Powiat Ostródzki wniósł do sądu administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość z Wrocławiem, miastem na prawach powiatu. Sprawa dotyczyła ponoszenia wydatków na opiekę i wychowanie małoletniego, który został umieszczony w rodzinie zastępczej. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że Sąd Rejonowy w Ostródzie postanowił o pozbawieniu rodziców władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem i umieścił go w rodzinie zastępczej. Następnie sąd ten wydał kolejne postanowienie, w którym nakazał umieszczenie dziecka w niezawodowej rodzinie zastępczej i ustalił miejsce jego zamieszkania w każdorazowym miejscu zamieszkania rodziny zastępczej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodziny w Ostródzie przesłało do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej we Wrocławiu (MOPS) projekt porozumienia w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków na jego opiekę i wychowanie w rodzinie zastępczej. Jednakże mops odmówił, ponieważ uznał, że nie jest właściwy do ponoszenia tych wydatków.
Ustawa określa właściwość
Sprawą zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który wskazał, że właściwość w zakresie obowiązku ponoszenia wydatków na opiekę i wychowanie dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej określa art. 191 ust. 1 - 3 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z tym przepisem, w pierwszej kolejności ponosi je powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej. Jeżeli nie można tego ustalić, to wydatki powinien ponosić powiat ostatniego miejsca zameldowania dziecka na pobyt stały. Natomiast w ostatniej kolejności właściwy jest powiat miejsca siedziby sądu, który orzekł o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej.
Pieniądze wypłacał wrocławski mops
Zgromadzony w aktach sprawy materiał dowodowy wskazywał, że matka małoletniego zamieszkiwała we Wrocławiu, a pobyt w innym powiecie miał charakter okazjonalny i sprawdzał się do wizyty u rodziny, podczas której urodził się małoletni. Zamieszkanie we Wrocławiu zostało także potwierdzone tym, że matka dziecka otrzymywała zasiłki i inne świadczenia np. jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dzieckaod tamtejszej placówki pomocy społecznej. NSA podkreślił, że sytuacji tej nie zmienia okoliczność, że mops uznał wypłacone jej świadczenie rodzinne za nienależnie pobrane i podlegające zwrotowi, ponieważ było to konsekwencją otrzymania postanowienia sądu rejonowego, które pozbawiło rodziców władzy rodzicielskiej nad małoletnim. Natomiast inne świadczenia nadal były pobierane z ośrodka we Wrocławiu. Ponadto zamieszkanie małoletniego w tym mieście zostało poparte wyciągiem z dokumentacji ewidencji ludności.
Czytaj też: WSA: MOPS ustala wysokość zasiłku według własnego uznania
Wcześniejsze uznanie właściwości bez znaczenia
NSA wskazał, że zgodnie z art. 26 §1 ustawy Kodeks cywilny, miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone jej wykonywanie. Oznacza to, że małoletni, przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej i pozbawieniem rodziców władzy rodzicielskiej posiadał miejsce zamieszkania we Wrocławiu. W świetle powyższego, to właśnie Wrocław będzie ponosił wydatki na opiekę i wychowanie małoletniego. NSA podkreślił, że nie zmienia tego fakt, że Powiat Ostródzki uznał się w 2016 r. za właściwy w tej sprawie, ponieważ władze tej jednostki samorządu terytorialnego wystąpiły następnie w 2018 r. z wnioskiem o rozstrzygnięcie niniejszego sporu o właściwość.
Postanowienie NSA z 20 grudnia 2018 r., sygn. akt I OW 198/18
Zobacz też w LEX:
Ośrodek pomocy społecznej jako płatnik PIT
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
