Wnioskiem z 30 czerwca 2023 r. przesłanym e-mailem Anna B. zwróciła się do Prezesa Sądu Rejonowego o udostępnienie informacji publicznej. Chodziło jej o przesłanie kopii wszystkich dokumentów, które zostały dołączone do zgłoszenia na konkurs na stanowisko referendarza sądowego przez osobę, która ten konkurs wygrała. A także o przesłanie kopii pracy konkursowej osoby wybranej do zatrudnienia w wyniku konkursu na stanowisko referendarza sądowego.  

Pisma zanonimizowane

Pismem z 14 lipca 2023 r. Prezes Sądu Rejonowego udostępnił zanonimizowane kopie dokumentów dołączonych do zgłoszenia na stanowisko referendarza sądowego przez osobę wybraną do zatrudnienia. Zaś w zakresie pracy konkursowej osoby wybranej do zatrudnienia poinformował, że ustawodawca wprost określił, komu i w jaki sposób może zostać udostępniona praca konkursowa. Prezes sądu powołał się na par. 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 marca 2012 r. w sprawie przeprowadzania konkursu na stanowisko referendarza sądowego.

Zgodnie z tym rozporządzeniem kandydatowi, po okazaniu dokumentu tożsamości, może być udostępniona do wglądu w siedzibie sądu, praca konkursowa oraz protokół z przebiegu konkursu. Przepis ten został wskazany przez organ jako podstawa odmowy wydania tego dokumentu.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wnioskodawczyni zaskarżyła bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego

Oddalenie skargi

Oddalając skargę, sąd pierwszej instancji wskazał, że rację ma Prezes Sądu Rejonowego, iż wnioskowane informacje nie mają charakteru informacji publicznej. Uzasadnienie tego stanowiska wynika z sytuacji prawnej osób biorących udział w konkursie.

Zdaniem sądu z pewnością osoba biorąca udział w konkursie nie wykonuje jeszcze zawodu zaufania publicznego, jakim jest zawód referendarza. Prowadzi to do konstatacji, że decyzja takiej osoby o udziale w konkursie ma charakter decyzji prywatnej, albowiem jest to działanie mające na celu dopiero uzyskanie uprawnień referendarza (jest to działanie poprzedzające sprawowanie funkcji publicznej przez zdającego), a indywidualne wyniki egzaminu takiej osoby dotyczą jej sfery prywatnej, a nie uprawnień zawodowych.

Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sytuacji, w której wszelkie działania osób, mogących w przyszłości uzyskać status osoby zaufania publicznego, stanowiłyby informacje publiczne. Sąd uznał, że praca egzaminacyjna kandydatów jest dokumentem prywatnym, gdyż obrazuje zakres zdobytej przez niego wiedzy prawniczej oraz umiejętności jej zastosowania w praktyce. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiodła skarżąca, zaskarżając wyrok w całości.

Kandydat to nie funkcjonariusz

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie, bowiem wyrok sądu pierwszej instancji odpowiada prawu.

Zarzuty naruszenia prawa materialnego są nieuzasadnione. Zdaniem autora skargi kasacyjnej kopia pracy konkursowej osoby wybranej do zatrudnienia na stanowisku referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym jest informacją publiczną. Jest ona zdaniem strony skarżącej dokumentem urzędowym. Zawiera ona podpisy i oświadczenia wiedzy członków komisji jako funkcjonariuszy publicznych wyrażające się w ocenie kandydatki.

NSA nie zgodził się z tym poglądem. Dlatego, że kandydat biorący udział w konkursie nie jest w trakcie konkursu funkcjonariuszem publicznym, a jego udział w tych czynnościach służy realizacji jego prywatnych potrzeb i jest wyrazem realizacji prywatnej decyzji o wzięciu udziału w konkursie. Kandydat uzyskuje status funkcjonariusza publicznego dopiero z chwilą objęcia urzędu referendarza sądowego.

Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sytuacji, w której wszelkie działania osób mogących w przyszłości uzyskać statusu funkcjonariusza publicznego, stanowiłyby informacje publiczne. Stąd też uznać należy, że praca konkursowa kandydata na referendarza sądowego jest dokumentem prywatnym, gdyż obrazuje zakres posiadanej przez niego wiedzy prawniczej oraz umiejętności jej stosowania w praktyce. Ocena wiedzy lub umiejętności jej stosowania osoby prywatnej nie jest sprawą publiczną w rozumieniu przepisu art. 1 ust. 1 u.d.i.p., nawet jeśli jest dokonywana przez organ administrujący.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 sierpnia 2024 r., sygn. akt III OSK 3108/23

 

[E-book] Postępowanie dowodowe. Komentarz do art. 227-315 k.p.c. [PRZEDSPRZEDAŻ]
[E-book] Postępowanie dowodowe. Komentarz do art. 227-315 k.p.c. [PRZEDSPRZEDAŻ]

Tadeusz Ereciński, Marcin Dziurda

Sprawdź  

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.