Panie Ministrze, do konsultacji trafił właśnie projekt rozporządzenia, zgodnie z którym tzw. neosędziowie nie mogą rozpatrywać wniosków o wyłączenie innych neosędziów. Pojawiają się różne głosy - także takie, że to ingerencja w orzekanie sędziowskie.
Zacznijmy od tego, że ten projekt ma dwa cele. Pierwszy to nic innego, jak podkreślenie znaczenia prawa unijnego i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. A druga kwestia jest taka, by w sprawach dotyczących wyłączenia sędziów, którzy zostali powołani przy udziale KRS ukształtowanej na podstawie ustawy z 8 grudnia 2017 r., nie orzekali ci sędziowie, którzy również w ten sam sposób zostali powołani. Czyli, by uniknąć sytuacji, kiedy ktoś składa wniosek o wyłączenie sędziego z powodu wadliwości powołania i w jego sprawie orzeka sędzia, który również w ten sam sposób został powołany.
Czytaj: Neosędzia nie będzie mógł decydować o wyłączeniu neosędziego >>
Czy to może być podstawą do tego, by w okresie przejściowym, przeprowadzać testy niezawisłości właśnie tych sędziów?
Realnie do tego to się sprowadza. To jest uzupełnienie testu niezawisłości zgodnie z fundamentalną zasadą nemo iudex in causa sua. Sam projekt rozporządzenia jest obecnie w konsultacjach, wysłałem go do kilkudziesięciu organizacji, a także do Krajowej Rady Sądownictwa - zobaczymy jakie będą głosy, uwagi. Ale chcę jasno zaznaczyć – te decyzje, które podejmuję jako minister, a które muszą być podjęte, nie oznaczają, że dokonuję jakiegoś zamachu na sądownictwo. Zamach na sądownictwo trwał przez ostatnie osiem lat i teraz ten kryzys trzeba powstrzymać. Staram się zrobić wszystko co mogę by przywrócić w sądach praworządność. Za tym projektem pójdą kolejne projekty, także ustaw. Nie będziemy się w tym zakresie zatrzymywać.
Co w pierwszej kolejności? Wstrzymanie obwieszczeń o konkursach sędziowskich, by przy udziale obecnej KRS nie byli powoływani kolejni sędziowie? Czy może rozwiązanie kwestii samych sędziów powołanych przy udziale KRS ukształtowanej po 2018 r.?
Sprawa sędziów, co oczywiste, wymaga zmian ustawowych i nad tym będziemy pracować. Częściowo te prace zostały już rozpoczęte. W poniedziałek, 18 grudnia, mam zaplanowane spotkanie z organizacjami pozarządowymi na temat ich różnych propozycji dotyczących tego, co zrobić w wymiarze sprawiedliwości.
Dopytam, kiedy obwieszczenia o wolnych stanowiskach sędziowskich zostaną wstrzymane?
Będą robił to co mogę – na gruncie obecnie obowiązujących przepisów – by nie przyczyniać się do pogłębiania kryzysu. Bo jeśli mamy wyroki TSUE, jeżeli mamy wyrok pilotażowy ETPCz w sprawie Wałęsa przeciwko Polsce, to nie byłoby odpowiedzialną postawą powoływanie na stanowiska sędziowskie kolejnych osób dotkniętych taką samą wadą.
Czytaj: Minister Bodnar: Sędzia powołany z neoKRS nie może być uznany za niezawisłego >>
Mamy pięciu nowych członków Krajowej Rady Prokuratorów, co dalej? Możne się spodziewać zmian w kierownictwie Prokuratury Krajowej?
Uważam, że Krajowa Rada Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym jest organem, który zasługuje na poważne traktowanie. Uważam że powinna spotykać się często - mniej więcej raz na miesiąc. Do tej pory nie było takiej praktyki, a sama Rada wykonywała swoje funkcje w minimalnym zakresie, podejmując decyzje głównie w kwestiach ściśle wymaganych przez ustawę. Jako Prokurator Generalny chcę, by stanowiła główne forum dyskusji dla prokuratorów, niezależnie od tego kto ich powołał i kiedy. Pierwsze posiedzenie chcę zwołać na 29 grudnia, by przedyskutować kwestie przyłączenia do Prokuratury Europejskiej oraz stan kadr prokuratury. I chodzi nie tylko ściśle o kadry, ale też organizację pracy i sytuację nie tylko samych prokuratorów, ale i pracowników prokuratury. To wszystko wpływa na funkcjonalność, efektywność pracy prokuratury. Chce się też przedstawić prokuratorom, którzy mogą mnie znać z działalności publicznej, ale niekoniecznie znają moje kompetencje z zakresu prawa karnego. A ja wykonywałem szereg różnych czynności jako RPO - właśnie w sferze prawa karnego, podejmowałem działania dotyczące prokuratury, składałem kasacje w sprawach karnych itd. To może mieć znaczenie dla prokuratorów jeśli zobaczą, że mają do czynienia nie z teoretykiem, ale też z praktykiem.
Czytaj: Pięciu prokuratorów z LSO powołanych do Krajowej Rady Prokuratorów >>
Wracając do KRS, czy sprawę jej składu sędziowskiego da się rozwiązać w miarę szybko?
Niezależnie od tego co aktualnie robimy, i to zresztą wybrzmiało również na ostatnim posiedzeniu KRS, my się musimy zmierzyć z tematem jej składu i przywróceniem wyboru sędziów/członków KRS przez sędziów. Do takiej zmiany ustawowej będziemy dążyli, bo bez tego nie ruszymy dalej. Musimy dokonać zmiany ustawowej sposobu wyboru członków sędziowskich KRS i w pewnym sensie oddać sędziom władzę w tym zakresie. To będzie też moja motywacja, by w różnych kwestiach podejmować takie działania, żeby te kompetencje ministra w zakresie sądownictwa były ograniczane, a nie koncentrowane w jednych rękach, tak jak było za czasów Zbigniewa Ziobro.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.