Czy jednostka samorządu terytorialnego może przekazywać dotacje na realizacje zadań publicznych w trybach określonych w ustawie o pożytku i wolontariacie kołom gospodyń wiejskich (utworzonym na podstawie przepisów ustawy z 9.11.2018 r. o kołach gospodyń wiejskich) wpisanym do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich prowadzonego przez ARiMR?

Czy koło gospodyń wiejskich ma status organizacji pozarządowej lub innego podmiotu pożytku publicznego zgodnie z art. 3 d.p.p.i.w.?

 


ODPOWIEDŹ

Zestawienie regulacji prawnych ustawy o kołach gospodyń wiejskich oraz ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie pozostawia wątpliwości, że koło gospodyń wiejskich ma status organizacji pozarządowej, a dodatkowo może posiadać status organizacji pożytku publicznego. W konsekwencji spełnia kryteria ustawowe do realizacji zadań zlecanych przez jst, a dofinansowywanych dotacjami udzielanymi w trybie ww. ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Sprawdź w LEX: Czy powiat może dopuścić do realizacji wniosek złożony przez Koło Gospodyń Wiejskich i Sołtysa? >

UZASADNIENIE

Analiza podanego zapytania wymaga odniesienia się do stosownych regulacji ustawy z 9.11.2018 r. o kołach gospodyń wiejskich (Dz. U. z 2018 r. poz. 2212) - dalej k.g.w. oraz ustawy z 24.04.2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2019 r. poz. 688) - dalej d.p.p.i.w. I tak, w art. 6 k.g.w. postanowiono, że koło gospodyń wiejskich podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Koło gospodyń wiejskich nabywa osobowość prawną z chwilą dokonania wpisu do rejestru. W art. 24 ust. 1 pkt 2 k.g.w. wskazano także, że koła gospodyń wiejskich prowadzą uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, w przypadku gdy nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego. Z powyższego wynikają dwie istotne kwestie, po pierwsze – ww. koło posiada osobowość prawną a w konsekwencji i zdolność prawną (czyli zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków publicznoprawnych czy cywilnoprawnych), po drugie – może posiadać bądź nie posiadać statusu organizacji pożytku publicznego.

Sprawdź w LEX: Jaką ewidencję powinno prowadzić koło gospodyń wiejskich? >

Natomiast z treści podanego art. 3 d.p.p.i.w. wynika, że działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Czytaj też: Koła gospodyń wiejskich także w miastach, ustawa podpisana>>

Organizacjami pozarządowymi są:

1) niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z 27.08.2009 r. o finansach publicznych lub przedsiębiorstwami, instytutami badawczymi, bankami i spółkami prawa handlowego będącymi państwowymi lub samorządowymi osobami prawnymi,

2) niedziałające w celu osiągnięcia zysku

- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.

Jednocześnie w tej ostatniej ustawie, w art. 20 ust. 1 d.p.p.i.w. postanowiono, że organizacją pożytku publicznego może być organizacja pozarządowa oraz podmiot wymieniony w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 4 d.p.p.i.w., z zastrzeżeniem art. 21 d.p.p.i.w., która spełnia łącznie następujące wymagania (…).

Z kolei, w art. 13 ust. 1 d.p.p.i.w. wskazano, że organ administracji publicznej zamierzający zlecić realizację zadania publicznego organizacjom pozarządowym lub podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 d.p.p.i.w., ogłasza otwarty konkurs ofert. Termin do składania ofert nie może być krótszy niż 21 dni od dnia ukazania się ostatniego ogłoszenia, o którym mowa w ust. 3. Zgodnie zaś z ust. 2  ogłoszenie otwartego konkursu ofert powinno zawierać informacje m.in. o: wysokości środków publicznych przeznaczonych na realizację tego zadania; zasadach przyznawania dotacji.