Przypomnijmy, 20 grudnia 2022 r., Trybunał Konstytucyjny zajął się aktualnym rozporządzeniem w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, a konkretnie konstytucyjnością par. 17 dotyczącego opłaty w procesie karnym i w sprawach o wykroczenia.

TK orzekł, że przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości dotyczące stawek dla adwokatów z urzędu za sprawy karne i o wykroczenia, w zakresie w jakim są one niższe od stawek w tych samych sprawach dla obrońców "z wyboru" są niezgodne z Konstytucją.  W Trybunale jest jeszcze jedna sprawa, chodzi o stawki "urzędówek" zależne od wartości przedmiotu sporu. 

Pod koniec stycznia Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało Prawo.pl, że że rozpoczęto stosowne prace analityczno-koncepcyjne niezwłocznie po opublikowaniu w Dzienniku Ustaw wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20 grudnia 2022 r. - Celem jest dostosowanie odpowiednich rozporządzeń do tego wyroku. Projekty nowelizacji wkrótce zostaną poddane niezbędnym uzgodnieniom - zaznaczono.  

Czytaj w LEX: Orzekanie o kosztach za pomoc prawną z urzędu po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23.04.2020 r., SK 66/19 >>>

LINIA ORZECZNICZA w LEX: Zwrot wydatków ponoszonych przez pełnomocnika z urzędu oraz przez stronę >

Kolejne pismo prezesa NRA 

Prezes Rosati podkreśla w swoim piśmie brak odpowiedzi na deklarację gotowości Adwokatury Polskiej do podjęcia dialogu i wspólnego przygotowania zmian w przepisach, których celem byłoby m.in. dostosowanie wysokości stawek adwokackich do obecnych warunków ekonomicznych. Przypomina, że rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości dotyczące stawek za prowadzenie spraw z urzędu obowiązuje ‒ bez większych zmian ‒ już od 8 lat, zaś zasadnicza wysokość stawek od ponad 20 lat.

Czytaj: Sądy dostrzegają problem "urzędówek", a MS pracuje nad zmianami>>

- Ma to szczególne znaczenie w świetle obecnych warunków ekonomicznych, utrzymującego się bardzo wysokiego poziomu inflacji i wciąż rosnących cen towarów i usług - dodaje. Przywołuje też dane dotyczące wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w Polsce, która w 2015 roku wynosiła 1 286,16 zł netto, a od 1 lipca 2023 roku będzie wynosić 2 783,86 zł netto. - Te dane obrazują skalę zachodzących zmian dotyczących wynagradzania za świadczenie pracy, które nie obejmują jednak pełnomocników i obrońców z urzędu przydzielanych osobom będącym w trudnej sytuacji materialnej, którym taką pomoc ma zapewniać i opłacać Państwo - podkreśla prezes NRA.

Dodaje, że zmiana całego systemu wynagradzania adwokatów świadczących pomoc prawną z urzędu jest konieczna i nieunikniona. - W demokratycznym państwie prawnym niedopuszczalne jest nakładanie na część obywateli obowiązku świadczenia pracy, która opłacana jest nieadekwatnie do poniesionego wysiłku i kosztów własnych związanych z prowadzeniem sprawy - podsumowuje.

I apeluje o pilne podjęcie działań, które realnie przyczynią się do zmiany tej sytuacji, jak również rozwiązania problemu braku współpracy Ministra Sprawiedliwości z organami samorządu adwokackiego w tym zakresie.

Czytaj w LEX: Usługi prawnicze – opodatkowanie VAT >>>