Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego w pierwszej instancji w marcu 2022 r. nie zgodziła się na uchylenie immunitetu prokurator Barbarze S. z Krakowa.
Prokurator S. została oskarżona przez dwóch radców prawnych o pomówienie i zdyskredytowanie w oczach środowiska prawniczego poprzez wysłanie do całej Okręgowej Izby Radców Prawnych szkalującego pisma. To jest o czyn popełniony „w zamiarze poniżenia w opinii publicznej i narażenia na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania zawodu radcy prawnego, gdyż pomówiła pokrzywdzonych o działanie na szkodę spółki. (art. 296 kk).
Czytaj też: SN: Nie będzie kary dla prokuratora za zniesławienie radców
Ponadto prokurator doniosła, że radcowie dopuścili się naruszenia zasad etycznych zawodu radcy prawnego określonych w art. 25 ust. 1 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, poprzez udzielanie pomocy prawnej klientowi w warunkach konfliktu interesów.
Pojedynek na pisma
W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik pokrzywdzonych radców prawnych argumentował, iż prokurator Barbara S., kierując do Okręgowej Rady Radców Prawnych w Krakowie pismo 13 czerwca 2022 r., przedstawiła szereg nieprawdziwych twierdzeń, dotyczących zachowania się pokrzywdzonych radców prawnych, jak również bezpodstawnie pomówiła ich o popełnienie opisanego we wniosku przestępstwa oraz naruszenie wskazanych w nim zasad etyki.
W ocenie pokrzywdzonych pismo prokurator Barbary S. było podyktowane chęcią osobistego odwetu, w związku z wytknięciem jej we wniosku pokrzywdzonych o umorzenie śledztwa przeciwko R. G., szeregu błędów i zaniedbań oraz dopuszczenia się rażącej obrazy przepisów procesowych. Pokrzywdzeni w chwili przesyłania upoważnień do obrony nie byli świadomi, co potwierdzają załączone do wniosku dokumenty, iż został złożony wniosek o zwolnienie ich z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej i wyrażenia zgody na przesłuchanie w charakterze świadków, ani też, że sąd przychylił się do wniosku.
Czytaj też w LEX: Zbiór zasad etyki zawodowej prokuratorów w orzecznictwie Sądu Najwyższego >
Prokurator wykonywała obowiązki
Sąd Najwyższy w I instancji w 2022 r. odmówił uchylenia immunitetu prokurator Barbarze S. - uznał, że nie zachodzi prawdopodobieństwo popełnienia przez nią przestępstwa. Prokurator skierowała bowiem powołane przez wnioskodawców pismo do Okręgowej Izby Radców Prawnych w ramach wykonywanych obowiązków służbowych, opierając się na materiale dowodowym zgromadzonym w prowadzonym postępowaniu przygotowawczym przeciwko radcy prawnemu R. G. i innym.
Według Izby Odpowiedzialności Zawodowej nie budzi wątpliwości fakt, iż pomiędzy interesem podejrzanego, a wskazanymi przez niego radcami prawnymi zachodziła istotna sprzeczność. Ponadto wyjaśnienia R. G. stanowią w istocie pomówienie radców prawnych P. D. oraz M. G. o popełnienie czynu zabronionego. W zaistniałej sytuacji procesowej, udzielenie przez podejrzanego pełnomocnictwa do obrony tym radcom prawnym było obiektywnie niedopuszczalne.
W powołanym piśmie prokurator Barbara S. trafnie też podniosła, iż ustanowienie radców prawnych P. D. oraz M G. uniemożliwiło ich przesłuchanie w charakterze świadków w zakresie, w którym zostali oni zwolnieni postanowieniem sądu z zachowania tajemnicy radcowskiej.
Czytaj też w LEX: Pawłowska Izabela, W obliczu konfliktu interesów. Nowelizacja Kodeksu Etyki Radców Prawnych >
Prokurator Barbara S. uprawniona była do dokonania swobodnej oceny prawnej zachowania się wnioskodawców, zaś oceny tej w świetle przedstawionych okoliczności opartych na dowodach, nie sposób uznać za dowolną.
Wykonywanie obowiązków obrońcy przez wnioskodawców w zaistniałej sytuacji procesowej stanowiło rażące naruszenie przez nich co najmniej art. 25 i 30 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego – dodał SN I instancji.
Czytaj też w LEX: Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej prokuratora >
Ta uchwała nie spodobała się radcom, wnoszącym o uchylenie immunitetu prokuratorowi, wnieśli więc zażalenie do SN II instancji. Zastępca rzecznika dyscyplinarnego Prokuratora Generalnego dla Krakowskiego Okręgu Regionalnego wnosił, aby nie uwzględniać zażalenia.
Sąd Najwyższy w II instancji 11 czerwca br. utrzymał w mocy uchwałę z 1 marca 2022 r.
Zdaniem sędziego sprawozdawcy Pawła Wojciechowskiego, zażalenie nie wniosło żadnych nowych dowodów i argumentów za postawieniem Barbary S. przed sądem karnym.
- Charakter immunitetu prokuratorskiego ma chronić przed wywieraniem nacisku przez strony oraz wykorzystywaniem instrumentów procesowych dla wygrania sprawy – wskazał sędzia Wojciechowski. – Podejmowanie się roli obrońców oskarżonego przez radców prawnych w tej sytuacji było naruszeniem zasad etyki – dodał.
Czytaj też w LEX: Immunitet prokuratora >
Uchwała Izby Odpowiedzialności Zawodowej z 11 czerwca 2024 r., sygnatura akt II ZIZ 6/23.
