tego, jakie dochody mają mieszkańcy;
  • do bazy naliczania dochodów JST z udziału w PIT i CIT będą wliczane dochody z podatku zryczałtowanego od przychodów ewidencjonowanych;
  • naliczanie potrzeb finansowych samorządów (takich jak potrzeby wyrównawcze, potrzeby oświatowe, potrzeby rozwojowe, potrzeby ekologiczne, potrzeby uzupełniające), zamiast obecnych części subwencji ogólnej;
  • wydzielenie miast na prawach powiatu jako oddzielnej kategorii JST.

Zobacz również: Dochody z PIT i CIT - jakie zmiany czekają samorządy