Sędzia Dariusz Pawłyszcze postanowił na posiedzeniu niejawnym 13 grudnia 2024 r. nie przyjąć skargi kasacyjnej od wniosku o umieszczenie w domu pomocy społecznej Joanny D.
Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Poznaniu złożył wniosek o przyjęcie do siebie niepełnosprawnej kobiety, która nie wyraziła na to zgody. Ośrodek działał na prośbę krewnej kobiety.
Umieszczenie w domu opieki bez zgody
Gdy wniosek trafił do sądu, Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda postanowieniem z 20 grudnia 2023 r., stwierdził, że w tej sprawie istnieją podstawy do przyjęcia Joanny D. do domu pomocy społecznej bez jej zgody, a Sąd Okręgowy w Poznaniu zaskarżonym postanowieniem oddalił apelację uczestniczki. Sąd drugiej instancji ustalił, że uczestniczka, urodzona w 1940 roku, choruje na głęboki zespół otępienny i od 1997 r. znajduje się pod opieką psychiatry.
Brak samodzielności
W maju 2022 roku lekarz podstawowej opieki zdrowotnej stwierdził całkowitą niezdolność kobiety do zaspokajania swoich podstawowych potrzeb życiowych. Nie była w stanie wykonać samodzielnie jakichkolwiek czynności. Wymagała pomocy w zaspokajaniu wszystkich potrzeb życiowych i nadzoru całodobowego. Wymagała także pomocy przy przygotowywaniu, spożywaniu posiłków i płynów, pokrojeniu posiłków na małe kawałki, zażywaniu leków. Kobieta wymagała też pomocy przy czynnościach higienicznych, fizjologicznych, a opiekunowie zakładali jej pampersy. - Joanna D. wymaga opieki i pomocy przy czynnościach związanych z ubieraniem się, kąpielą. Kobieta wymaga pomocy nawet w zakresie poruszania się w łóżku, np. przy zmianie pozycji (leżąca, siedząca) - potwierdził lekarz.
Od lat opiekuje się nią siostra, urodzona w 1946 roku, wraz ze swoim mężem. Obecnie jednak możliwości sprawowania przez nich opieki wyczerpały się ze względu na własne poważne problemy zdrowotne. Szwagier kobiety choruje na nowotwór. Doraźna, nawet codzienna pomoc pracownika MOPR, tylko w niewielkim stopniu ulżyłaby obecnym opiekunom. Dalsza rodzina odmawia podjęcia się opieki. Najbliższą rodziną uczestniczki, poza siostrą, jest córka siostry i także odmawia podjęcia się opieki (to jej rodzice zaczynają wymagać wsparcia).
Wnosząc o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, pełnomocnik kobiety z urzędu powołała się na oczywistą zasadność skargi, gdyż zaskarżone orzeczenie rażąco narusza art. 38 ust. 1 i art. 39 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (u.o.z.p.) przez niepoczynienie wystarczających ustaleń dotyczących stanu zdrowia, zakresu wymaganej opieki medycznej, a tym samym niewłaściwe rozważenie zakresu koniecznej opieki.
Według skargi nie ma też szczegółowej argumentacji przemawiającej za przyjęciem, że istnieje zagrożenie dla życia. Stwierdzenie zaś braku możliwości korzystania z opieki sprawowanej obecnie przez siostrę oraz męża siostry nie uwzględniało w miarodajny sposób tego, że kobieta posiada członków najbliższej rodziny i umieszczenie jej w domu pomocy społecznej mogłoby nastąpić jedynie w wyjątkowej sytuacji. Co więcej, opieka nad nią mogłaby być sprawowana przez jej najbliższych oraz przy pomocy pracowników MOPR-u.
Czytaj w LEX: Przepisy o przyjęciu pacjenta bez zgody do szpitala psychiatrycznego stosuje się rygorystycznie > >
Odmowa przyjęcia skargi i sprawowania opieki
Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kobiety od postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 4 czerwca 2024 r.
- Teza skargi, że kobieta posiada rodzinę, która mogłaby sprawować nad nią opiekę, przy pomocy pracowników MOPR-u, nie została poparta wskazaniem członków tej rodziny – orzekł sędzia sprawozdawca Pawłyszcze.
Podkreślił, że członkowie rodziny ustaleni przez sąd odmawiają sprawowania opieki. Choroba otępienna uniemożliwia kobiecie samodzielne podjęcie decyzji. Ta sama choroba oraz niemożność samodzielnego poruszania się czynią konieczną całodobową opiekę. Zdaniem SN zastosowanie art. 39 ust. 1 u.o.z.p. przez sąd okręgowy było prawidłowe, a wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania podlega oddaleniu na podstawie art. 398(9) k.p.c.
Postanowienie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2024 r., sygn. akt I CSK 3463/24
Zobacz także w LEX: Ochrona interesów pokrzywdzonego z zaburzeniami psychicznymi na gruncie polskiej procedury karnej (uwagi w kontekście pełnomocnictwa obligatoryjnego) > >
Cena promocyjna: 159.2 zł
|Cena regularna: 199 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 139.29 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
